Công nghệ thu video hay chụp ảnh từ phương tiện không người lái trên không có thể xác định vị trí ở những nơi khó tiếp cận, tuy nhiên chúng bị coi là bất hợp pháp.
Phương tiện không người lái có thể làm 'thám tử'
Các thiết bị quay phim, chụp ảnh gắn trên máy bay không người lái có thể giúp con người tiếp cận những nơi hẻo lánh. (Ảnh: Thinkstock)
Đồ chơi công nghệ cao
Thám tử tư Chris Wright là người đứng đầu tập đoàn Wright ở Anaheim, bang California, Mỹ. Bà đã làm việc trong ngành này hơn 40 năm và chứng kiến sự thay đổi đáng kể của các loại công cụ được áp dụng cho công việc. Theo dõi bí mật trong xe tải là biện pháp thông dụng và phổ biến trong những giai đoạn đầu tiên. Với sự phát triển của công nghệ, nhiều hình thức khác đã được giới thiệu như máy ảnh tí hon hay phương tiện truyền thông xã hội.
"Vì phải giải quyết vấn đề, tôi kết hợp công nghệ mới và công nghệ cũ. Tôi đã dùng mọi cách, từ các loài động vật như ngỗng, chó đến robot hút bụi, thiết bị không người lái và hệ thống định vị toàn cầu GPS", Wright nói.
Nếu hai người đang gặp gỡ ở nơi công cộng, việc sử dụng thiết bị không người lái sẽ là một cách theo dõi kín đáo. Chúng có thể lơ lửng ở độ cao 15-23 m và không ai nghe thấy gì. Theo bà, đây là phương pháp hữu ích khi giám sát trên không ở địa điểm khó tiếp cận.
Wright từng nhận được yêu cầu xác định một vụ gian lận hợp đồng trong hoạt động cung cấp nước giải khát. Khi nước uống bất hợp pháp được giao bán, bà sử dụng công cụ này để theo dõi các chuyến xe chuyên chở đến kho hàng. Trong trường hợp chúng đi vào hoang mạc, những phương tiện như ôtô hay việc đi bộ khó tới gần mà không bị phát hiện, công cụ đặc biệt của Wright có thể làm "gián điệp".
Bà mua chúng từ các cửa hàng đồ chơi cao cấp với giá 200 USD mỗi chiếc. Đây là khoản đầu tư đắt đỏ, bởi không chỉ phải mua thiết bị mà còn phải trả tiền cho một hoặc hai người điều khiển, chưa kể đến trường hợp chúng biến mất khi làm nhiệm vụ. Nhưng theo Wright, đây là phương pháp thực sự hữu ích. Bà thường thuê người điều khiển ở các trường đại học hoặc trung học.
Các quy định bị thắt chặt
Trên thực tế, việc do thám bằng máy bay không người lái khiến người khác không thoải mái, thậm chí khó chịu. Năm 2013, một người phụ nữ từng nhìn thấy nó xuất hiện trong sân nhà ở thành phố Seattle, Mỹ. Chồng cô yêu cầu người điều khiển chuyển hướng khác, nhưng người này nói rằng đây là quyền hợp pháp.
Năm ngoái, 35 bang của Mỹ xem xét việc áp dụng các quy định liên quan và 10 bang đã thêm các điều luật mới. Ở bang Iowa, việc dùng phương tiện này để thi hành luật giao thông là hợp pháp. Còn tại North Carolina, không ai có thể sử dụng chúng để giám sát người hoặc tài sản cá nhân. Công dân ở Tennessee sẽ phạm tội nhẹ nếu áp dụng chúng để giám sát những người đang săn bắn hoặc đánh bắt cá.
Một thượng nghị sĩ ở California hồi đầu tháng này giới thiệu một dự luật mở rộng quyền sở hữu không phận, đồng nghĩa với việc thiết bị bay vào khu vực thuộc quyền quản lý cá nhân sẽ bị coi là kẻ trộm.
Chỉ vài ngày trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Cục Hàng không Liên bang thông báo quy định mới, yêu cầu phương tiện không người lái nặng dưới 25 kg và những người điều khiển luôn phải giữ chúng trong tầm nhìn.
Vì vấn đề luật pháp, nhiều nhà điều tra cá nhân bắt đầu tính đến chuyện tránh sử dụng công cụ không người lái. "Việc sử dụng chúng để giám sát bị hạn chế. Thu video từ thiết bị không người lái được coi là thứ gì đó bất hợp pháp", Riddle, một thám tử tư ở Texas nói.
Phương tiện này có thể quan sát những hoạt động vốn không thể tiếp cận trực tiếp hay ngoài tầm nhìn trên mặt đất, nhưng ngoài những hoạt động đó, chúng được coi là xâm phạm quyền cá nhân. Nhiều công việc của Wright tránh vấn đề riêng tư này, vì nó liên quan đến việc giúp các trường học hay nhà thờ giám sát tài sản của họ. Nhiều khả năng rằng chúng sẽ bị cấm tại Mỹ trong tương lai. Tuy nhiên lúc này, Wright sẽ tiếp tục sử dụng khi cần thiết.