Phát hiện cách tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét

Trong một nghiên cứu vừa được công bố, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra cách để tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét, mở ra cơ hội phát triển một loại vắc-xin mới và hữu hiệu để ngăn chặn, đẩy lùi và xóa bỏ bệnh sốt rét.

Các chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu Sốt rét Johns Hopkins, Mỹ, vừa phát hiện trong cơ thể muỗi có một chất đường giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển của ký sinh trùng sốt rét. Cụ thể là loại đường này rất cần thiết cho sự di chuyển của ký sinh trùng sốt rét vào dạ dày muỗi để hấp thụ chất dinh dưỡng.

Giáo sư Marcelo Jacobs-Lorena, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Dạ dày của muỗi chứa đầy máu. Do đó, nếu chúng ta ngăn chặn việc sản sinh ra loại đường đó, ký sinh trùng sẽ chết vì không có dưỡng chất”.

“Sau khi xác định được vai trò của loại đường này, chúng tôi đã dùng kỹ thuật gien để vô hiệu hóa khả năng sản xuất đường của muỗi. Tiếp theo, ký sinh trùng sốt rét được đưa vào cơ thể của những con muỗi đã mất khả năng sản xuất đường. Kết quả là những ký sinh trùng đó không thể di chuyển vào trong dạ dày của muỗi”.

Dù đây là nghiên cứu đầu tiên khám phá ra cơ chế phát triển của ký sinh trùng sốt rét, góp phần tạo ra một loại vắc-xin mới, nhưng nhóm nghiên cứu cho rằng việc làm cho muỗi đang sống trong tự nhiên mất khả năng sản xuất đường là rất khó thực hiện.

Do đó, cách tốt nhất là bào chế một loại vắc-xin có chứa những kháng thể có vai trò ngăn chặn khả năng sản xuất đường của muỗi. Khi muỗi hút máu người đã được tiêm vắc-xin, chúng sẽ bị nhiễm kháng thể đó.

Ký sinh trùng sốt rét đang xâm nhập hồng cầu của con người. (Ảnh: wehi)

Là người đã nghiên cứu về muỗi truyền bệnh sốt rét trong suốt 20 năm qua, ông Jacobs-Lorena cho rằng “việc mở rộng sự hiểu biết về ký sinh trùng sốt rét là một trong những thử thách khoa học lớn nhất của mọi thời đại”.

Với phát hiện mới này, các nhà khoa học đã tiến thêm một bước quan trọng trong việc phát triển một loại vắc-xin mới và hữu hiệu để phòng chống bệnh sốt rét.

Giáo sư Jacobs-Lorena cho biết: “Niềm hy vọng lớn nhất của chúng tôi là bào chế được một loại vắc-xin có sự kết hợp giữa 2 yếu tố: vừa tạo ra kháng thể vô hiệu hóa việc sản xuất đường trong cơ thể muỗi, vừa ngăn chặn việc nhiễm ký sinh trùng sốt rét ở người. Đó là cách tốt nhất để bảo vệ con người trước căn bệnh nguy hiểm này”.

Theo giáo sư Jacobs-Lorena, dù đã tìm ra cách để tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét trong cơ thể muỗi, nhưng phải mất từ 10 - 15 năm nữa mới có thể phát triển một loại vắc-xin như thế.

Tuy nhiên, theo ông, phát hiện mới này đã góp phần thu hẹp khoảng cách trên con đường ngăn chặn, đẩy lùi và xóa bỏ bệnh sốt rét – căn bệnh hằng năm gây tử vong cho khoảng 3 triệu người trên toàn thế giới.

Quang Thịnh