Đây là một câu hỏi rất nghiêm túc - nếu một ngày nào đó một người bị dị ứng với mèo đến công viên động vật hoang dã và muốn lại gần quan sát một con sư tử, liệu anh ta có nên lo lắng về việc bị dị ứng với sư tử không?
Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng lông mèo gây dị ứng ở người. Sở dĩ mọi người nghĩ như vậy có lẽ là vì khi những sợi lông mèo bay tới gần lỗ mũi, nó sẽ khiến bạn cảm thấy ngứa ngáy và muốn hắt hơi, điều này tương tự như các triệu chứng của dị ứng.
Nhưng nói chính xác thì dị ứng với mèo không phải do bản thân lông mèo gây ra. Thủ phạm chính gây dị ứng là: Fel d 1 và Fel d 4. Đây là hai loại protein ở mèo, ở đây được gọi là protein gây dị ứng. Mặc dù có những chất gây dị ứng tiềm ẩn khác ở mèo, chẳng hạn như bụi, mạt bụi, v.v., nhưng protein gây dị ứng là chất gây dị ứng chính khiến một số người bị dị ứng với mèo.
Cấu trúc chuỗi peptide Fel d 1 trong nước bọt của mèo.
Fel d 1 chủ yếu có nguồn gốc từ tuyến bã nhờn, tuyến nước bọt và lông của mèo, trong khi Fel d 4 chủ yếu được tiết ra từ tuyến dưới hàm. Như chúng ta đã biết, mèo thích tự liếm. Khi liếm, chúng sẽ đồng thời kích thích tuyến nước bọt và tuyến bã nhờn tạo ra Fel d 1 và Fel d 4. Sau khi nước bọt khô lại, protein gây dị ứng này sẽ đọng lại trong cơ thể của mèo.
Nếu bạn là người không may bị dị ứng thì khi tiếp xúc với môi trường có mèo (vì lông mèo sẽ bay vào không khí nên bạn sẽ bị phơi nhiễm chừng nào còn ở gần mèo, kể cả khi bạn không chạm vào con mèo đó), hệ thống miễn dịch của bạn sẽ tấn công những protein vô hại này. Cụ thể, khi các chất chứa protein gây dị ứng tiếp xúc với da hoặc màng nhầy của bạn và xâm nhập vào cơ thể, các tế bào miễn dịch sẽ phản ứng và tiết ra kháng thể IgE và IgG, dẫn đến sự thoái hóa của tế bào mast hoặc bạch cầu ái kiềm trong tế bào miễn dịch (tức là tế bào mast hoặc phân hủy basophils).
Quá trình mẫn cảm.
Sự thoái hóa làm cho tế bào mast hoặc bạch cầu ái kiềm sẽ giải phóng một loạt hóa chất, bao gồm hơn 30 loại hóa chất gây dị ứng khác nhau. Nổi tiếng nhất là histamine, gây ngứa khi thải ra ngoài da, thở khò khè khi thải vào phổi, tụt huyết áp khi thải ra khắp cơ thể và cuối cùng gây ra phản ứng viêm là dị ứng. Dị ứng xảy ra rất nhanh và còn được gọi là phản ứng tức thời. Các triệu chứng dị ứng rất khó chịu, chẳng hạn như sưng tấy, đỏ bừng, sổ mũi và chảy nước mắt.
Làm thế nào những người bị dị ứng có thể nuôi mèo?
Trên thực tế, mèo cái tiết ra ít protein gây dị ứng hơn mèo đực, nhưng nếu mèo bị thiến thì lượng protein gây dị ứng mà nó tạo ra sẽ tương tự như mèo cái. Vì vậy các nhà nghiên cứu ước tính rằng việc sản xuất các protein này có liên quan đến hormone giới tính của mèo.
Vậy có giống mèo nào tạo ra lượng protein gây dị ứng thấp hơn bình thường không?
Đúng là có những cá thể mèo như vậy, còn được gọi là mèo không gây dị ứng, nhưng chúng chỉ là những con mèo riêng lẻ. Các nhà nghiên cứu đã điều tra các giống mèo khác nhau và phát hiện ra rằng một số giống mèo tạo ra lượng protein gây dị ứng thấp hơn đáng kể so với các giống mèo khác. Ví dụ, một số con mèo Siberia được lai tạo tự nhiên từ vùng Siberia có các biến thể di truyền dẫn đến hàm lượng protein gây dị ứng thấp hơn.
Mặc dù một số con mèo tạo ra lượng protein gây dị ứng thấp hơn, nhưng ngay cả lượng nhỏ nhất cũng đủ gây ra các triệu chứng dị ứng ở những người nhạy cảm.
Dị ứng động vật có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, bao gồm ngứa, hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mắt, nổi mẩn đỏ, sưng tấy, khó thở, thậm chí hen suyễn. Trong trường hợp nghiêm trọng, dị ứng động vật có thể dẫn đến phản ứng đe dọa tính mạng gọi là sốc phản vệ.
Vì một người không thể vuốt ve một con mèo do bị dị ứng, vậy còn việc lại gàn những con mèo lớn khác thì sao? Họ cũng có thể bị dị ứng phải không?
Trên thực tế, mới chỉ có ba trường hợp được ghi nhận là người bị dị ứng với sư tử và không bị sư tử ăn thịt. Tất nhiên, những người tiếp xúc với những con mèo lớn hung dữ như vậy đều là những người phi thường, hoặc là thợ săn hoặc người nuôi thú. Những dữ liệu này không mang tính đại diện và không thể giải thích được vấn đề.
Mèo và sư tử đều là loài mèo, và chúng có chung một số protein gây dị ứng. Protein này được tìm thấy trong nước bọt, da và nước tiểu của chúng. Nếu một người bị dị ứng với một trong những protein này, họ có thể có phản ứng dị ứng khi tiếp xúc với bất kỳ loài mèo nào, bao gồm cả sư tử. Tuy nhiên, mức độ dị ứng có thể khác nhau tùy theo từng người. Một số người có thể bị dị ứng nhẹ với mèo nhưng không bị dị ứng với sư tử, và ngược lại.
Vì vậy, một bác sĩ y khoa từ Hà Lan đã đến Sở thú Amsterdam, thu thập lông của nhiều loài mèo lớn khác nhau trong quá trình chải lông vào mùa đông và nghiên cứu nó. Nguồn gốc của những sợi lông này bao gồm báo sư tử, hổ Siberia, sư tử, báo đốm, báo tuyết, v.v. Các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp chiết xuất hóa học để thu được dịch chiết. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã tìm đến 6 người bị dị ứng với mèo và chiết xuất huyết thanh của họ.
Các nhà khoa học sau khi thử nghiệm đã phát hiện ra rằng, những người bị dị ứng với lông mèo cũng bị dị ứng với các loài mèo lớn nhưng ở mức độ nhẹ hơn.
Vì vậy, nếu bị dị ứng với mèo, bạn có thể gặp các triệu chứng dị ứng nhẹ khi tiếp xúc gần với sư tử.