Tuy được phát hiện ở Peru, nơi từng nổi tiếng với những hộp sọ bị kéo dài, nhưng các bộ hài cốt này hoàn toàn tự nhiên. Là Homo sapiens, nhưng họ mang hộp sọ gần giống người Neanderthals, một loài người khác đã biến mất.
5 bộ hài cốt của người hiện đại Homo sapiens chúng ta đã được phát hiện tại một "ngôi mộ hang động" tại Peru, trong đó 2 người có hộp sọ kỳ dị, như bị kéo dài ra, gần giống loài người tuyệt chủng Neanderthals.
Cận cảnh những hộp sọ bị kéo dài bất thường về phía sau và hơi chếch lên, gần giống sọ hình quả trứng của người Neanderthals - (ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp).
Công phát hiện những hộp sọ thuộc về ông Philip J.S. Jones, một nhà thám hiểm người Anh và là tác giả của nhiều đầu sách và chương trình truyền hình, phát thanh về nghiên cứu khảo cổ. Ông đã lang thang đến Peru nhiều năm và đến năm 2018 đã tìm hiểu truyền thuyết bản địa về những "người ngoại bang" dị hình. Sau đó, ông và những người bản địa đã tìm được các ngôi mộ nói trên.
Một trong các hộp sọ dài khi mới được tìm thấy - (ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp)
Trước đó, Peru đã nổi tiếng với những "hộp sọ Paracas" bị uốn nắn từ thuở ấu thơ để cho ra hình dạng dài như người ngoài hành tinh. Tuy nhiên trong số các hài cốt được phát hiện có cả một đứa trẻ rất nhỏ, bằng chứng cho thấy chiếc sọ dài dị hình là tự nhiên.
Các thử nghiệm sau đó tại Canada và Mỹ đã xác định bản chất tự nhiên của 2 bộ hài cốt sọ dài. Họ thuộc một "halogroup" (nhóm quần thể di truyền), từng được tìm thấy tại Đông Âu và một số hiếm ở Tây Âu. Từng có các nghiên cứu cho thấy người ở Đông Âu thừa hường một số biến thể di truyền của người Neanderthals nên một số mới có hộp sọ dài kỳ lạ như vậy.
Khu vực phát hiện ra các hộp sọ dị hình là một khu vực khảo cổ mới ở Peru, nằm cách Abancay khoảng 150km. Theo kết quả ban đầu, những người mang sọ dài quả thật có dòng máu ngoại bang. Nhưng sẽ cần thêm nhiều bước nghiên cứu để giải mã bí mật về họ.