Viêm quanh chóp răng (cuống răng) là tình trạng viêm xảy ra ở tổ chức quanh chóp của răng sau khi tủy đã chết. Tổ chức bị viêm gồm có dây chằng quanh răng và xương ổ răng.
Nguyên nhân
Vi khuẩn đi qua lỗ sâu răng hay vết nứt răng có thể là căn nguyên của bệnh quanh chóp răng. Đầu tiên vi khuẩn xâm nhập qua men răng sau đó tới ngà răng rồi vào tủy răng làm cho tủy bị viêm rồi chết. Sau khi tủy chết, vi khuẩn tiếp tục đi sâu hơn và qua lỗ chóp răng để xâm nhập vào tổ chức quanh chóp răng.
Sự đáp ứng của tổ chức quanh chóp răng với vi khuẩn gọi là viêm quanh chóp răng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp do răng bị sang chấn mạnh làm tổn thương mạch máu nuôi dưỡng dẫn đến chết tủy rồi viêm quanh cuống. Trường hợp này là phản ứng của tổ chức quanh răng với các sản phẩm của tủy chết.
Biểu hiện
Bệnh có thể cấp tính hay mãn tính với các triệu chứng lâm sàng và X-quang. Khi bệnh cấp tính thì bệnh nhân thấy đau răng, nhất là khi chạm vào, có cảm giác chồi răng và lung lay răng, sưng vùng lợi quanh răng. Khám trong miệng bệnh nhân có thể thấy lỗ sâu, răng có thể đổi màu xám do tủy chết, gõ dọc và gõ ngang lần lượt các răng thấy răng bệnh đau (chú ý là động tác gõ có thể làm bệnh nhân đau tới mức ôm mặt nếu là viêm quanh chóp cấp, đau ít nếu là viêm quanh chóp bán cấp).
Bệnh nhân có biểu hiện triệu chứng toàn thân: Sốt trên 37 độ, nổi hạch vùng lân cận, triệu chứng toàn thân nhiều hay ít tùy thuộc mức độ cấp hay bán cấp. Trên phim X-quang thấy vùng dây chằng quanh răng giãn, trường hợp hiếm có thể có ổ áp-xe.
Khi bệnh mãn tính thì trên lâm sàng thường không có triệu chứng gì, bệnh nhân có thể có lỗ dò ở lợi tương ứng với vùng 1/3 chân răng phía chóp, răng thường là đổi màu xám, trên phim thấy vùng sáng (thấu quang) ở sát chóp răng. Có thể xuất hiện các đợt bệnh cấp trên một răng viêm quanh chóp mãn.
Cách xử trí
Răng bị viêm quanh chóp cần được chữa tủy hoặc nhổ, việc chữa hay nhổ tùy thuộc vào mức độ tổn thương tổ chức cứng của răng và tổn thương của vùng quanh răng. Nếu đang có đợt bệnh cấp thì bệnh nhân cần được dùng kháng sinh và các thuốc làm giảm triệu chứng sưng đau. Nên dùng kháng sinh phổ rộng kết hợp với Metronidazole vì vùng chóp răng có thể có vi khuẩn kỵ khí, như thuốc VIDORIGYL. Trong mỗi viên VIDORIGYL có 100 mg acetyl spiramycine và 125 mg metronidazole. Người lớn dùng liều 2 viên/lần, uống 2 đến 3 lần/ngày sau bữa ăn.
ThS. LÊ LONG NGHĨA