Đây quả thực là một câu hỏi không hề ngớ ngẩn. Bất kỳ viên pin nào đang có trên thị trường hiện nay cũng sẽ đến lúc xuống cấp. Trong trường hợp của pin lithium-ion, quá trình sạc và xả liên tục sẽ khiến nó mất đi dung lượng ban đầu theo thời gian.
Một ví dụ cụ thể là viên pin trong chiếc laptop cũ của bạn. Nếu sạc quá nhiều chu kỳ, pin sẽ không còn khả năng lưu điện như lúc xuất xưởng nữa, và cách duy nhất để giúp nó tiếp tục hoạt động là phải thường xuyên cắm sạc. Tùy vào thiết bị, điều này thường xảy ra sau từ 2 - 4 năm sử dụng.
Vậy đối với xe ô tô điện thì sao? Pin xe ô tô điện phải có tuổi thọ trung bình chứ?
Phân tích dữ liệu từ các mẫu EV cũ
Những chiếc EV đã hoạt động khoảng 3 năm có dung lượng pin giảm nhẹ 2% so với lúc xuất xưởng.
Thị trường EV có những "cựu binh" lâu năm, như Nissan Leaf và Tesla, mà cho đến nay vẫn vận hành tốt và thách thức mọi nghi hoặc.
Một khảo sát được tiến hành vào năm 2020 bởi tạp chí đánh giá tiêu dùng Which? cho thấy pin EV không xuống cấp nhanh như chúng ta vẫn lo sợ.
Theo kết quả thu được từ 1.016 người dùng EV được khảo sát, những chiếc EV đã hoạt động khoảng 3 năm có dung lượng pin giảm nhẹ 2% so với lúc xuất xưởng. Trong khi đó, pin của những chiếc EV 6 năm tuổi cũng chỉ giảm tối đa 8% mà thôi.
Có nghĩa là, sau 3 năm hoạt động, một chiếc EV với phạm vi hoạt động 395km vẫn chạy được 390km nếu sạc đầy (giảm 5km), và sau 6 năm, con số này còn lại 363,5km (tức giảm 31,5km)
Đừng quên là công nghệ pin EV hiện nay vẫn rất non trẻ, mới vài năm tuổi thôi!
Các chuyên gia nói gì?
Với công nghệ pin hiện đại, Phòng thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia Hoa Kỳ ước tính pin EV có thể hoạt động được từ 12 - 15 năm trong điều kiện khí hậu thông thường.
Tương tự, JB Straubel, đồng sáng lập kiêm cựu CTO của Tesla, cho biết pin EV dùng tốt trong 15 năm. "Đây là một ước tính chủ quan tùy thuộc mục đích của mọi người đối với chiếc xe của mình, nhưng tôi nghĩ trong hầu hết các trường hợp, pin sẽ hoạt động tốt trong 15 năm. Tôi nghĩ tuổi thọ pin sẽ tương đương tuổi thọ phương tiện"
Cũng có nhận định tương tự, giám đốc chiến lược của Britishvolt, Isobel Sheldon, nói rằng pin EV có tuổi thọ khoảng 12 năm.
Các hãng ô tô đang chọn hướng đi thận trọng
VinFast, một công ty xe điện non trẻ thậm chí còn nâng giới hạn bảo hành xe lên tới 10 năm.
Một dấu hiệu cho biết tuổi thọ pin EV là thời gian bảo hành của nhà sản xuất. Chính sách bảo hành thường tính theo quãng thời gian, hoặc số kilomet đã đi, và đảm bảo rằng pin xe ô tô của bạn sẽ duy trì được 70% dung lượng ban đầu cho đến khi hết bảo hành.
Các công ty như Tesla, BMW, Nissan, và Volkswagen đưa ra thời gian bảo hành lên đến 8 năm hoặc 160.000km - tùy thuộc mốc nào đến trước.
Kia thì giới hạn thời gian bảo hành chỉ 7 năm, trong khi Hyundai rộng rãi hơn, lên đến 200.000km. VinFast, một công ty xe điện non trẻ thậm chí còn nâng giới hạn bảo hành xe lên tới 10 năm, trong đó phần pin sạc khi khả năng tiếp nhận xuống dưới 70% (chai pin) sẽ được thay mới hoàn toàn.
Lưu ý
Để có được câu trả lời chắc chắn, chúng ta sẽ phải đợi cho đến lúc EV phổ cập rộng rãi hơn, và đủ thời gian để pin của chúng...xuống cấp - có thể là trong thập kỷ tới.
Dẫu vậy, dữ liệu thu thập từ các mẫu EV cũ và thông tin do các nhà sản xuất cung cấp cho thấy tuổi thọ pin trung bình của một chiếc EV là 10 năm, tức gần tương đương vòng đời trung bình của chính bản thân chiếc xe.
Do đó, có khả năng chiếc xe của bạn sẽ...hỏng trước cả khi pin gặp vấn đề. Và trừ khi bạn có ý định lái chiếc EV của mình cho đến khi nó trở thành một món đồ cổ, thì đừng quá lo lắng về việc chai pin!