Kho chứa địa chất sâu ở Canada sẽ có nhiều lớp bảo vệ tự nhiên và nhân tạo giúp cách ly an toàn nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng.
Tổ chức quản lý chất thải hạt nhân (NWMO) đã chọn cộng đồng bản địa Wabigoon Lake Ojibway Nation (WLON) và Township of Ignace làm nơi chủ quản cho kho lưu trữ địa chất sâu đầu tiên Canada dành cho nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng. Thông báo này được đưa ra sau quá trình lựa chọn kéo dài 14 năm. "Dự án sẽ giải quyết vấn đề môi trường và hỗ trợ các mục tiêu chống biến đổi khí hậu của Canada", Interesting Engineering hôm 29/11 dẫn lời Laurie Swami, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành NWMO.
Hầm chứa chất thải hạt nhân Okalo của Phần Lan. (Ảnh: Yahoo).
Kho chứa sẽ cung cấp giải pháp dài hạn cho việc quản lý an toàn nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng, phụ phẩm từ quá trình sản xuất điện hạt nhân của Canada. Nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng hiện nay được lưu trữ ở khu vực lò phản ứng và phòng thí nghiệm trên khắp đất nước. Tuy nhiên, cần có giải pháp vĩnh viễn để đảm bảo an toàn cho thế hệ hiện nay và tương lai. NWMO xác định kho lưu trữ địa chất sâu là giải pháp hiệu quả nhất để quản lý dài hạn vật liệu này.
Kho chứa sẽ được xây dựng ở độ sâu 650 - 680 m, đặc biệt sâu hơn tháp CN (553 m). Độ sâu đó giúp cách ly nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng khỏi môi trường và hoạt động của con người. Nó sẽ bao gồm mạng lưới đường hầm dưới lòng đất và phòng chứa chất thải.
Theo NWMO, một loạt rào cản kỹ thuật và tự nhiên sẽ được kết hợp để lưu trữ an toàn nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng trong kho chứa. Những rào cản này bao gồm container chắc chắn, mối đệm kín, và cấu tạo địa chất xung quanh. Mỗi rào cản sẽ cung cấp một mức độ bảo vệ đặc biệt và độc lập, đồng thời đóng vai trò hỗ trợ rào cản trước đó. Nếu bất kỳ rào cản nào gặp trục trặc, các rào cản khác sẽ tiếp tục cách ly vật liệu nguy hiểm.
Quyết định lựa chọn WLON và Ignace được đưa ra sau quá trình sàng lọc bắt đầu vào năm 2010 với 22 cộng đồng bày tỏ sự quan tâm. Với mỗi cộng đồng, NWMO đều cung cấp thông tin và trả lời những câu hỏi về dự án. Ngoài ra, dự án sẽ trải qua quy trình điều tiết của Ủy ban an toàn hạt nhân Canada và chính phủ Canada. Việc xây dựng kho chứa địa chất sâu và vận chuyển nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng sẽ bắt đầu lần lượt vào thập niên 2030 và 2040.
Cách đây vài tháng, Phần Lan trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chôn chất thải nhiên liệu hạt nhân trong nấm mồ địa chất để lưu trữ trong 100.000 năm tới. Họ lên kế hoạch đặt nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng trong hộp chống thấm nước và chôn ở độ sâu khoảng 400 m dưới lòng đất trong khu rừng ở vùng tây nam Phần Lan.