Các hòn đảo trên vùng đất cao là ý tưởng mà một kiến trúc sư gợi ý cho vùng Tōhoku thuộc miền đông bắc Nhật Bản. Đây là khu vực bị tàn phá nặng nề bởi động đất và sóng thần hồi tháng 3/2011.
Ông Keiichiro Sako thuộc Công ty Sako Architects vừa hoàn thành một bản thiết kế chi tiết gọi là Tōhoku Sky Village, theo đó các cụm đảo trên đất liền sẽ hình thành nên các thành phố hoàn chỉnh. Chúng được thiết kế để giúp người dân sống ở các vùng thấp khỏi bị sóng thần tàn phá trong tương lai.
Phần lớn các hòn đảo đều được dùng cho mục đích định cư với từ 100 - 500 ngôi nhà và căn hộ. Các trạm nhiên liệu, nhà máy xử lý nước và kho chứa, bãi đỗ xe đều ở dưới tầng ngầm. Các đảo thương mại sẽ là nơi đặt các nhà máy và cơ sở chế biến nông, ngư nghiệp. Ngoài việc đưa cư dân lên cao hơn để tránh sóng thần, thiết kế mới cũng có nhiều tính năng an toàn khác. Một cổng cốt thép phía sau mỗi đảo sẽ tự động đóng sau khi có cảnh báo về sóng thần trong khi các bậc thang ở hai bên cho phép người dân leo lên nơi an toàn.
Phác thảo đảo trên đất liền của Sako Architects - (Ảnh: Sako Architects)
Điện từ các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời nhằm đảm bảo nguồn cung cấp sau thảm họa. Pin lithium-ion sẽ đóng vai trò là nguồn dự phòng. Hình bầu dục của các đảo này cũng rất quan trọng. Những bề mặt phẳng sẽ thu toàn bộ lực của bụng nước còn hình bầu dục sẽ cho phép nước chảy vòng quanh. Mỗi hòn đảo 3 tầng sẽ cung cấp 90.000m2 không gian hữu dụng và được bắt bu lông sâu vào móng thông qua các trụ thép lớn. Các bức tường bên ngoài được làm bằng bê tông cốt thép dày 50cm. Ở trung tâm của mỗi cụm đảo là khu vực hành chính, trường học, trụ sở doanh nghiệp và điểm giải trí.
Có nhiều dự án quy mô lớn khác phục vụ việc tái cung cấp nhà ở cho người dân Tōhoku đang được nghiên cứu. Như thiết kế của kiến trúc sư Toyo Ito liên quan đến việc di dời toàn bộ một thành phố. Trong khi đó dự án của Sako lại cho phép người dân trở về với nơi mình đã sống trước kia. “Chuyển lên vùng đất cao như khuyến cáo sau thảm họa sẽ tạo ra những thay đổi lớn đối với cư dân trong khu vực, trong số đó có những người dựa vào đất đai và biển để mưu sinh”, Sako nói. Mục tiêu của dự án không chỉ bảo tồn các cộng đồng mà biến chúng thành nơi an toàn để cư ngụ.
Những người phản đối dự án này cho rằng, trong khi ý tưởng nghe hợp lý thì chi phí ước tính 20 tỉ yen (hơn 250 triệu USD) cho mỗi đảo là quá đắt. Nhằm giảm thiểu chi phí, Tōhoku Sky Village sẽ tái chế các mảnh vỡ từ thảm họa để sử dụng trong một số thành phần xây dựng. Ông Sako cũng tin rằng các hòn đảo sẽ trở thành một điểm thu hút khách du lịch. Tuy nhiên còn một trở ngại lớn hơn từ phía người dân. Ông Masayuki Wakui, Giáo sư thiết kế kiến trúc tại Đại học thành phố Tokyo tin rằng với vẻ ngoài tương lai của các đảo, tính chất “bảo thủ” của người dân Tōhoku có thể là một vấn đề. “Nhưng nếu có các cộng đồng quyết định không di dời mà muốn ở lại vùng đồng bằng thì đây sẽ là một lựa chọn khả thi”, ông nhấn mạnh.