MRSA nguy hiểm hơn HIV

Siêu khuẩn MRSA gây chết người được tìm thấy trong nhà, trường học và các phòng tập. (Ảnh: thisislondon.co.uk )

Theo đánh giá của Trung tâm Phòng và Kiểm soát bệnh Hoa Kỳ (CDPC) thì siêu khuẩn MRSA (methicillin-resistant staphylococcus aureus) đang hoành hành tại các bệnh viện thực sự giết nhiều người hơn cả AIDS

Trên tờ chuyên đề của Hiệp hội Y học Mỹ số ra tuần qua, các nhà nghiên cứu cho biết có ít nhất 94.360 trường hợp nhiễm MRSA và 18.650 trường hợp tử vong từ năm 2005. Các ghi nhận y tế cũng cho thấy, những trường hợp nhiễm trùng tương tự không ngừng tăng lên hằng năm.

Nhiều học sinh tại các bang ở Mỹ mới đây cũng đã chết vì các chứng nhiễm trùng do khuẩn MRSA, chủ yếu lây lan thông qua các tiếp xúc mặt-đối-mặt và phát triển thành chứng nhiễm tụ cầu (staph infection). Các triệu chứng đầu tiên tương tự như mụn nhọt trên da, sau thời gian nhất định sẽ lây nhiễm vào máu, tấn công các cơ quan bên trong cơ thể và dễ dàng gây tử vong khi hầu hết các loại kháng sinh hiện nay đều không có tác dụng...

Dấu hiệu của sự bùng phát

Theo các chuyên gia đầu ngành, số lượng bệnh nhân nhiễm MRSA không ngừng tăng lên trên toàn thế giới. Đây là dấu hiệu báo trước những đợt bùng phát nguy hiểm trong tương lai. Con số 18.650 cái chết do MRSA ở Mỹ kể từ năm 2005 chỉ là “đại diện khiêm tốn” cho hàng loạt trường hợp lây nhiễm từ hơn thập kỷ qua. Vì “sự lây lan của MRSA không phải là một sớm một chiều, mà đã thực sự tấn công từ khoảng 50 năm qua” – GS Cyrus Hopkins, một chuyên gia về bệnh nhiễm trùng ở bệnh viện đa khoa Massachusetts, cho biết.

MRSA trên cánh tay (Ảnh optimalhealthusa.com)

Theo thống kê của Hiệp hội Y học Mỹ, những người khỏe mạnh không phải là đối tượng tấn công và hiếm khi phát bệnh, trong khi có đến 77% trường hợp tử vong do MRSA từ năm 2005 xảy ra chủ yếu là người già trên 65 tuổi; vì đây là độ tuổi mà hệ miễn dịch cơ thể trở nên yếu ớt, không như những người dưới 65 tuổi, khả năng tử vong chỉ 1/600.000.

Vẫn theo BS Hopkins, cơ hội lây nhiễm MRSA thường rất thấp ở người trẻ, cho dù có phơi nhiễm thì nguy cơ nhiễm bệnh cũng không đáng kể, và nếu có nhiễm bệnh cũng hoàn toàn bình thường. Nguy cơ tử vong thấp ở các đối tượng trẻ tuổi chủ yếu do khả năng kháng bệnh của hệ miễn dịch cơ thể, sẽ vô hiệu hóa những “kẻ xâm nhập nguy hiểm”.

Dòng tiến hóa

Vậy thì nguồn gốc xuất xứ của MRSA từ đâu? Câu trả lời nằm ở cách cơ thể chúng ta phòng thủ bệnh với sự trợ

Vết thương do khuẩn MRSA gây lên trên bề mặt da (Ảnh: optimalhealthusa.com)

giúp của kháng sinh. Các loại kháng sinh khi được tiêm vào cơ thể sẽ trực tiếp tiêu diệt vi khuẩn hoặc khống chế chúng đưa đến phản ứng trung hòa của hệ miễn dịch. Theo BS Martin Blaser, GS ĐH Y New York và là cựu chủ tịch Hiệp hội Bệnh nhiễm trùng Mỹ, thì mỗi loại kháng sinh chỉ thực sự tác dụng tốt trong vòng vài năm. “Sự tiến hóa của vi khuẩn sẽ bắt đầu hoạt động ngay khi bệnh nhân được sử dụng kháng sinh, và MRSA là điển hình đặc trưng nhất” – ông giải thích. Siêu khuẩn này không chỉ gia tăng khả năng kháng thuốc mà có thể sẽ biến đổi thành dòng mới nguy hiểm hơn khi kết hợp với một số “vi khuẩn thân thiện” trong cơ thể, trong khi các loại kháng sinh lại không theo kịp những biến đổi di truyền mà chúng thừa kế. Nếu một loại thuốc tương tự được sử dụng lại, tính hiệu quả sẽ kém hơn so với trước. Chính sự lặp lại chu kỳ tấn công của hệ miễn dịch đã vô tình để lộ “bí kíp”, và cuối cùng các vi khuẩn nguy hiểm như MRSA sẽ biết được điểm yếu này để dần vô hiệu hóa. Vấn đề quan trọng hiện nay là việc bào chế một loại kháng sinh mới thường đòi hỏi nhiều thời gian và tiền bạc; và khuẩn kháng thuốc sẽ vẫn còn cho đến khi chúng ta còn phát triển kháng sinh theo cách cũ và không thay đổi mục đích sử dụng...

Tuy nhiên, những nạn nhân mới đây tại ít nhất 9 bang của Mỹ lại là những đối tượng khỏe mạnh. “Trách nhiệm của MRSA đã vượt ra ngoài phạm vi bệnh viện vốn thường là nơi xuất xứ của các chứng nhiễm trùng kháng thuốc. Dòng siêu khuẩn này không chỉ tấn công những đối tượng yếu ớt, bệnh hoạn mà thực sự còn có khả năng lây nhiễm cho cả những đối tượng khỏe mạnh, như một cầu thủ bóng đá bị trầy xước da cũng có thể trở thành nạn nhân... – GS Blaser nói - Có thể MRSA đã vượt qua nguyên lý lây bệnh...!”.

ĐÀO HÙNG