Phát hiện độc tố mới của vi khuẩn trong ống tiêu hoá

Các nhà khoa học vừa phát hiện một chất độc mới có tên gọi “colibactine” do các Escherichia coli (E. coli) ký sinh tạo ra, làm đứt gãy chuỗi ADN và gây rối loạn chu kỳ của các tế bào kháng khuẩn trong ống tiêu hoá.

E. coli dưới kính hiển vi điện tử. (Ảnh: ND)

Nếu không được chữa trị, các phần đứt gãy có thể tạo nên một tỷ lệ đột biến cao, nguyên nhân chính gây các bệnh ung thư ở người.

E. coli là một loại vi khuẩn ký sinh, chung sống hoà bình trong ống tiêu hoá của chúng ta. Tuy nhiên, một số gốc vi khuẩn thuộc loại gây hại và thường kéo theo nguy cơ lây nhiễm rộng ở cả vật nuôi và con người (bệnh tả, viêm đường tiết niệu, nhiễm độc vi khuẩn thực phẩm, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não sơ sinh…). E. coli là một loại vi khuẩn mẫu để phục vụ nghiên cứu về sự chung sống giữa các vi khuẩn ký sinh và vi khuẩn có hại.

Kết quả nghiên cứu của Viện nghiên cứu Nông học quốc gia Pháp (INRA) phối hợp với Viện Pasteur Paris và các trường đại học Würzburg và Göttingen (Đức) cho thấy, trong bộ gene đơn bội của các gốc vi khuẩn xuất hiện một “cụm gene đơn bội”, gồm tất cả các gene cho phép tổng hợp một chất độc mới được gọi là “colibactine”.

Chất độc này tác động tới các tế bào ở vật chủ (người hoặc động vật), khiến các tế bào ngừng tăng sinh và to dần lên, gây thương tổn nghiêm trọng cho ADN của các tế bào vật chủ, làm gián đoạn chu kỳ của các tế bào nhiễm độc.

Colibactine thuộc một họ chất độc vi khuẩn mới có thể tác động đến chu kỳ của các tế bào kháng khuẩn. Các nhà khoa học của INRA đề nghị gọi loại chất độc này là “cyclomoduline”.

Các gene thuộc cụm gene đơn bội mã hoá đối với nhiều enzyme thuộc các họ PKS và NRPS.

Đây là lần đầu tiên một hệ enzyme sinh ra một phân tử tác động lên các tế bào kháng khuẩn được phát hiện ở E. coli, một loại vi khuẩn đã được ngành khoa học gene kiểm soát.

Phát hiện này sẽ là “một chìa khoá công nghệ sinh học” giúp tạo ra các phân tử có lợi mới và có thể được cấp bằng phát minh. Nó sẽ mở đường cho các phương pháp điều trị mới cũng như các biện pháp phòng ngừa.

PHƯƠNG THẢO