Con người bắt đầu mặc “quần áo” từ bao giờ?

Thuở hồng hoang, khi con người bắt đầu đứng thẳng, “Cái nôi của nhân loại” ở châu Phi có khí hậu hoàn hảo, khiến tổ tiên của chúng ta không cần phải mặc đồ để giữ ấm cho cơ thể, cùng lúc cũng chẳng cần lớp lông dày như nhiều loài động vật khác. Nhưng để chinh phục những vùng đất mới, từ châu Âu đến châu Á, cũng đã có lúc tổ tiên chúng ta phải lấy những tấm da lột từ những con mồi họ săn được, đắp lên người để giữ ấm cơ thể.

Theo các nhà khảo cổ học, họ tìm ra bằng chứng thời điểm sớm nhất tổ tiên loài người không “cởi truồng” là ở những khu vực khảo cổ như Gran Dolina thuộc dãy núi Atapuerca ở Tây Ban Nha, liên quan tới loài người Homo antecessor có niên đại khoảng 780.000 năm về trước. Một vài bằng chứng khác thì được tìm thấy ở Schöningen, Đức, liên quan tới lời người Homo heidelbergensis. Ở Đức, những bằng chứng khảo cổ cho thấy ít nhất là từ 400 nghìn năm trước, loài người đứng thẳng đã biết cách xử lý những tấm da để biến chúng thành đồ mặc lên người.

Đến kỷ nguyên người Neanderthals, niên đại cách đây khoảng 400.000 năm trước, cho tới khoảng 40.000 năm trước, các nhà khảo cổ phát hiện ra kết cấu cơ trên cẳng tay và bắp tay của người Neanderthal cho thấy họ thường xuyên phải thực hiện những động tác như khoác tấm da lên người. Bất chấp việc có cơ thể thích nghi tốt hơn với cái lạnh so với người hiện đại (Homo sapiens), một nghiên cứu vào năm 2012 chứng minh rằng người Neanderthals đã phải che chắn tới 80 phần trăm diện tích cơ thể để sống sót qua những mùa đông khắc nghiệt.

Giờ này chúng ta đến mùa đông phải mặc đồ che 90 phần trăm diện tích cơ thể, thậm chí mặc nhiều lớp quần áo để giữ ấm. Và bản thân việc loài người dùng quần áo cũng được suy luận từ việc, một nghiên cứu vào năm 2011 cho thấy rận bám trên quần áo đã đột biến từ loài chấy sống trên tóc người từ khoảng 170.000 năm về trước. Con số này, nếu suy luận ra, cũng đồng nghĩa với thời điểm đầu tiên con người mặc quần áo từ những chất liệu khác nhau, chứ không chỉ là những tấm da mặc trên người để giữ ấm cơ thể.

Cụ thể hơn, theo Wikipedia, Ralf Kittler, Manfred Kayser và Mark Stoneking, các nhà nhân chủng học tại Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max Planck, đã tiến hành phân tích gen của chấy trên cơ thể người cho thấy quần áo có nguồn gốc từ khoảng 170.000 năm trước. Rận trên cơ thể là một dấu hiệu của việc mặc quần áo, vì hầu hết con người có lông trên cơ thể thưa thớt, và do đó chấy cần quần áo của con người để tồn tại. Nghiên cứu của họ cho thấy rằng việc phát minh ra quần áo có thể trùng hợp với cuộc di cư lên phía bắc của người Homo sapiens hiện đại khỏi vùng khí hậu ấm áp của châu Phi, được cho là bắt đầu từ 50.000 đến 100.000 năm trước. Tuy nhiên, nhóm nhà nghiên cứu thứ hai sử dụng các phương pháp di truyền tương tự ước tính rằng quần áo có nguồn gốc cách đây khoảng 540.000 năm.

Theo các nhà khảo cổ học và nhân chủng học, trang phục sớm nhất có thể bao gồm lông thú, da, lá cây hoặc cỏ được phủ lên, quấn hoặc buộc quanh người. Kiến thức về quần áo như vậy vẫn còn suy luận, vì chất liệu quần áo nhanh chóng xuống cấp so với đồ tạo tác bằng đá, xương, vỏ và kim loại. Các nhà khảo cổ học đã xác định được những chiếc kim khâu bằng xương và ngà voi rất sớm từ khoảng 30.000 năm trước Công nguyên, được tìm thấy gần Kostenki, Nga vào năm 1988. Sợi lanh nhuộm có thể được sử dụng trong quần áo đã được tìm thấy trong một hang động thời tiền sử ở Cộng hòa Georgia có niên đại từ 34.000 năm trước Công nguyên.

Một vài bằng chứng khảo cổ khác thì cho thấy, từ khoảng 40 nghìn năm về trước, con người đã biết dùng kim khâu tạo ra từ xương và đá để ghép các miếng da lại cho vừa vặn với người, giúp việc giữ ấm cơ thể hiệu quả hơn.

Cập nhật: 04/04/2024 Theo Tinh Tế
Danh mục

Công nghệ mới

Phần mềm hữu ích

Khoa học máy tính

Phát minh khoa học

AI - Trí tuệ nhân tạo

Khám phá khoa học

Sinh vật học

Khảo cổ học

Đại dương học

Thế giới động vật

Khoa học vũ trụ

Danh nhân thế giới

Ngày tận thế

1001 bí ẩn

Chinh phục sao Hỏa

Kỳ quan thế giới

Người ngoài hành tinh - UFO

Trắc nghiệm Khoa học

Khoa học quân sự

Lịch sử

Tại sao

Địa danh nổi tiếng

Hỏi đáp Khoa học

Y học - Sức khỏe

Môi trường

Bệnh Ung thư

Ứng dụng khoa học

Câu chuyện khoa học

Công trình khoa học

Sự kiện Khoa học

Thư viện ảnh

Video