Theo một nghiên cứu mới công bố ngày 9/8, xe tự hành Curiosity của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã phát hiện bằng chứng đầu tiên cho thấy sao Hỏa từng có khí hậu đan xen giữa mùa khô và mùa mưa tương tự như ở Trái đất. Điều này cho thấy "Hành tinh Đỏ" khả năng từng là môi trường thích hợp cho sự sống.
Hàng tỷ năm trước, các dòng sông và hồ rộng lớn được cho là đã trải dài trên bề mặt sao Hỏa trước khi hóa thành sa mạc khô cằn như hiện nay. Những bằng chứng đầu tiên được tìm thấy kể từ năm 2012, sau khi xe tự hành Curiosity đã khám phá ra miệng núi lửa Gale khổng lồ - nơi trước đây được cho là có một hồ nước và một núi trầm tích khổng lồ cao gần 6km ở ngay trung tâm.
Tàu đổ bộ InSight chuẩn bị hạ cánh xuống bề mặt sao Hỏa, tháng 11/2018. (Ảnh: AFP/TTXVN).
Theo nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Nature, khi leo lên sườn núi trầm tích vào năm 2021, xe tự hành Curiosity đã tìm thấy các mỏ muối hình lục giác trong đất có niên đại gần 4 tỷ năm trước và xác định đây là những vết nứt trên nền đất bùn khô - dấu hiệu của một hồ nước đã bị cạn. Theo ông William Rapin, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học quốc gia Pháp (CNRS) và là tác giả chính của nghiên cứu, đây chính là bằng chứng hữu hình đầu tiên cho thấy sao Hỏa có khí hậu theo chu kỳ. Việc các mùa mưa và mùa khô diễn ra thường xuyên giống như ở Trái đất cho thấy sao Hỏa có thể có các điều kiện cần thiết để hình thành sự sống.
Xe tự hành Curiosity đã phát hiện ra sự hiện diện của các hợp chất hữu cơ được coi là nền tảng của sự sống trên sao Hỏa. Tuy nhiên, các hợp chất này cần những điều kiện thích hợp để trở thành tiền thân của sự sống. Ông Rapin giải thích trong thế giới quá khô hạn, những phân tử này không bao giờ có cơ hội hình thành. Nếu sao Hỏa từng có sự sống, thì đó có thể là những vi sinh vật đơn bào nguyên thủy.
Ông Ashwin Vasavada, chuyên gia tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực (JPL) của NASA chia sẻ trong suốt hơn 11 năm, các nhà nghiên cứu đã miệt mài tìm kiếm các bằng chứng cho thấy Sao Hỏa thời cổ đại có thể là môi trường hỗ trợ sự sống của vi sinh vật nhờ xe tự hành Curiosity. Giờ đây, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về các điều kiện có thể đã thúc đẩy nguồn gốc của sự sống.
Theo chuyên gia này, việc phát hiện ra địa hình cổ đại như vậy không bao giờ có thể thực hiện được trên Trái đất, nơi các mảng kiến tạo liên tục xáo trộn bề mặt và làm mất những dấu vết còn sót lại của quá khứ. Do đó, việc nghiên cứu sao Hỏa - nơi không có các mảng kiến tạo - có thể giúp các nhà khoa học giải quyết bí ẩn về cách thức sự sống bắt đầu hình thành trên "Hành tinh xanh" của chúng ta.