Sau gần một thiên niên kỷ, mái tóc tết thành bím dài tìm thấy trong quan tài bằng chì dưới chân tu viện Anh vẫn còn nguyên vẹn và sinh động như thể tóc trên đầu người sống.
Tháng 10/1839, công việc của nhóm công nhân đào mộ tại tu viện Romsey ở Hampshire, Anh, bị gián đoạn khi chiếc xẻng của họ chạm vào một vật cứng. Đó là một chiếc quan tài bằng chì với bộ tóc người bên trong, theo BBC.
Bộ tóc tìm thấy ở tu viện Romsey. (Ảnh: BBC).
Jamie Cameron, nhà khảo cổ học ở Đại học Cambridge, đang cố gắng tìm cách giải đáp nguồn gốc của bộ tóc. Bộ tóc có hình dáng giống như đang nằm trên đầu nhưng không có hộp sọ nào trong quan tài. Theo các nhà khảo cổ, những mẩu vụn trắng trên bộ tóc là phần da đầu còn lưu lại. Ở cuối bộ tóc còn được tết đuôi sam dài khoảng 20cm.
Dựa vào vị trí nơi tìm thấy quan tài trong tu viện, nhiều người tin bộ tóc có niên đại từ thời Saxon hoặc La Mã. Frank Green, cố vấn khảo cổ cho tu viện Romsey, đưa ra suy đoán về chủ nhân bộ tóc. "Chúng tôi luôn tin rằng nó thuộc về một người có địa vị quan trọng bởi ban đầu, có hai lớp quan tài gỗ bên ngoài quan tài bằng chì", Green cho biết.
Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu nhận định đây là tóc của một vị thánh. "Nhiều khả năng đó là một trong hai vị thánh Morwenna, trưởng tu viện đầu tiên ở đây và Ethelflaeda, người bảo trợ tu viện", Tim Sledge, mục sư ở Romsey, lý giải.
Cameron đã cắt một lọn tóc nhỏ làm mẫu vật và chuyển nó cho nhóm khảo cổ học ở Đại học Oxford. Tại Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Khảo cổ, tiến sĩ Thibaut Deviese tách cặn dầu sẫm màu tìm thấy trên bộ tóc suốt vài tiếng. Mẫu vật sau đó được đặt vào máy sắc ký khí ghép khối phổ (GCMS) để tách mọi phân tử và hiển thị chúng trên biểu đồ.
Tu viện Romsey ở Hampshire, Anh. (Ảnh: Alamy).
"Dựa trên phân tích này, trên tóc của người này có nhựa thông", Deviese nói. GCMS chỉ là một trong nhiều nhiều thí nghiệm. Quan trọng nhất trong số đó là xác định niên đại bằng đồng vị carbon để tìm ra thời gian chủ nhân bộ tóc sinh sống.
Kết quả chỉ ra người này gần như chắc chắn chết trong khoảng thời gian từ năm 895 đến 1123. Thí nghiệm cũng hé lộ chế độ ăn của người sở hữu bộ tóc với bằng chứng là protein của sinh vật biển như cá, Cameron cho biết.
Các nhà nghiên cứu không thể xác định rõ nhựa thông tìm thấy là một phần trong nghi thức chôn cất hay đến từ việc chăm sóc tóc khi chủ nhân bộ tóc còn sống. "Thực tế người này có chế độ ăn thiên về sinh vật biển có thể do thuộc cộng đồng tăng lữ. Nhiều người sẽ cho rằng đó là thánh Ethelfaeda. Đó có thể là nơi yên nghỉ của bà", Green nhận định.
Trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu có thể tìm thấy nhiều thông tin khác về bộ tóc thông qua phân tích ADN. Kiểu tóc thay đổi qua nhiều thế kỷ, bởi vậy việc giả định bộ tóc bện đến từ một người phụ nữ có thể là sai lầm.