Lò phản ứng tokamak hình cầu của công ty Anh đạt thành tựu mới, tiến gần hơn đến mục tiêu khai thác năng lượng nhiệt hạch hiệu quả.
Công ty nhiệt hạch Tokamak Energy (Anh) hôm 10/3 cho biết, họ đã lập kỷ lục thế giới về phản ứng nhiệt hạch khi đạt nhiệt độ plasma 100 triệu độ C. Công ty này đánh giá đây là ngưỡng cần thiết cho năng lượng nhiệt hạch thương mại.
Lò phản ứng tokamak hình cầu ST40. (Ảnh: Tokamak Energy)
Lò tokamak hình cầu mang tên ST40 của Tokamak Energy được chế tạo để thử nghiệm nhiệt hạch - phản ứng giúp Mặt Trời và các ngôi sao khác sản xuất năng lượng. Phản ứng xảy ra khi hai nguyên tử va vào nhau, tạo thành một hạt nhân nặng hơn và giải phóng năng lượng khổng lồ. Nhiều năm qua, các chuyên gia đã cố gắng khai thác quá trình này để mang lại nguồn năng lượng bền vững dồi dào cho thế giới.
Thành tựu mới là bước tiến quan trọng hướng đến mục tiêu này, theo Tokamak Energy. Công ty cũng cho biết, họ đã đạt được nhiệt độ cao nhất từng ghi nhận với lò tokamak hình cầu - loại lò phản ứng cần thiết cho nhiệt hạch. Một số phòng thí nghiệm trên thế giới cũng từng ghi nhận mức nhiệt 100 triệu độ C ở các lò tokamak truyền thống, bao gồm lò KSTAR của Hàn Quốc và lò tokamak EAST hay "Mặt Trời nhân tạo" của Trung Quốc.
Tuy nhiên, Tokamak Energy gặt hái thành tựu này với một thiết bị nhiệt hạch nhỏ gọn hơn nhiều. Công ty cũng nhấn mạnh, họ đạt được cột mốc quan trọng như vậy chỉ trong 5 năm với chi phí chưa đến 50 triệu bảng Anh.
"Thành tựu này góp phần chứng minh tokamak hình cầu là con đường tối ưu để cung cấp năng lượng nhiệt hạch thương mại sạch, an toàn, chi phí thấp, có thể mở rộng quy mô và triển khai trên toàn cầu", Tokamak Energy giải thích.
Tokamak Energy thực hiện phép đo plasma mới bằng cách sử dụng hơn 25 công cụ chẩn đoán tiên tiến tích hợp trong lò tokamak hình cầu ST40. Kết quả cũng đã được xác minh bởi một ban cố vấn độc lập gồm các chuyên gia quốc tế.
Tokamak Energy đang nâng cấp ST40 để thử nghiệm các công nghệ nhiệt hạch mới. Thiết bị mới mang tên ST-HTS sẽ là lò tokamak hình cầu đầu tiên trên thế giới được chế tạo để chứng minh tiềm năng đầy đủ của nam châm siêu dẫn nhiệt độ cao (HTS), dự kiến bắt đầu chạy thử trong vài năm tới. Nó sẽ cung cấp thông tin giúp các chuyên gia thiết kế nhà máy thí điểm nhiệt hạch đầu tiên trên thế giới, dự kiến hoạt động vào đầu những năm 2030.