Thời gian qua, thông tin trẻ em uống nhiều sữa tươi gây béo phì, tim mạch, chứa hormone tăng trưởng khiến nhiều bà mẹ hoang mang.
Thạc sĩ, Dược sĩ cao cấp Trương Minh Đạt, Chánh văn phòng Hiệp hội Thực phẩm Chức năng Việt Nam, chia sẻ về những hiểu lầm trong cách phân biệt các loại sữa dành cho bé.
Nước ép hay sữa ngũ cốc?
Nhiều người đều lầm tưởng các loại đồ uống có tên sữa đậu nành, sữa mè đen hay sữa gạo lức là sữa. Thực thế, đây là cách gọi của các công ty sản xuất đặt ra để nâng tầm giá trị dinh dưỡng. Bản chất, theo tiêu chuẩn của CODEX châu Âu, “sữa đậu nành” hay “sữa gạo lức”… chỉ là nước ép, chiết từ các loại hạt.
"Sữa" từ ngũ cốc dùng khi trẻ bị dị ứng Lactose hoặc đạm sữa. Nếu trẻ bình thường, các mẹ nên ưu tiên chọn sữa tươi 100%.
Uống nhiều sữa tươi gây béo phì?
Nhiều năm gần đây, người ta truyền tai nhau những thông tin uống nhiều sữa tươi gây béo phì, tim mạch, chứa hormone tăng trưởng hoàn toàn không đúng. Thực chất, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển rất nhanh, quá trình đồng hóa diễn ra mạnh hơn quá trình dị hóa. Do đó, nhu cầu về lượng chất béo từ động vật rất cao. Đặc biệt, chất béo từ sữa tươi 100% rất quan trọng với sự phát triển toàn diện và miễn dịch của trẻ bởi giá trị sinh học cao.
Nếu trẻ bình thường, các mẹ nên ưu tiên chọn sữa tươi 100%. (Ảnh: Topsante).
Coi chừng sữa dạng bột
“Sữa tươi dạng bột” là khái niệm xuất hiện trong khá nhiều quảng cáo về sữa gần đây. Tuy nhiên, đây là khái niệm thông tin không chính xác. Bản chất là sữa nước được sấy khô, trong 100 ml sữa tươi có đến 97% là nước (sấy 1 lít sữa chỉ thu được 3-4 g sữa bột), giá trị hấp thu không cao vì thải qua đường phần gần như hoàn toàn.
Lựa chọn sữa thanh trùng hay sữa tiệt trùng?
Chất lượng sữa tươi thanh trùng hoặc tiệt trùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giống bò khỏe mạnh, không bị viêm vú, thức ăn cân đối, dinh dưỡng đầy đủ... Tuy nhiên, thông tin về các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sữa không được đưa đến người tiêu dùng. Phụ huynh chỉ đang lựa chọn sữa bằng xem qua quảng cáo truyền hình hoặc mua ngẫu nhiên tại siêu thị.
Giả định sữa nguyên liệu vắt từ bò là đạt tiêu chuẩn, chúng ta cùng so sánh sữa thanh trùng và sữa tiệt trùng:
Sữa thanh trùng
Là sữa tươi 100%, được tiệt trùng ở nhiệt độ 72-75 độ C trong 5-20 giây. Nhiệt độ này đủ để tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh nhưng không tiêu diệt được các emzyme trong sữa (Lipase, Catalase, phosphotase, protease…). Vì vậy, sữa thanh trùng sẽ hỏng nếu để ở nhiệt độ phòng trong 24h, do đó cần bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Các vitamin theo đó được bảo toàn 100% và mang lại lợi ích tốt nhất. Tuy nhiên, hạn sử dụng của sữa thanh trùng chỉ từ 7-10 ngày.
Khi lấy ra khỏi tủ lạnh, bố mẹ nên hâm ấm sữa thanh trùng cho bé dùng.
Sữa tươi 100% tiệt trùng
Hiện nay, công nghệ tiệt trùng UHT là công nghệ tiệt trùng gián tiếp. Theo đó, sữa được tiệt trùng ở nhiệt độ 135-150 độ C trong 5-20 giây. Với nhiệt độ như vậy, các vi khuẩn gây bệnh bị tiêu diệt hết, kể cả các enzyme có lợi, các vitamin được bảo tồn. Tuy nhiên, vitamin C sẽ giảm đi 17-20%. Hạn sử dụng của sữa tươi 100% tiệt trùng là 6 tháng.
Như vậy, ở góc độ dinh dưỡng, sữa thanh trùng ưu việt nên ưu tiên lựa chọn hơn. Sữa tiệt trùng lại tiện dụng do thời gian bảo quản lâu hơn.