Các chuyên gia địa chất khẳng định, hiện tượng bùn phun trào ở Ninh Thuận là một hiện tượng địa chất hoàn toàn bình thường và không liên quan đến động đất.
Hơn một tháng nay, người dân ở khu vực xã Lợi Hải (huyện Thuận Bắc, Ninh Thuận) xuất hiện những ụ đất lạ trên ruộng lúa. Từ những ụ đất này, bùn đã đùn lên, điểm phun trào lớn nhất có đường kính khoảng 2m2.
Cùng với các trận động đất, sóng thần khủng khiếp ở Nhật Bản, hiện tượng bùn phun trào tại Ninh Thuận đã khiến người ta đặt dấu hỏi: Liệu có một bi kịch thiên tai tại Việt Nam, nhất là khi địa điểm bùn phun trào cách khu vực dự kiến xây nhà máy điện hạt nhân không xa.
Bùn phun trào ở Ninh Thuận.
Tuy nhiên, mới đây, trả lời báo chí, tiến sĩ Doãn Đình Lâm, Trưởng phòng Trầm tích (Viện Địa chất, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết, đây chỉ là hiện tượng núi lửa bùn, một hiện tượng địa chất hoàn toàn bình thường.
Tiến sĩ Lâm cho hay, thông thường, ở dưới lòng đất thường có các tích tụ khí. Các túi khí này lớn dần và đến thời điểm nào đó một khi tầng chắn yếu đi thì các túi khí này có thể đi lên trên. Khi một dòng khí nào đó đi lên, gặp tầng địa chất gắn kết yếu hoặc túi bùn thì nó sẽ xuyên thủng tầng đất đó để đi lên mặt đất. Trên đường đi, nếu nó gặp tầng bùn đất nhão thì nó sẽ đưa cả tầng đất nhão (bùn) đó lên cùng. Trong chuyên môn hiện tượng này gọi là núi lửa bùn (mud volcano).
Về cơ chế, hiện tượng phun trào bùn được xếp vào dạng núi lửa vì cùng là phun trào lên mặt đất, nhưng về bản chất thì không giống như núi lửa thực thụ (volcano). Cụ thể, núi lửa thực thụ phun dung nham nóng chảy lên mặt đất và có nguồn gốc từ rất sâu trong lòng đất. Núi lửa bùn thì không phun dung nham nóng chảy mà phun bùn với nhiệt độ thấp và chúng có nguồn gốc nông.
Tiến sĩ Lâm cũng khẳng định, hiện tượng núi lửa bùn hoàn toàn “không liên quan gì đến động đất”. Chính vì thế, nó hoàn toàn không gây nguy hiểm cho nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận.
Tuy nhiên, vì núi lửa bùn liên quan đến đới đứt gãy trong vỏ trái đất nên cũng cần đánh giá đúng mức hoạt động kiến tạo, nhất là kiến tạo hiện đại trong khu vực nhà máy điện hạt nhân và xung quanh. Từ đó, đánh giá mức độ rủi ro và là cơ sở để thiết kế nền móng của nhà máy.