Các nhà thiên văn đã sửng sốt trước món quà đáng giá nhất với họ. Quỹ từ thiện do Gordan Moore, đồng sáng lập hãng Intel, và vợ tài trợ sẽ tặng 200 triệu đôla để xây dựng chiếc kính thiên văn quang học lớn nhất thế giới.
"Nó là tin tức lớn nhất đối với giới thiên văn học kể từ khi phóng Đài thiên văn vũ trụ Hubble", nhà thiên văn Sandra Faber ở Đại học Santa Cruz, bang California, Mỹ, nhấn mạnh.
Chiếc kính có đường kính 30 mét, là dự án trị giá 1 tỷ đôla do Viện Công nghệ California, Đại học Santa Cruz và hai đại học khác hợp tác. Với số vốn tự có của các trường đại học, cộng thêm món quà của Quỹ Moore và các tổ chức khác, người ta đã có được khoảng 1/3 số tiền cần để xây đài quan sát.
Công trình dự kiến khởi công từ năm 2009, và bắt đầu sử dụng vào năm 2016. Vị trí đặt chưa được xác định, song người ta đã khoanh các địa điểm lựa chọn ở Chile, Hawaii và Mexico. Chiếc kính này sẽ giúp các nhà khoa học nghiên cứu những thiên hà nguyên thuỷ nhất của vũ trụ cũng như những bí ẩn của năng lượng tối - được xem là chịu trách nhiệm cho việc giãn nở ngày một nhanh của vũ trụ.
Với khả năng thu ánh sáng gấp 8 lần các đài quan sát hiện tại và có độ phân giải tốt hơn cả Hubble, kính thiên văn 30 mét này cũng có thể chụp ảnh các hành tinh đang quay quanh những vì sao bên ngoài thái dương hệ. Nó sẽ mang vũ trụ lại gần chúng ta gấp 10 lần so với hiện nay.
Hiện tại, cặp kính Keck 10 mét ở Hawaii được xem là lớn nhất thế giới, nhưng nó cũng sắp sửa phải "nhường ngôi" cho đài quan sát có đường kính 10,4 mét Gran Telescopio Canarias ở quần đảo Canary của Tây Ban Nha.
Chiếc kính thiên văn dự kiến xây dựng có đường kính tới 30 mét. (Ảnh minh họa: Discovery) |
T. An