Bắt đầu từ khoảng một tuần nay, khi hàng tỷ người tìm kiếm nhiều chủ đề từ tin tức, công thức nấu ăn cho đến các câu hỏi kiến thức, một bản tóm tắt do AI tạo ra sẽ là thứ họ nhìn thấy đầu tiên.
Tại hội nghị nhà phát triển I/O hàng năm, Google đã giới thiệu AI Overviews (Tóm tắt AI) là một cách mang đến cho khách hàng câu trả lời nhanh chóng và giúp đơn giản hóa trải nghiệm tìm kiếm trực tuyến, nhưng nó cũng có một tác động khác: giữ chân người dùng và nhà quảng cáo trên Google.com. Đây sẽ là một kỷ nguyên mới trong nỗ lực lâu dài của Google nhằm thu hút sự chú ý của bạn.
“Google sẽ tra cứu trên Google cho bạn”, bà Liz Reid, người đứng đầu Google Tìm kiếm cho biết. Mặc dù Google từng chủ yếu là một cánh cổng để tiếp cận các phần khác của Internet, nhưng họ đã dành nhiều năm để hợp nhất nội dung và dịch vụ để biến mình thành điểm đến chính của web.
Thời tiết, chuyến bay, tỷ số thể thao, giá cổ phiếu, dịch ngôn ngữ, lịch chiếu phim và một loạt thông tin khác đã dần được đưa vào trang tìm kiếm của Google trong hơn 15 năm qua. Việc tìm kiếm thông tin không yêu cầu bạn phải truy cập một trang web khác nữa. Với AI Overviews, phần còn lại của Internet có thể gặp chung một số phận.
AI Overviews sẽ đưa ra câu trả lời dựa trên trí tuệ nhân tạo.
Các chủ sở hữu trang web trở nên lo ngại là điều dễ hiểu. Mặc dù phần trình bày của Google cho thấy AI của họ có thể tự nghĩ ra câu trả lời, những đoạn tóm tắt này đều dựa trên các bài báo, blog nấu ăn, bài đánh giá sản phẩm - nội dung do con người viết.
Tất cả các trang web này đều dựa vào doanh thu quảng cáo từ những người truy cập trang web của họ, điều có thể sớm không còn xảy ra nếu người dùng có thể nhận được phiên bản tóm tắt của trang web chỉ trong vòng vài giây sau khi tìm kiếm.
Google đã cố gắng xoa dịu nỗi lo ngại của các doanh nghiệp rằng người dùng sẽ không còn nhìn thấy đường liên kết hoặc nhấp vào trang web của họ nữa. Bà Reid tuyên bố trong I/O rằng các bài viết được nêu trong AI Overviews sẽ nhận được nhiều lượng truy cập hơn so với cách hiển thị truyền thống.
Tuy nhiên, công ty chưa dự đoán liệu số lượng tìm kiếm tổng thể sẽ giảm hay không. Theo công ty nghiên cứu Gartner, lượng truy cập các trang web từ công cụ tìm kiếm có thể sẽ giảm 25% vào năm 2026 – một con số thảm họa đối với hầu hết các trang web và người tạo nội dung.
AI Overviews là thành quả của một dòng sản phẩm kéo dài gần hai thập kỷ, bắt đầu từ ngày ra mắt trang chủ cá nhân, thứ đã biến Google.com thành một hệ sinh thái khép kín trực tuyến.
Một trong những tiến bộ lớn đầu tiên về lượng thông tin mà Google có thể hiển thị trên trang tìm kiếm của mình là vào năm 2012, với sự ra mắt của Knowledge Panels (Bảng kiến thức) - các hộp thông tin, thường được lấy từ Wikipedia, hiển thị thông tin cơ bản, ảnh và chi tiết tiểu sử về một người hoặc chủ đề.
Knowledge Panels đã mở rộng đến mức giám đốc điều hành Google, ông Sundar Pichai, tự hào khoe rằng chúng chứa 70 tỷ dòng thông tin vào năm 2016. Nối tiếp theo nó là các dịch vụ khác như giá cổ phiếu và dự báo thời tiết - một chướng ngại vật cho các trang web vốn chuyên cung cấp thông tin ấy.
Khi Google bắt đầu đưa lịch trình thể thao lên trang của mình vào năm 2013, trang báo trực tuyến TechCrunch đã đăng một bài báo có tiêu đề “Google cho lịch giải đấu bóng rổ vào công cụ tìm kiếm, mặc kệ các trang web thể thao”.
Khi lượng thông tin Google tổng hợp ngày càng tăng, mối lo ngại xung quanh thông tin sai lệch cũng vậy. Knowledge Panels đôi khi liệt kê những người còn sống là đã qua đời.
AI Overviews cũng đã đưa ra các trả lời sai. Các nhà xuất bản từ lâu đã cảnh giác với cách Google ảnh hưởng đến sự tồn tại của họ trên nền tảng.
Sự phụ thuộc vào lượng truy cập đã dẫn đến hơn một thập kỷ các công ty truyền thông tìm kiếm doanh thu thông qua các bài báo được tối ưu hóa cho công cụ tìm kiếm, với những tiêu đề như “Giải Super Bowl là mấy giờ?” và “Thứ màu trắng trên đồ ăn của bạn là gì?”. Những bài viết này, được tạo ra cho Google đề xuất, giờ đây có nhiều khả năng đang trở thành nguồn thông tin cho AI Overviews.
Mối đe dọa tiềm tàng từ AI Overviews đặc biệt nghiêm trọng, vì do nó, các nền tảng chính khác ngày càng suy giảm.
Những thay đổi của Facebook đối với bảng tin của họ đã nhiều lần tạo sóng trong ngành truyền thông, làm giảm đáng kể lượng truy cập đến các trang web và khiến họ phải chuyển sang nội dung video vào giữa những năm 2010.
Facebook đã hạn chế ưu tiên nội dung tin tức đến mức tạp chí chính trị Mother Jones đã hứng chịu số lượt đề xuất sụt giảm đến 99% kể từ năm cao điểm, trong khi Meta tuyên bố vào tháng 2 rằng họ sẽ xóa mục tin tức Facebook của người dùng Mỹ. Một số quốc gia như Canada thậm chí không hề tìm thấy đường liên kết liên quan đến tin tức trên Facebook.
Trong khi Facebook quay lưng với tin tức, các nền tảng khác cũng chưa đưa ra giải pháp nào thỏa đáng. Twitter, chưa bao giờ thu hút lượng truy cập hoặc doanh thu quảng cáo lớn bằng Facebook hay Google, lại càng trở nên không phù hợp đối với các doanh nghiệp kể từ khi tỷ phú Elon Musk tiếp quản nền tảng này và từ chối nội dung tin tức.
Ngoài ra, cho dù Apple News đã thúc đẩy một lượng lớn lượng truy cập đến các trang web tin tức làm việc với ứng dụng của họ, nhưng các nhà xuất bản vẫn phải vật lộn để đạt được doanh thu vì hầu hết người dùng vẫn sử dụng nền tảng của Apple.
Giờ các doanh nghiệp phần lớn dựa vào các lượt truy cập trực tiếp vào trang chủ của họ và các đề xuất của Google. Nếu AI Overviews lấy đi một phần đáng kể của vế sau, điều đó có thể có dẫn đến ít người viết blog hướng dẫn hơn, từ đó thông tin kém đa dạng hơn. Nó cũng sẽ làm đế chế của Google tiếp tục bành trướng mỗi khi chúng ta vào Internet.
“Hai thập kỷ trước, Google trở thành con cưng của Thung lũng Silicon với tư cách là một công ty khởi nghiệp nhỏ bé với một cách sáng tạo để tra cứu trên mạng Internet mới nổi. Google đó giờ đã không còn. Google ngày nay là người gác cổng độc quyền của Internet, và là một trong những công ty giàu có nhất hành tinh”, bộ tư pháp nêu rõ trong đơn khiếu nại năm 2020.