Cũng giống Kali xyanua, Natri xyanua được coi là chất cực độc, chỉ cần cho một hàm lượng nhỏ có thể giết chết một người trưởng thành trong tích tắc.
Vậy làm thế nào để nhận biết và xử lý kịp thời, cứu sống tính mạng của nạn nhân trong tích tắc?
Hợp chất Natri xyanua là gì?
Theo Wikipedia, Natri xyanua có công thức hóa học: NaCN, là một hợp chất hóa học cực độc. Sự chăm sóc y tế ngay lập tức là cần thiết trong trường hợp ngộ độc xyanua, do nó rất nhanh chóng dẫn tới tử vong. Giống như hợp chất tương tự là Kali xyanua, NaCN có mùi tương tự như mùi quả hạnh, nhưng không phải ai cũng có thể ngửi thấy do đặc điểm di truyền.
Cũng giống như Kali xyanua, đây là hợp chất được dùng để mạ hay đánh bóng bằng phương pháp hóa học. Chúng được ứng dụng nhiều trong ngành kim hoàn, trong ngành khai thác các mỏ vàng để tách vàng ra khỏi quặng vàng.
Natri xyanua là một chất kịch độc, gây chết người chỉ cần một liều lượng cực thấp.
Natri xyanua nguy hiểm như thế nào?
PGS.TS Trần Hồng Côn (khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN) nhận định, Natri xyanua là một chất kịch độc, gây chết người chỉ cần một liều lượng cực thấp. Cùng với Kali xyanua, hợp chất Natri xyanua được liệt kê là một trong những chất độc đầu bảng trên thế giới.
Thông thường, khi tiếp xúc với Natri xyanua sẽ bị ngộ độc ngay cả khi người bị ngộ độc không hề hay biết mình bị nhiễm xyanua. Sau đây là các dấu hiệu nhận biết, được chia làm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Là giai đoạn kích động, người bị nhiễm độc sẽ có dấu hiệu lo lắng, kích động, thở nhanh và lú lẫn.
- Giai đoạn 2: Người bị nhiễm sẽ bắt đầu co giật, khó thở, tụt huyết áp và bị giảm thông khí.
- Giai đoạn 3: Cũng là giai đoạn cuối: Giảm trương lực cơ và mất phản xạ, bị trụy tim mạch, hạ oxy trong máu và dẫn đến tử vong.
Nếu phát hiện những dấu hiệu trên, người trợ giúp cần nhanh chóng đưa người nhiễm độc natri xyanua đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời. Hóa chất này là chất độc có khả năng phản ứng nhanh, trong vòng 2 giờ nếu không được chữa trị kịp thời sẽ gây tử vong. Những dấu hiệu nhiễm độc hóa chất này cần hết sức lưu tâm để nhanh chóng phát hiện sớm và chữa trị loại bỏ chất độc kịp thời.
Những hợp chất của xyanua nói chung vô cùng nguy hiểm. Khi bị nhiễm độc một lượng lớn, não và tim sẽ bị tổn thương nặng trước khi dẫn đến tử vong.
Sơ cứu khi nhiễm độc Natri xyanua bằng cách nào?
Theo Wikipedia, khi bị ngộ độc Natri xyanua, cần sơ cứu nạn nhân bằng cách cho thở bằng khí oxy. Trong các phân xưởng có sử dụng Natri xyanua, Kali xyanua thường có sẵn bộ cấp cứu trong trường hợp nhiễm độc, bao gồm các chất amyl nitrit, natri nitrit, xanh methylen và natri thiosunfat.
Đường glucozơ có khả năng làm chậm lại đáng kể quá trình gây độc của các hợp chất xyanua, đồng thời bảo vệ các tế bào bằng cách tạo liên kết hóa học với Natri xyanua. Tuy nhiên, mọi người cần nhớ rõ glucozơ không có khả năng giải độc khi bị nhiễm độc Natri xyanua.
PGS.TS Phạm Duệ (Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai) cảnh báo, khi bị ngộ độc xyanua, người dân không thể tự xử lý mà phải nhanh chóng đến cơ sở y tế để được điều trị tích cực và dùng thuốc giải độc.
Khi đi cấp cứu, đặt bệnh nhân nằm nghiêng an toàn (nửa người dưới nằm sấp, mặt nghiêng sang một bên) khi bênh nhân bị co giật. Không để bệnh nhân bị ngã. Không dùng vật cứng chèn miệng nạn nhân co giật mà nên thay bằng vật mềm như khăn…