Mùa đông đến để lại những khắc khoải, thèm khát trong lòng những người Hà Nội xa xứ. Đôi khi ai đó muốn về một ngày đêm để tận hưởng cái giá lạnh mà nơi miền Nam không thể có được, rồi lại ra đi.
Đối với những người con xa xứ nhưng đã có nhiều năm gắn bó với mảnh đất Hà Nội, mùa đông thường để lại nhiều kỷ niệm. Khi ở thủ đô thì thấy bình thường lắm, nhưng chỉ khi đi xa họ mới thấy nỗi nhớ cồn cào.
Mùa đông thi vị nhất vào mỗi buổi sáng thức dậy hoặc những khi chiều về. Sáng sáng, nhiều người thường thích ngồi vỉa hè ngắm đường phố, những con người qua lại, chiều về lại khoái nhâm nhi vài đồ ăn vặt. Nào là trứng ngải cứu, bánh chưng rán, bánh đúc nóng hay bát cháo sườn băm bán rong trên vỉa hè đường.
Khi nhiệt độ xuống thấp, nhìn ra ngoài trời thấy bàng bạc một màu trắng, gió thổi những chiếc lá rụng vàng sẫm lăn loẹt xoẹt trên đường. Càng lúc dòng người đi lại càng có vẻ vội vã hơn như để chạy trốn cái lạnh luồn qua lần áo chưa thật dày, ấm.
Người ta bảo, mùa đông Hà Nội càng ngày càng xấu khi mật độ ôtô, xe máy ra đường ngày đông kẹt cứng. Những âm thanh trong trẻo không còn, nhường chỗ cho tiếng máy nổ rầm rầm vào giờ cao điểm. Tuy nhiên, thủ đô vẫn ẩn khuất đâu đó những sự lãng mạn mà chỉ có những người thực sự hiểu mới có thể cảm nhận được vẻ đẹp mùa đông Hà Nội.
Những ngày mưa phùn, bầu trời ảm đạm, bụi nước mờ ảo đọng trên tóc, trên áo như những hạt sương muối. Cái lạnh cũng theo đó mà ngấm vào da thịt. Phía hồ Tây sương khói bảng lảng trôi trong mênh mông mặt hồ, cây lá ven đường Thanh Niên xanh thẫm lại. Đâu đó giữa nhịp sống hối hả vẫn thấp thoáng khiêm nhường những quán cóc bán chén trà nóng, kẹo gừng, kẹo lạc, như một nét riêng của mùa đông Hà Nội.
Những khi thời tiết miền Bắc giảm sâu, Hà Nội rất lạnh. Cái rét ngọt như cắt, chích những mũi kim tê tái qua da, mặc áo mỏng dễ bị những cơn rùng mình run rẩy lan khắp người qua những cơn gió ù thổi.
“…Ta còn em, cây bàng mồ côi mùa đông
Ta còn em, nóc phố mồ côi mùa đông
Mảnh trăng mồ côi mùa đông
Mùa đông năm ấy,
Tiếng dương cầm trong căn nhà đổ
Tan lễ chiều, sao còn vọng tiếng chuông ngân?...”
Những câu hát trong ca khúc Em ơi Hà Nội phố của nhạc sĩ Phú Quang đã lột tả đầy cảm xúc về mùa đông ở thủ đô. Mùa đông có ở nhiều tỉnh thành miền Bắc nhưng riêng ở Hà Nội lại mang vẻ đẹp rất khác.
Buổi sáng sớm, khi tia nắng mới chiếu xuyên qua khe lá, ngồi trong quán giải khát mặt phố nhìn qua ô cửa cùng ly cà phê ấm hơi, tí tách cắn hạt bí, hạt dưa nhìn ra đường ngắm xe cộ đi lại là cách mà nhiều người chọn. Ngay cả những vị khách từ phương xa, nhiều người cũng thích được cảm nhận cái giá lạnh rất riêng của Hà Nội.
Ca sĩ Tấn Minh từng rất thành công với bài Nỗi nhớ mùa đông. Tiếng hát của anh tình cảm, da diết, khi ngân lên tạo nên đầy cảm xúc khác nhau cho người nghe:
“Dường như ai đi ngang cửa
Gió mùa đông bắc se lòng
Chút lá thu vàng đã rụng
Chiều nay cũng bỏ ta đi…”
Mỗi lần vang lên, bài hát lại đem tới cho người nghe một cảm giác se lạnh và nỗi nhớ bất tận. Những cơn gió mùa đông bắc thổi qua từng mái nhà báo hiệu mùa đông về, màu vàng của những chiếc lá thu giờ nằm dưới mặt đất, tiếng chuông chiều vang vọng từ nơi xa vắng đều là những hình ảnh gợi lên “nỗi nhớ mùa đông”.
Nhạc sĩ Bảo Chấn tả rất chân thực cảnh sắc thiên nhiên trong bài hát Một ngày mùa đông:
"Rồi một ngày trời không biển xanh
Rồi một ngày hàng cây vắng tanh
Và cơn gió, mang mùa đông tới
Cuốn bay theo đám lá vàng rơi
Bờ cỏ này giọt sương đã tan
Bậc thềm này còn in dấu chân
Mùa đông tới em chờ anh mãi
Lá hoa thu sang nay đã úa tàn..."
Mùa đông đến cùng những cơn gió lạnh, những hàng cây vắng tanh, tiếng mưa phùn rơi và đem theo cả những ký ức buồn về tình yêu. Trong một ngày mùa đông vắng lặng, người trong bài hát nhớ về người yêu và chợt nhận ra tình cảm của mình quá mãnh liệt. Tuy nhiên, tình cảm xưa kia giờ chỉ còn là kỷ niệm, mà kỷ niệm thì thường khó quên.
Vẻ đẹp mùa đông Hà Nội không chỉ được cảm nhận mỗi khi bạn lang thang góc phố, ngồi vỉa hè uống cà phê mà những du khách và người con thủ đô còn có thể trải nghiệm ẩm thực đêm với các món nem chua nướng, ốc luộc, hạt dẻ, cháo, phở hay những đồ ăn không dễ kiếm như lục tàu xá, chí mà phù chỉ bán ở một số địa điểm nhất định, quen thuộc với giới trẻ.