Trên đường phố nước Anh, tiếng lá khô giòn tan dưới chân và những tán cây rực đỏ có thể khiến nhiều người tưởng rằng mùa thu đến sớm.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng sự thay đổi này là bất thường. Thời tiết nắng nóng, khô hạn và thiếu nước trầm trọng tại Anh đang đẩy thực vật vào chế độ sinh tồn.
Tình trạng khắc nghiệt khiến cây cối “căng thẳng”, lá rụng hoặc thay đổi màu sắc. Người ta lo ngại rằng một số cây có thể chết vì không đủ nước, theo BBC.
“Lá vàng và lá rụng sớm đều là những dấu hiệu cho thấy cây cối bị căng thẳng và đang dần ngừng hoạt động”, Leigh Hunt, cố vấn làm vườn cấp cao tại Hiệp hội Làm vườn Hoàng gia Anh, cho biết.
Trong suốt mùa hè, nước Anh phải đối mặt với lượng mưa thấp kỷ lục và nhiệt độ vượt mốc 40 độ C. Điều này đã dẫn đến nhiều vụ cháy rừng, hạn hán và lệnh cấm tưới cây, đồng thời có tác động bất lợi đến thiên nhiên.
Lá rụng tại London. (Ảnh: BBC).
Cây cối “hoang mang”
“Chúng mang vẻ ngoài như thể chúng ta đã ở trong mùa thu. Nhưng thời gian ban ngày quá dài để mùa thu tự nhiên bắt đầu. Về mặt sinh lý, thực vật không phản ứng với điều kiện mùa thu thực sự, do đó chúng ta gọi đây là mùa thu giả”, ông Hunt nói.
Thiệt hại đối với cây cối ở các vùng nông thôn nước Anh là một trong những điều tồi tệ nhất mà ông Hunt từng chứng kiến trong suốt 45 năm qua.
Những cây cổ thụ có thể chịu được hạn hán thông qua hệ thống rễ sâu và rộng. Tuy nhiên, những cây trẻ hơn, đặc biệt được trồng trên đất nghèo chất dinh dưỡng ở rìa đường, sẽ khô héo và chết.
Những cây chỉ mất một vài chiếc lá vàng sẽ phục hồi nếu có lượng mưa cần thiết. Tuy nhiên, khi cây không thể hấp thụ đủ lượng nước đã bị mất trong quá trình thoát hơi nước trên lá, chúng sẽ rất khó để hồi phục trở lại.
Để đối mặt với điều kiện khắc nghiệt như vậy, cây có thể phản ứng bằng cách tạo ra nhiều hạt giống hơn nhằm đảm bảo sự tồn tại trong tương lai.
Cây chết trong công viên London. (Ảnh: BBC).
“Nếu có nhiều mưa, chúng ta thậm chí có thể chứng kiến ‘mùa xuân thứ hai’ với nhiều cây non phát triển thêm”, ông Hunt nhận định.
Những ảnh hưởng của thời tiết còn xuất hiện ở các loại quả mọng. Woodland Trust, tổ chức ghi nhận những thay đổi theo mùa, đã nhận được báo cáo về tình trạng quả mâm xôi chín sớm nhất từ trước đến nay.
“Trái cây và các loại hạt đang chín nhanh hơn bao giờ hết. Điều này có thể gây ra thảm họa đối với động vật hoang dã. Sức nóng kỷ lục mà nước Anh vừa trải qua đã mang lại một số sự kiện đầu mùa thu”, Fritha West, nhà nghiên cứu của Woodland Trust, cho biết.
“Chúng tôi cũng ghi nhận kỷ lục mâm xôi đen chín sớm nhất từ trước đến nay tại miền nam nước Anh. Táo gai và quả thanh lương trà cũng đang chín sớm ở một số vùng, nơi đồng thời ghi nhận lá thay màu sớm. Cả nhiệt độ khắc nghiệt và thiếu nước đều có thể khiến cây rụng lá sớm hơn chúng ta mong đợi”, cô nói thêm.
Tác động đến hệ sinh thái
Rất khó để dự đoán hậu quả lâu dài của hạn hán. Các chuyên gia sinh thái cho rằng những đồng cỏ khô cằn và đất cứng như đá ở phần lớn miền nam nước Anh sẽ có tác động lớn đến động vật hoang dã.
Tác động của hạn hán đối với khu vực xung quanh và trên các con sông có thể kéo dài trong nhiều năm tới.
Trong những đợt nắng nóng, tảo phát triển nhanh hơn so với thông thường, đe dọa nghiêm trọng đến thảm thực vật ở những vùng đất ngập nước. Chúng sinh trưởng trên bề mặt nước, không cho phép ánh sáng Mặt Trời tiếp cận phía dưới.
Rễ cây cổ thụ lộ ra do mực nước thấp tại hồ Colliford. (Ảnh: BBC).
Mực nước sông thấp làm giảm môi trường sống của cá, động vật lưỡng cư và động vật không xương sống. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ hệ sinh thái.
“Những loài thực vật này cung cấp môi trường sống quan trọng cho côn trùng và cá. Sự biến mất của chúng khỏi hệ sinh thái sẽ gây ra những thay đổi lớn trong chuỗi thức ăn”, Mike Bowes, tiến sĩ thuộc Trung tâm Sinh thái và Thủy văn Vương quốc Anh, cho biết.
“Có thể mất vài năm để thực vật phục hồi trên những dòng sông bị ảnh hưởng bởi hạn hán”, ông khẳng định.