Một bức tượng làm bằng cẩm thạch thể hiện một bức tiểu hóa đầu người đàn ông có râu được phát hiện trong cuộc khai quật do Chuyên gia di tích cổ Israel thực hiện trong khu vực bãi đỗ xe Givati tại thành phó David, Công viên quốc gia Jerusalem. Bức tượng được sử dụng như một quả cân cùng với một cân thăng bằng.
Theo tiến sĩ Doron Ben-Ami và Yana Tchekhanovets, giám đốc của cuộc khai quật thay mặt cho Nhóm chuyên gia di tích cổ Israel, cho biết: “Phần hoàn thiện rteen bức tượng thật đáng king ngạc, trong khi vẫn tôn trọng đến những chi tiết nhỏ nhất. Râu xoăn ngắn, cũng như vị trí đầu hơi nghiêng về phân phải, là chỉ dấu của sự ảnh hưởng Hy Lạp và cho thấy nó có niên đại từ thời hoàng đế Hadrian. Đây là thời kì khi nghệ thuật điêu khắc La Mã đạt đến đỉnh điểm. Bóng màu vàng nhạt của cẩm thạch ám chỉ nguồn gốc phía Đông của vật liệu thô mà từ đó bức hình được khắc lên, có thể từ Asia Minor, tuy nhiên vấn đề này vẫn cần được kiểm tra”.
Chủ đề nghệ thuật được thể hiện trên bức tượng, ví dụ như kiểu tóc ngắn, thùy nhô lên và đường cong của tai, cũng như đôi mắt hình quả hạnh cho thấy vật thể này có thể là chân dung của một vận động viên, có thể là một võ sĩ. Quyền thuật là một trong những lĩnh vực thể thao phổ biến nhất trong văn hóa La Mã và hơn một tác giả La Mã nhắc tới nhu cầu của ộng đồng La Mã nói chúng, và những thành phần cao cấp nói riêng, đối với nhưng trận đấu quyền thuật. Ngoài uy tín và lượng tiền đáng kể mà người chiến thắng nhận được, họ cũng nhận được sự quý mến của hoàng đế, trường hợp nổi tiếng là Melancomas, đấu sĩ yêu thích của Titus.
| Hình ảnh bức tượng. (Ảnh: Clara Amit) |
Tiến sĩ Ben-Ami và Tchekhanovets giải thích: “Trong tầm hiểu biết của chúng tôi, cho đến nay chưa hề có tạo tác tương tự được làm từ cẩm thạch (hoặc bất cứ loại đá nào) có hình ảnh như vậy được tìm thấy ở bất cứ nơi nào khác trên đất nước. Có vẻ như bức tượng chúng tôi tìm thấy là duy nhất. Một số tạo tác tương tự được làm từ đồng đúc được phát hiện ở những địa điểm khác trên đất nước, và chúng được phát hiện với số lượng lớn ở những nơi khác trong đế chế La Mã và hầu hết đều có niên đại thế kỷ thứ 3 CE. Bức chân dung bằng đồng của một đấu sĩ hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng bang Berlin (“Đấu sĩ”) gần như giống hết bức tượng từ thành phố David”.
Theo các nhà nghiên cứu, hai lỗ nhó được khoan trên gáy và chứa kim loại được chêm vào cho thấy bức tượng là một quả cân treo được sử dụng trong những cân thăng bằng, một đặc điểm của thời kỳ La Mã. Những bức tiểu họa bằng đồng của vận động viên, triết gia, thần rừng là những quả cân treo phổ biến nhất được sử dung trong những khu vực dưới quyển cai trị của Đế chế La Mã – từ Pompeii đến Sepphoris.
Làm thế nào bức tượng cẩm thạch La Mã lọt vào thành phố David?
Chúng ta có thể dự đoán rằng quả cân bằng cẩm thạch này thuộc về một gia đình thương gia đến từ đâu đó vùng phía Đông Đế chế La Mã. Là một vật thể đáng giá, quả cân này được truyền từ thế hệ này xuống thế hệ khác trong gia đình cho đến khoảng thế kỷ 14 CE khi một thương gia không may mắn đã ở trong tòa nhà công cộng hiện được khai quật tại bãi đỗ xe Givati thuộc Thành phố David. Một cơn chấn động mạnh đã phá hủy hoàn toàn tòa nhà. Khi tòa nhà được khai quật, bức tượng cẩm thạch được phát hiện trong đống đổ nát, là bằng chứng câm lặng của bi kịch xảy ra với câu trúc ấn tượng này.
Không lâu trước đây, một trọng những kho tiền xu lớn nhất và ấn tượng nhất được tìm thấy tại Jerusalem cũng tại địa điểm này. Nó bao gồm 264 đồng xu vàng được phát hiện cùng thời điểm với một hoa tai vàng, khảm trai đắt tiền và được bảo quản rất tốt.