Nhiên liệu thực vật - Tương lai năng lượng của Indonesia

Cách đây không lâu, chiếc ô-tô đầu tiên ở Indonesia vận hành bằng 100% nhiên liệu sinh học chế biến từ cây jatropha đã hoàn tất cuộc chạy thử nghiệm 3.200 km ở tỉnh Tây Timor. Thành công của chiếc Mitsubishi Strada được nhiều người kỳ vọng sẽ mở ra kỷ nguyên sử dụng năng lượng bền vững ở quốc gia vạn đảo này.

Giáo sư Manurung bên cạnh mẫu dầu Jatropha. (Ảnh: baocantho)

Trong bối cảnh giá dầu thô trên thế giới tăng cao trong những tháng qua, mặc dù đã nhiều lần cắt giảm nhưng hiện nay chính phủ Indonesia vẫn oằn vai với khoản trợ cấp năng lượng, ước tính năm nay lên đến gần 7 tỉ USD. Thiên nhiên ưu đãi cho quốc gia này nguồn nhiên liệu hóa thạch dồi dào nhưng có hạn. Hiện nay trữ lượng dầu mỏ của Indonesia chỉ đủ dùng tối đa trong 25 năm, khí đốt trong 60 năm và than đá trong 150 năm - theo Al Hilal Hamdi, người đứng đầu Ủy ban quốc gia về nghiên cứu phát triển nhiên liệu sinh học. “Nhiên liệu sinh học sẽ bảo đảm an ninh năng lượng cho đất nước chúng tôi” - ông Hamdi nói.

Indonesia đặt mục tiêu đến năm 2010, nhiên liệu sinh học sẽ đáp ứng 10% nhu cầu năng lượng trong ngành điện và giao thông vận tải. Hiện nay phần lớn xe buýt và xe tải ở nước này chạy bằng dầu diesel sinh học - hỗn hợp dầu cọ (một loại nhiên liệu sinh học) với nhiên liệu hóa thạch do Công ty Dầu khí quốc doanh Pertamina cung ứng. Tại tỉnh Lampung ở đảo Sumatra, Tổng Công ty điện lực nhà nước PLN đang sử dụng dầu cọ trong một dự án thí điểm hướng tới việc chuyển tất cả nhà máy điện khắp cả nước sang dùng toàn diesel sinh học vào năm 2010.

Ngoài cây cọ dầu, Indonesia còn chú ý đến cây có dầu khác là jatropha. Do phải trồng trên đất màu mỡ nên các đồn điền trồng cọ đang chiếm dụng một phần không nhỏ trong quỹ đất canh tác cây nông nghiệp, trong khi cây jatropha có thể mọc trên những vùng đất khô cằn. Đó là chưa nói chi phí lập một đồn điền jatropha chỉ bằng 1/10 đồn điền cọ.

Xe Mitsubishi Strada trong lần chạy thử nghiệm ở Tây Timor. (Ảnh: baocantho)

Trước tình trạng dầu cọ tăng giá do nhu cầu tăng mạnh, nhiều công ty kinh doanh nhiêu liện sinh học ở châu Âu đang tỏ ra chuộng dầu jatropha. Nhà khoa học Robert Manurung-Giám đốc Trung tâm nghiên cứu công nghệ sinh học thuộc Viện công nghệ Bandung cho biết một số công ty nước ngoài đang xúc tiến dự án bao tiêu 1 triệu hécta cây jatropha với nông dân 3 tỉnh Papua, Kalimantan và Nusa Tenggara. Mới đây, một công ty Hà Lan đã đặt mua 1 triệu tấn dầu jatropha nguyên chất.

Mặc dù nhu cầu có thể tăng vọt trong thời gian tới nhưng nhiên liệu sinh học khó có thể đánh đổ vị trí năng lượng chủ đạo của xăng dầu ở Indonesia nói riêng và trên thế giới nói chung. David Chang, chuyên gia nghiên cứu của UOBKay Hian Securities dự báo. Sản lượng dầu cọ của Malaysia và Indonesia đáp ứng khoảng 90% nhu cầu của thế giới nhưng chỉ tương đương khoảng 3% nhu cầu nhiên liệu hóa thạch hiện nay trên toàn cầu. Và do phải dành diện tích đất trồng cho cây lương thực trong khi các đồn điền dầu cọ mất đến 4 năm mới có thể thu hoạch nên trước mắt Indonesia khó có thể gia tăng sản lượng dầu cọ.

Manurung và nhiều nhà nghiên cứu khác ở Indonesia tin rằng trước thực tế này jatropha sẽ sớm soán ngôi dầu cọ - trở thành nguồn năng lượng thay thế nhiên liệu hóa thạch và dầu cọ, đồng thời có thể giúp nông dân nghèo ở các tỉnh miền đông đất đai quanh năm khô hạn làm giàu. Theo Ủy ban quốc gia về nghiên cứu phát triển nhiên liệu sinh học Indonesia, chính phủ có kế hoạch dành ít nhất 5 triệu hécta đồi trọc lập các đồn điền trồng jatropha, mía đường và sắn để sản xuất nhiêu liệu sinh học.

NGỌC DŨNG