Chỉ mất khoảng 30 giây để cho ra một trái dừa đều, đẹp, khi sử dụng máy gọt dừa tươi, và cũng chỉ mất độ chừng 1 phút để gọt một trái dừa (tuỳ thao tác nhanh chậm) đối với thiết bị gọt dừa di động (không dùng điện) kết hợp với xe đẩy, phù hợp cho việc bán dừa di động khắp thành phố. Đó được xem là những thành công lớn trong công trình nghiên cứu chế tạo của dân miệt vườn Lê Tấn Kỳ.
Sinh ra và lớn lên ở xứ sở nhiều dừa, bản thân cũng làm nghề cung cấp dừa cho khách hàng, nên anh Lê Tấn Kỳ xã Phú Nhuận, TP. Bến Tre, tỉnh Bến Tre thấu hiểu nỗi vất vả của việc gọt dừa. Vỏ dừa rất dày và cứng, vì thế dù là những người thợ quen tay thì công việc đó cũng chiếm khá nhiều thời gian và công sức của người lao động, trong khi hiệu quả công việc lại không được cao. Từ thực tế đó đã thành động lực thôi thúc anh tìm cách cải thiện tình hình.
Sáng kiến nhờ gắn với nghề
Từng bôn ba qua nhiều nghề, nhiều công việc, nhưng cuối cùng anh Lê Tấn Kỳ lại chọn cách trở về quê hương và gắn bó với những đặc sản của vùng quê, với công việc là thu mua bưởi da xanh và dừa tươi cung cấp cho các khách hàng tại Tp.HCM.
Dấn thân vào công việc anh hiểu hết được nỗi vất vả của những người gọt vỏ dừa. Các thao tác gọt dừa đều được làm bằng tay, với một số lượng dừa phải cung ứng lớn ra thị trường khoảng 1000 trái dừa xiêm một ngày thì quả thực là không thể kiếm ra đủ nhân công để làm. Đấy là chưa kể tới những sản phẩm làm ra không được đồng đều và đẹp mắt.
Sau một thời gian dài khổ sở đề giải quyết những khó khăn đó cho chính công việc của mình, anh bắt đầu hình thành ý tưởng chế tạo ra chiếc máy gọt vỏ dừa thay cho sức người. Có ý tưởng hay tuy nhiên không có sự am hiểu nhiều về cơ khí nên anh phải tìm tòi nghiên cứu nhiều tài liệu, vạch đi vạch lại bản thiết kế với người em làm thợ cơ khí, cùng bắt tay nhau chỉnh sửa, bổ sung chiếc máy mới dần được hình thành.
So với bản thiết kế ban đầu, chiếc máy gọt vỏ dừa hoàn chỉnh của anh Kỳ cũng không khác là bao tuy nhiều chi tiết máy phải được thay đổi cho phù hợp với thực tế sử dụng. Máy có chiều cao khoảng 1,2m bao gồm hai lưỡi dao, một lưỡi đặt thẳng đứng có thể di chuyển để gọt bên thân trái dừa, một lưỡi cố định nằm nghiêng để gọt bên trên trái.
Quả dừa được đặt lên một trục có sẵn 6 mũi sắt nhọn để cố định. Sau đó bật cầu dao và mô tơ bắt đầu xoay. Sau hai lần điều chỉnh, quả dừa sẽ được gọt vỏ phần “thân” và trên đầu, người sử dụng chỉ cần dùng dao cắt hai phần đầu trái là hoàn chỉnh.
Máy có ưu điểm là gọt nhanh, cho ra những sản phẩm đều, đẹp mắt và đáp ứng được số lượng lớn cho tiêu dùng và xuất khẩu. Thời gian gọt cho mỗi trái chỉ khoảng 30 giây. Sự ra đời của máy gọt vỏ dừa hoàn chỉnh đầu tiên do anh chế tạo đã đánh dấu bước thành công đầu tiên của anh trong sự nghiệp với trái dừa.
Tiếp sau thành công đầu tiên, anh Kỳ lại đưa ra những cải tiến để thiết bị của mình trở nên hữu dụng hơn. Xác định nhu cầu uống dừa tươi tại các đô thị càng tăng, đặc biệt là uống trái dừa còn nguyên vỏ vừa cắt ra. Gọt vỏ sau đó uống liền là cách thưởng thức được nhiều người chọn lựa hơn hiện nay chứ không thích uống dừa từ trái đã gọt sẵn, vì sợ có ngâm hóa chất tẩy trắng kéo dài, tuy nhiên bán kiểu này rất mất thời gian nếu gọt thủ công từng trái, khách chờ đợi lâu.
Với chiếc máy gọt vỏ hay thiết bị gọt vỏ sẽ nhanh chóng và tiện lợi hơn rất nhiều, tạo mỹ quan trên đường phố. Để giải quyết những nhu cầu trên, anh lại chế tạo ra thiết bị gọt vỏ dừa tươi di động với giá thành khoảng 5 triệu đồng/chiếc.
Thiết bị có kết cấu cơ bản như máy gọt dừa cơ bản, chỉ khác không sử dụng động cơ điện, mà tạo lực quay cho trái dừa khi gọt bằng tác động của tay người. Thiết bị có 4 chức năng: cắt, gọt vỏ, khoan cho ống hút vào và bổ trái làm đôi nạo cơm dừa; thời gian cắt, gọt và khoan mỗi trái dừa khoảng 1 phút.
Nó có kích thước nhỏ gọn, dễ gắn trên xe đẩy có khoang chứa dừa trái bên dưới, tiện phục vụ cho khách đi đường có nhu cầu thưởng thức dừa tươi nguyên.
Chưa dừng lại ở đó, để nguồn vỏ dừa tươi sau khi thải ra không bị bỏ phí, anh còn chế ra thêm máy xay vỏ dừa để tận dụng sau khi gọt làm nguồn nguyên liệu chế phân hữu cơ. Máy nhỏ gọn, có năng suất xay 1 trái/giây, cho ra bã mụn dừa, sau đó cho thêm chế phẩm vi sinh vào ủ thành phân bón cho cây.
Máy gọt dừa của anh Lê Tân Kỳ
Đăng ký quyền sở hữu trí tuệ để bảo vệ sẻ sản phẩm
Trao đổi với phóng viên, anh Lê Tân Kỳ cho biết sản phẩm của anh làm ra chỉ với mục đích để phục vụ cho công việc của anh hiện tại, và chia sẽ với những người có nhu cầu, chứ không nhằm mục đích thương mại.
Tuy nhiên từ khi ra đời đến nay đã có khá nhiều người biết và liên hệ với anh để đặt hàng. Anh Kỳ cho biết anh sẵn sàng chia sẽ kinh nghiệm và làm giúp những người cùng trong ngành để san sẻ những khó nhọc trong công việc với họ. Riêng đối với anh, từ khi có máy gọt dừa tươi anh đã chủ động hơn trong công việc, không còn cảm thấy bị áp lực trước những đơn đặt hàng dừa với số lượng lớn nữa.
Cho đến thời điểm hiện tại, anh đã cung cấp được khoảng 15 máy cho khách hàng, trong đó có 2 máy được xuất đi nước ngoài. Mỗi chiếc máy gọt dừa anh Kỳ bán ra thị trường giá thành chỉ 15 triệu đồng, rẻ hơn nhiều so với máy nhập.
Riêng thiết bị gọt vỏ dừa di động của anh cũng đã được siêu thị Big C đã đặt hàng 28 thiết bị và đến nay anh đã bàn giao 5 cái.
Loại máy xay vỏ dừa đã có 2 khách hàng đặt mua. Do chưa có nhiều vốn, nên hiện mỗi lần chỉ nhận sản xuất 1 - 2 chiếc theo đơn đặt hàng và phải có một khoản phí ứng trước nhất định từ người đặt.
Lợi ích từ việc sử dụng máy gọt dừa tươi và thiết bị gọt dừa di động đã được một số người mua kiểm chứng về chất lượng và sự tiện lợi, nhất là về khâu tốc độ, nó giải phóng khá nhiều sức lao động cho công nhân.
Mỗi giờ hai công nhân kết hợp với nhau (một người gọt vỏ, một người cắt hai đầu) thì có thể gọt được khoảng 200 trái, cao hơn gấp đôi so với làm bằng tay. Điều đó đáp ứng nhu cầu làm ra sản phẩm cung ứng kịp thời cho các hợp đồng cung cấp dừa tươi gọt vỏ mà các công ty đã ký kết với đối tác trong nước và nước ngoài. Đảm bảo cả hình thức và mẫu mã.
Được biết, ngay sau khi hoàn thành, anh Kỳ cũng đã xúc tiến thủ tục đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho sang chế của mình. Hiện Cục Sở hữu trí tuệ đã chấp nhận đơn hợp lệ đối với thiết bị gọt vỏ dừa tươi của anh. Theo anh Kỳ, đây là một bước quan trọng để bảo hộ sản phẩm của mình, khẳng định tài sản trí tuệ của mình, để chia sẻ kinh nghiệm, sản phẩm với mọi người.