Các nhà khảo cổ khai quật khu chôn cất chứa ít nhất 50 hài cốt 2.500 năm, nhiều khả năng thuộc về những phụ nữ bị buôn bán, giữa sa mạc Negev.
Khu chôn cất gồm hai hầm mộ lớn, nằm ở một giao lộ cổ xưa mà các đoàn thương nhân từ nhiều nền văn hóa khác nhau từng đi qua để trao đổi hàng hóa và tài nguyên khác, theo nghiên cứu mới đăng trên tạp chí của Viện Khảo cổ thuộc Đại học Tel Aviv. Nhóm chuyên gia phát hiện khu mộ vào năm 2021, trong chuyến khảo sát trước khi tiến hành một dự án xây đường ống dẫn nước, Live Science hôm 6/7 đưa tin.
Khu mộ nằm ở một giao lộ cổ xưa mà các thương nhân đi qua hàng nghìn năm trước. (Ảnh: Emil Aladjem).
Khác với những khu chôn cất hình tròn thường thấy ở Negev, hai hầm mộ mới phát hiện hình vuông, một hầm có kích thước 7 x 7 m, hầm còn lại rộng 4,5 x 4,5 m. Vị trí của chúng cũng rất đáng chú ý.
"Loại hầm mộ này chưa từng được phát hiện trong khu vực và chúng cũng không gắn với bất cứ khu định cư nào", Tali Erickson-Gini, nhà khảo cổ tại Cơ quan Cổ vật Israel, cho biết.
Các ngôi mộ nằm ở đoạn giao cắt của hai con đường cổ đại quan trọng đi từ tây sang đông, từ Ai Cập đến Wadi Arabah (khu vực thuộc Negev ở phía nam lưu vực Biển Chết), nam Jordan và Bán đảo Arab. Nhóm nghiên cứu cho rằng có thể người xưa được chôn cất tại đây vì vào thời cổ đại, các giao lộ được coi là nơi linh thiêng.
Một số đồ vật trong mộ chỉ ra, các hài cốt thuộc về phụ nữ trưởng thành, dù vẫn cần phân tích thêm để khẳng định. Ví dụ, hai hầm mộ chứa trang sức bằng sắt và hợp kim đồng, bình gốm, vỏ ốc Cypraea từ Biển Đỏ - những đồ vật dùng để xua đuổi ma quỷ và mang lại may mắn.
Nhóm nghiên cứu cho rằng số hài cốt dưới mộ có khả năng thuộc về những phụ nữ bị buôn bán, dù cần có thêm bằng chứng xác nhận. Họ có thể được mua ở Gaza hoặc Ai Cập và dự định đưa đến Arab, bán làm cô dâu hoặc gái mại dâm phục vụ các nghi lễ. Nhiều ghi chép cổ xưa, bao gồm các bản khắc Minaean ở Yemen, đã ghi lại hoạt động buôn bán phụ nữ ở khu vực này.
Tư thế của một số hài cốt trong hầm mộ cho thấy các hài cốt có thể từng được di chuyển khỏi vị trí ban đầu, nhường chỗ để chôn thêm những người khác. Điều này cho thấy, nhiều khả năng khu mộ được sử dụng suốt một thời gian dài. Các chuyên gia đang bảo tồn và phục hồi khu mộ để có thể tiếp tục nghiên cứu, mang lại thêm thông tin về mạng lưới giao thương cách đây hàng nghìn năm.