Nhiệt miệng là căn bệnh thường gặp vào mùa hè, nếu không chữa trị kịp thời sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe do người bệnh không ăn uống được. Vệ sinh răng miệng bằng nước súc miệng, thay đổi thực đơn bữa ăn, uống viên C sủi là cách điều trị nhiệt miệng an toàn và hiệu quả.
Nhiệt miệng là gì?
Nhiệt miệng hay lở loét miệng là một chứng bệnh thường gặp ở hầu hết lứa tuổi. Bệnh gần như xuất hiện quanh năm, đặc biệt vào mùa thời tiết hanh khô, nắng nóng. Bệnh phổ biến đến mức gần như ai cũng từng mắc phải ít nhất một lần trong đời. Muốn đẩy lùi nhanh nhiệt miệng, cần hiểu được nguyên nhân để có cách chữa trị hợp lý.
Nguyên nhân gây nhiệt miệng
Nguyên nhân gây bệnh này là hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy giảm. Từ đó vi khuẩn dễ dàng tấn công vào khoang miệng, gây ra những vết lở loét ở lưỡi, nướu và các vị trí khác trong miệng.
Ngoài ra do cơ thể bị thiếu hụt nước dẫn đến cơ nhiệt tăng cao, nóng trong người. Tuỳ theo cơ địa của mỗi người mà các vết lở loét xuất hiện nhiều hay ít, nhanh hay chậm, to hay nhỏ. Thực tế có nhiều người thường ăn đồ xào, chiên, ăn bánh mì, ăn mì gói hàng ngày, ít uống nước mà không bị nhiệt miệng là do cơ địa "mát", khả năng miễn dịch cao. Ngược lại, có người kiêng khem đủ thứ vẫn bị bệnh này.
Ngoài những nguyên nhân kể trên lở miệng còn có thể xảy ra với những nguyên nhân mà bạn không ngờ tới như:
- Do bạn đánh răng quá mạnh, gây chảy máu nướu răng tổn thương chân răng khiến cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập khiến bạn bị lở miệng
- Do bạn hút thuốc thường xuyên, những tưởng không ảnh hưởng đến răng miệng, tuy nhiên sử dụng thuốc lá nhiều một cách thường xuyên làm thâm đen vùng nướu răng của bạn. Đặc biệt là những bạn đang trong quá trình điều trị lở miệng, hút thuốc thường xuyên góp phần làm bệnh tái phát một cách nhanh chóng hơn
- Do sử dụng răng giả không phù hợp, va chạm làm trầy nướu răng dẫn đến lở loét
- Do nấm, virus xâm nhập gây viêm loét niên mạc miệng
- Do kem đánh răng có chữa nhiều hóa chất, chất tạo bọt.
Nhiệt miệng là bệnh lành tính nhưng nó khiến bệnh nhân đau rát, khó chịu, ăn uống không ngon, giảm khả năng làm việc, học tập. Nguyên tắc cần và đủ để phòng và điều trị nhiệt miệng là làm mát cơ thể mọi lúc mọi nơi.
Triệu chứng của bệnh nhiệt miệng
Bệnh nhiệt miệng có biểu hiện ban đầu là những vết loét nhỏ trong niêm mạc miệng, cổ họng, sau đó có thể bội nhiễm làm vết loét rộng ra, có thể có mủ, gây đau rát, ăn uống không ngon, thậm chí mất ngủ hoặc rối loạn tiêu hóa.
Lâu dần, bệnh xuất hiện những mụn nước nhỏ dễ vỡ, để lại một vết loét nông ở niêm mạc, bờ rõ rệt, rất đau và xót khi nói và ăn. Nơi xuất hiện các vết loét thường ở mặt trong của má, lợi, đầu lưỡi, vòm họng...
Khi không được chăm sóc đúng cách, vết loét có thể bị viêm cấp, tấy đỏ và rất đau, thậm chí gây sốt và nổi hạch tại góc hàm.
Cách trị bệnh nhiệt miệng hiệu quả
1. Vệ sinh răng miệng nhẹ nhàng 2-3 lần hàng ngày
Đánh răng nhẹ nhàng, cẩn thận, sau đó súc bằng nước súc miệng là được. Lúc này nước súc miệng đóng vai trò như thuốc giảm đau sẽ làm dịu một phần cảm giác rát, tính sát khuẩn của nó còn giúp đánh bay cái lớp vàng nhầy nhầy quanh vết loét. Như vậy, vết thương trong miệng vừa được giảm đau, vừa được sát khuẩn thì sẽ mau lành hơn.
2. Thay đổi thực đơn đặc biệt cho những ngày bị nhiệt miệng
Loại bỏ những món ăn có tính háo nước ra khỏi thực đơn. Tăng cường những loại rau có vị đắng nhưng tính mát như rau đắng, khổ qua, rau má, các loại rau củ giúp thanh nhiệt như bầu, bí, rau dền, giá đậu. Uống các loại nước mát như nước chanh, nước mía, nước đậu xanh, dừa, nha đam. Nếu huyết áp tốt, bạn có thể uống rau má đậu xanh.
3. Uống viên sủi vitamin
Thuốc sủi là trợ thủ đắc lực trong việc chữa nhiệt miệng. Sau khi ngâm trong nước cho thuốc sủi hết bọt, nên uống trước 16h vì vitamin C có tính kích thích thần kinh, uống trễ sẽ gây khó ngủ. Liều lượng khuyên dùng: 60 mg mỗi ngày.
Lưu ý: Nhiệt miệng diễn tiến từ vài ngày đến vài tuần nên bạn cần đầu tư thời gian, kiên trì trị bệnh ít nhất 3 - 4 ngày trở lên mới hiệu quả.
Cách phòng bệnh nhiệt miệng
- Uống ít nhất 2 lít nước lọc hàng ngày để cơ thể đủ nước và tươi mát. Đây là biện pháp phòng bệnh về nhiệt đơn giản và ít tốn kém nhất. Không cần phải uống nước mía, nước dừa mà chỉ cần nước lọc là đủ.
- Hạn chế ăn những thực phẩm liên quan đến 3 chữ "khô, chiên, xào" vì nhóm này có tính háo nước. Nghĩa là khi ăn vào, tự nhiên chúng sẽ hút nước của cơ thể, từ đó gây ra tình trạng thiếu hụt nước, làm cơ nhiệt tăng lên. Để giải quyết bài toán hám ăn đồ khô, chiên thì bạn cần uống nước khoáng hay nước biển khô để bù nước vì nước lọc không thể bù nước kịp trong trường hợp này.
Chế độ ăn uống
Nhiệt miệng nên ăn gì?
Những món ăn cho người bị nhiệt miệng được các chuyên gia sức khoẻ khuyến nghị bao gồm:
- Trà đen: Trà đen có chứa chất tannin, rất hiệu quả trong việc giảm đau do nhiệt. Bạn có thể uống hoặc đắt túi trà đen lên vết nhiệt miệng.
- Sữa chua: Trong sữa chua có một loại lợi khuẩn tên lactobacillus acidophilus, giúp chống lại các vi khuẩn có hại trong miệng và giảm thiểu tình trạng viêm loét. Ăn sữa chua hoặc dùng thực phẩm này đắp lên vết loét là cách điều trị nhiệt miệng hiệu quả.
- Giấm táo: Giẩm táo pha với nước ấm tỉ lệ 1:1 dùng để súc miệng giúp nhanh chóng làm lành các vết loét ở miệng. Đó là vì nó có chữa axit acetic với khả năng tiêu diệt vi khuẩn có hại, đồng thời gia tăng các vi khuẩn có lợi.
- Cà rốt: Cà rốt có chứa một chất beta-carotene - một chất chữa loét hiệu quả. Uống nước ép cà rốt kèm các loại rau khác như rau chân vịt, cần tây, ... giúp bạn nhanh chóng khỏi nhiệt miệng.
- Khổ qua, rau ngót: Loại quả này nổi tiếng với khả năng thanh nhiệt, giải độc, vậy nên khi băn khoăn nhiệt miệng nên ăn gì, thì bạn nên chọn khổ qua.
Nhiệt miệng không nên ăn gì?
Nhiều người thắc mắc bên cạnh việc nhiệt miệng nên ăn gì, thì bị nhiệt miệng nên kiêng gì không. Dưới đây là những thực phẩm người bị nhiệt miệng nên kiêng:
- Cà phê: Cà phê có chứa axit salicylic, gây kích ứng các mô nhạy cảm trong miệng, từ đó làm loét và nhiệt miệng.
- Chocolate: Nhiều người bị dị ứng với cacao trong chocolate, nên thưởng bị nhiệt miệng sau khi ăn loại thực phẩm này.
- Thức ăn cay: Thực phẩm cay nóng, chứa nhiều gia vị như tỏi, ớt dễ dàng gây ra nhiệt miệng. Nếu bạn băn khoăn nhiệt miệng nên ăn gì, thì nên cắt giảm gia vị cay.
- Thực phẩm chứa gluten: Đây là một loại thực phẩm cần tránh nếu bạn mắc bệnh Celiac.
- Các loại nước ngọt: Nước ngọt thường chứa nhiều siro, axit photphoric cũng như các loại axit khác, dễ dàng gây ra viêm loét và làm tình trạng nhiệt miệng trở nên tệ hơn.