Những phát hiện khảo cổ này đã phần nào làm rõ hơn những câu hỏi lịch sử còn bỏ ngỏ.
Những kẻ ăn thịt đồng loại Neanderthal
Các nhà khoa học từng đưa ra nhiều giả quyết về nguyên nhân khiến người Neanderthal thua trong cuộc chạy đua với người tinh khôn Homo Sapiens và đi đến tuyệt chủng. Trong số này, giả thuyết về việc ăn thịt đồng loại khiến số lượng người Neanderthal giảm đi rõ rệt có nhiều bằng chứng củng cố.
Người Neanderthal tuyệt chủng do ăn thịt đồng loại.
Năm 2010, những mảnh xương người có niên đại khoảng 49.000 năm tuổi được khai quật tại một hang động ở Tây Ban Nha với rất nhiều dấu vết răng người. Một nhóm khoảng 12 người, gồm 6 người lớn, 3 người vị thanh niên, hai trẻ em và một trẻ sơ sinh đã bị một nhóm đồng loại Neanderthal tấn công và ăn thịt.
Trước đó, nhiều phát hiện khảo cổ khác như những chiếc xương dài và hộp sọ bị đập vụn lấy tủy hay những mảnh xương vụn nhỏ, xương có nhiều vết răng là bằng chứng về tục ăn thịt người của người Neanderthal.
Tập tục hiến tế trong những ngôi đền người Peru
Tháng 5/2012, tại khu khảo cổ Pachacamac, gần thủ đô Lima (Peru), các nhà khảo cổ của Bỉ đã khai quật một lăng mộ có niên đại khoảng 1.000 năm với hơn hàng chục bộ hài cốt và xác ướp, chủ yếu là trẻ sơ sinh.
Khu vực khảo cổ này từng là vùng đất giàu có dưới sự cai trị của các thủ lĩnh Ychsma, sau đó bị người Inca chiếm đóng để biến thành địa điểm hành hương trước khi người Tây Ban Nha đặt ách cai trị.
Khu mộ thể hiện nghi lễ hiến tế của người Peru cổ.
Khu mộ có hình bầu dục, dài khoảng 18,3 m và nằm ngay trước đền Pachacamac, khá nguyên vẹn dù trải qua nhiều cuộc cướp phá. Ở phía vành ngoài là hàng chục hài cốt trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vòng bên trong là khoảng 70 bộ hài cốt được xếp theo hình bào thai kèm theo các vật dụng như bình gốm, mặt nạ, hình nhân.
Các nhà khảo cổ giả định, khu lăng mộ này có thể là một nghi lễ hiến tế hoặc là mồ chôn của những đứa trẻ chết do dịch bệnh, thương tật.
Hài cốt “ma cà rồng”
Tháng 6/2012, các nhà khảo cổ đã phát hiện hai bộ xương người nghi ngờ là của ma ca rồng tại một tu viện ở thị trấn Sozopol bên bờ Hắc hải của Bulgaria-quê hương của truyền thuyết về ma cà rồng.
Hai bộ xương với niên đại 800 năm tuổi có thanh sắt đâm xuyên qua ngực là bằng chứng cho tập tục phổ biến tại một số ngôi làng ở Bulgaria để tiêu diệt tận gốc ma cà rồng.
Truyền thuyết ma cà rồng là có thật?
Theo thống kê, các nhà khảo cổ đã phát hiện hơn 100 hài cốt tương tự với ngực bị đâm xuyên bằng một thanh sắt tại Bulgaria trong nhiều năm qua.
Theo truyền thuyết, chính ma ca rồng là người đứng đằng sau sự lây lan dịch bệnh khắp thời kỳ trung cổ, tiêu biểu là Cái chết Đen do bệnh dịch hạch đã cướp đi 1/3 số dân châu Âu thời đó. Những đặc điểm của người chết vì dịch bệnh đã không được hiểu rõ và người dân cho rằng những thây ma vẫn còn sống, có đủ sức mạnh quay trở lại hại người sống nên họ xây dựng các truyền thuyết nhằm diệt trừ ma cà rồng.
Cuốn sách của người chết
Cuốn sách của người chết là một trong những cuốn sách huyền bí nhất. Người ta tin rằng, nó ẩn chứa những phép màu, thần chú về sự hồi sinh và là cửa ngõ cho sự sống dậy của vị thầy tư tế Amenhotep của Ai Cập.
Tuy nhiên, công bố mới đây vào tháng 4/2012 khẳng định chắc chắn hơn sự tồn tại của Cuốn sách của người chết này, lại được cất trữ trong bảo tàng Queensland (Austrlia) từ 100 năm trước. Hơn 100 mảnh ghép của cuốn sách các nhà khảo cổ bỏ công tìm kiếm, săn lùng suốt hàng thế kỷ qua xuất hiện một cách bất ngờ, bên cạnh một số mảnh ghép được lưu trữ tại bảng Anh, Bảo tàng Mỹ thuật Boston…
"Cuốn sách của người chết".
Trước đây, các nhà khảo cổ không thể phục hồi nguyên trạng cuốn sách gần 20m do thiếu quá nhiều mảnh. Nó có rất nhiều hình vẽ đặc biệt, từ đường viền hình ngôi sao 5 cánh, địa mặt trời, thể hiện cuốn sách thuộc về người vô cùng quyền quý.
Những người Viking “đầu lìa khỏi xác”
Quận Dorset (Anh) là nơi khi dấu những cuộc thám hiểm quân sự đầu tiên của người Viking, đồng thời là những cuộc chiến nảy lửa, cướp bóc và tàn phá. Tại đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện ngôi mộ tập thể với khoảng 54 thi thể lính đánh thuê người Viking, bị chém đầu và chôn trong những huyệt nông, đầu một nơi, thân thể một nơi.
Bằng giám định cacbon, tuổi của những bộ xương xác định niên đại từ thế kỷ 11. Thời gian này, những người Viking liên tục tấn công người Anglo-Saxon ở bờ biển phía Nam của Vương quốc Anh.
Hộp sọ của người Viking.
Tiến sĩ Britt Baillie, thuộc ĐH Cambridge cho rằng, cuộc thảm sát diễn ra dưới thời trị vì của Aethelered “Unready”. Theo đó, tức giận trước sự tấn công của Vikings, vị vua ra lệnh giết hết đàn ông Đan Mạch sống ở Anh. Nhóm người xấu số này có thể là những kẻ Viking bắt chước theo huyền thoại Harald Bluetooth, nhóm người Viking nổi tiếng kỷ luật quân sự khắt khe và không bao giờ biết sợ hãi.