Vào những ngày lạnh rét, việc sử dụng thiết bị sưởi là cần thiết, song sử dụng thế nào để có hiệu quả và an toàn đối với người sử dụng là vấn đề quan trọng nhất.
Chúng ta nên biết nếu các thiết bị sưởi ấm trong nhà không được sử dụng đúng cách có thể sẽ gây ra các tai nạn có thể xảy ra là ngộ độc khí carbon do sưởi ấm bằng than tổ ong trong nhà kín; bỏng lửa; trẻ em tử vong do chở xe máy thời gian dài ngoài trời; trẻ ngạt thở do mặc nhiều quần áo ấm...
Dưới đây là một vài lưu ý khi sử dụng những thiết bị sưởi ấm trong gia đình vào mùa rét.
Thiết bị sưởi ấm trong nhà không được sử dụng đúng cách có thể sẽ gây ra các tai nạn.
Có thể ngộ độc khí CO2
Việc dùng các loại bếp than, củi, khí gas hoặc các động cơ sử dụng xăng dầu rất dễ dẫn đến những trường hợp đáng tiếc như ngộ độc carbon monoxide (CO).
Cụ thể như khi đốt than, do than không được đốt cháy hoàn toàn sẽ hình thành khí CO. Nếu đốt trong phòng hẹp, kín, hiện tượng ngộ độc sẽ diễn ra rất nhanh do con người trực tiếp hít thở.
Khi bị ngộ độc, khí CO sẽ ngăn cản quá trình vận chuyển oxi của máu nên sẽ gây tổn hại nặng cho các cơ quan, nhất là hệ thần kinh và tim mạch.
Khi nghi ngờ nạn nhân có tiếp xúc với khí CO như lò sưởi, bếp than, người nhà cần làm thông thoáng không khí trước khi đi vào vùng nhiễm độc. Mang mặt nạ phòng độc hoặc khẩu trang ẩm, nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi nguy hiểm, đề phòng khả năng nổ của không khí giàu khí CO.
Oxy được xem là "thuốc giải độc" cho các trường hợp ngộ độc khí CO, khi sơ cứu, người nhà nếu được thì cho nạn nhân thở mặt nạ oxy ngay. Nếu nạn nhân bị ngưng hô hấp tuần hoàn, cần phải cấp cứu ngừng tuần hoàn và nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
Bác sĩ Dương khuyến cáo người dân, đặc biệt là sản phụ nên nằm ở những nơi tránh gió, không ra ngoài khi nhiệt độ giảm mạnh vào sáng và tối. Trời lạnh nên mặc đồ giữ ấm, đội mũ, mang vớ với chất liệu thoáng nhẹ, tạo cảm giác dễ chịu.
Trường hợp thường xuyên phải dùng bếp than để đun nấu, nên đặt bếp ở nơi thông thoáng, không đặt lò than trong phòng ngủ, không ngủ trong garage ôtô hoặc để máy nổ, máy phát điện ở nơi kín gió (tầng hầm, gầm cầu thang...).
Theo tính toán lý thuyết và thực nghiệm, sưởi bằng máy điều hòa 2 chiều là văn minh và an toàn nhất, bảo vệ môi trường giảm phát thải khí CO2 vào khí quyển tốt nhất và tiết kiệm điện năng nhiều nhất (tiết kiệm tới 75% điện năng so với lò sưởi chạy điện).
Ngoài ra cũng có một số thiết bị như đèn sưởi, quạt sưởi, chăn điện hay tấm đệm sưởi...
Nhưng ngoài lợi ích mà máy sưởi mang lại thì ai cũng biết là chúng gây ra một số điểm bất tiện như không khí khô nóng, ô nhiễm, gây nứt nẻ da hay thậm chí là ảnh hưởng đến hệ hô hấp.
Đặt nhiệt độ phù hợp
Theo các chuyên gia thì khi sử dụng thiết bị sưởi trong những ngày rét đậm, chúng ta không nên đặt nhiệt độ quá nóng, chênh lệch với nhiệt độ ngoài trời nhiều để tránh tình trạng gặp lạnh đột ngột khi bước ra khỏi phòng.
Cũng giống như sử dụng máy lạnh vào mùa hè, sự chênh lệch quá lớn nhiệt độ giữa trong nhà và ngoài trời ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Đó là chưa kể đến vào mùa đông, để nhiệt độ quá cao sẽ làm khô da.
Nhiệt độ tốt nhất là chỉ chênh lệch so với nhiệt độ ngoài trời từ 5-10 độ C. Theo đó thì nhiệt độ tối ưu nhất vào mùa đông dao động xung quanh ngưỡng 25 độ C. Trong khi bật máy sưởi, nên để hé cửa phòng để không khí được lưu thông, giảm được tình trạng mắc các bệnh về đường hô hấp.
Đặt chậu nước vào phòng khi bật điều hòa, máy sưởi
Mùa đông của nước ta thường là hanh khô, không khí bị đốt nóng liên tục trong phòng rất dễ ảnh hưởng tới sức khỏe con người, vậy nên việc tăng độ ẩm để tạo sự cân bằng cho không khí là rất cần thiết.
Một điều mà người tiêu dùng nào cũng biết nhưng không phải ai cũng đều thực hiện là bỏ chậu nước vào trong phòng có bật điều hòa, máy sưởi bởi đa số các thiết bị này đều không có bộ phận làm ẩm và chỉ có hệ thống làm ấm.
Máy phun hơi ẩm cũng góp phần cải tạo không khí, tuy nhiên sẽ bất cập bởi loại máy bạn sẽ phải thường xuyên vệ sinh máy sạch sẽ để tránh vi khuẩn, bụi bẩn theo hơi nước phun vào không khí, làm không khí càng ô nhiễm thêm, dễ ảnh hưởng đến hệ hô hấp đặc biệt là ở người già và trẻ nhỏ.
Khi sử dụng thiết bị sưởi trong những ngày rét đậm, chúng ta không nên đặt nhiệt độ quá nóng.
Nên mở hé cửa hoặc bật quạt thông gió
Và một quan niệm sai lầm cũng ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe đó là càng ấm, càng kín trong mùa đông là càng tốt.
Căn phòng thường xuyên đóng cửa kín mít sẽ khiến không khí trong phòng khô nóng, không có sự lưu thông.
Những người trong phòng chỉ hít thở bằng chính không khí nóng đó và khí do hơi thở người tạo ra, dẫn đến hiện tượng ngột ngạt, thiếu khí.
Bạn vẫn nên mở hé cửa hay bật quạt thông gió để không khí đối lưu trong khi bật điều hòa, máy sưởi.
Thời gian nghỉ của thiết bị
Theo TS Trần Văn Thịnh, nhiều gia đình có xu hướng bật máy sưởi, quạt sưởi hoặc điều hòa 2 chiều liên tục 24/24 mỗi khi trời quá lạnh. Điều này cực kỳ nguy hiểm. Bởi các thiết bị sưởi được cấu tạo bằng các dây đốt nóng, nếu cắm điện quá lâu sẽ rất dễ gây cháy, chập điện.
Tốt nhất là chỉ bật máy sưởi khi nào cần thiết phải sưởi ấm. Khi nhiệt độ trong phòng đã đủ ấm thì nên tắt đi.
Khoảng thời gian bật quạt sưởi hợp lý là dưới 4 tiếng/ngày. Đối với đèn sưởi trong nhà tắm, mặc dù nhiệt lượng tỏa ra bao gồm nhiều tia hồng ngoại, không tạo ra bức xạ nhiệt quá cao, cũng không nên sử dụng quá thường xuyên. Thông thường, nên bật đèn sưởi 10 phút trước khi vào nhà tắm và chỉ nên bật 20 - 30 phút rồi tắt.
Các loại thiết bị sưởi nói chung tiêu tốn rất nhiều điện năng. Việc sử dụng đúng cách vừa tiết kiệm điện, vừa bảo vệ sức khỏe. Khi bật quạt sưởi mà đã cho cảm giác đủ ấm thì nên tắt đi, kể cả khi nhà có trẻ nhỏ. Tuyệt đối không bật quạt sưởi cả đêm để tránh nguy cơ chập, cháy, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.
Không nên lạm dụng điều hòa, máy sưởi quá mức mà phải có thời gian nghỉ để không khí trong phòng được tái tạo lại.
Lúc này nên mở tất cả các cửa để không khí được thông thoáng, không khí khô nóng cũ được thay thế bằng làn không khí mới. Làm như vậy sẽ giảm được đáng kể bệnh về đường hô hấp do sử dụng máy sưởi gây ra.
Chỉ cần ghi nhớ một vài lưu ý nhỏ là chúng ta sẽ không những tránh được những hậu quả không mong muốn mà còn đảm bảo sự ấm áp trong mùa đông lạnh giá.