Hồ lớn trên thềm băng Amery ở Nam Cực bất ngờ cạn kiệt, có thể do nước rút đi qua khe nứt dưới đáy.
Ảnh chụp vệ tinh cho thấy nơi từng là hồ nước chỉ còn lại băng nứt. Ảnh: Đại học Tasmania.
Các nhà nghiên cứu phát hiện hồ lớn chứa 600-750 triệu m3 nước ở Nam Cực biến mất bí ẩn qua ảnh chụp của vệ tinh ICESat-2, IFL Science hôm 25/6 đưa tin. Vị trí từng là hồ nước nay chỉ còn lại vết nứt trên băng và hố trũng. Họ chưa rõ chính xác tại sao nó biến mất trong thời gian ngắn như vậy, nhưng nguyên nhân hợp lý nhất là đáy hồ nứt vỡ dưới áp lực lớn. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Geophysical Research Letters.
"Chúng tôi tin rằng sức nặng của nước tích tụ đã gây ra một vết nứt ở thềm băng dưới đáy hồ, khiến nước rút xuống đại dương phía dưới", Roland Warner, tác giả chính của nghiên cứu, chuyên gia về sông băng tại Đại học Tasmania, nhận định.
Thềm băng Amery hướng ra Nam Ấn Độ Dương và là thềm băng lớn thứ ba ở châu Nam Cực, một số nơi dày đến 1.800 m. Hồ nước vừa biến mất nằm ở vùng băng dày 1.400 m thuộc thềm băng này.
Việc hồ cạn nước do khe nứt dưới đáy không phải bất thường. Thực tế, các nhà khoa học đã xác định nhiều thềm băng ở Nam Cực có thể dễ xảy ra hiện tượng này, nhưng họ không dự đoán được lại xảy ra ở nơi băng dày như vậy.
Nhờ thông tin mới và các vệ tinh hiện đại, nhóm nghiên cứu hy vọng có thể hiểu thêm về sự xuống cấp của các thềm băng ở Nam Cực.
"Thật thú vị khi ICESat-2 thể hiện được chi tiết như vậy về những hiện tượng đang diễn ra trên dải băng. Nước tan chảy trên bề mặt có thể khiến các thềm băng sụp xuống, dẫn đến mực nước biển dâng cao do băng không còn bị giam lại. Vì vậy, việc tìm hiểu những hiện tượng làm thềm băng suy yếu rất quan trọng", Helen Amanda Fricker, đồng tác giả nghiên cứu, chuyên gia về sông băng tại Viện Hải dương học Scripps, giải thích.