"Tế bào tầm xuân" và "đường hầm miễn dịch" là hai cấu trúc mới được phát hiện bởi hai nhóm nghiên cứu khác nhau.
Hai nghiên cứu mới đều vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Neuroscience, cho thấy cơ thể con người còn quá nhiều điều mà chúng ta chưa biết.
Các tế bào tầm xuân được phát hiện bởi nhóm nghiên cứu phối hợp giữa Đại học Szeged (Hungary) và Viện Khoa học não Allen (Mỹ). Đó là những tế bào chỉ có ở con người và có thể là cả ở các loài linh trưởng khác.
Tế bào tầm xuân - (ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp).
Công trình được thực hiện nhờ sự so sánh não chuột và người và từ đó tìm ra những khác biệt giải phẫu giữa não người và não các động vật khác.
Sở dĩ được đặt tên là "tế bào tầm xuân" vì các tế bào này trông như một quả của cây tầm xuân với nhiều đuôi dài, mảnh và sắc đỏ ấn tượng. Nghiên cứu cho thấy tế bào đặc biệt này có liên quan đến một nhóm bệnh dường như chỉ rõ ràng và đa dạng ở con người – bệnh tâm thần. Việc xác định được tế bào tầm xuân đóng vai trò rất lớn trong nghiên cứu về các bệnh tâm thần.
Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi Trường Y khoa Harvard và Bệnh viện Đa khoa Massachusetts (Mỹ) thì phát hiện ra một "đường hầm" nối giữa hộp sọ và não. Công trình cũng được thực hiện dựa trên các thí nghiệm so sánh trên chuột.
Các "đường hầm" này giống như một lối tắt giúp các tế bào miễn dịch nhanh chóng chạy từ tủy xương sọ đến màng não, giúp con người có khả năng chống lại các chấn thương hay rối loạn não đột ngột, ví dụ như đột quỵ.
Các "đường hầm miễn dịch" là các cấu trúc màu xanh ngọc nối hai vùng hộp sọ - não với nhau - (ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp).
Trước đây, khoa học luôn tin rằng khi nhận được tín hiệu "có tổn thương", tủy xương khắp nơi trên cơ thể đồng loạt huy động bạch cầu, đưa chúng vào máu rồi di chuyển dần từ các vị trí khác trên cơ thể, tập hợp tại mô não tổn thương.
Tuy nhiên thí nghiệm cho thấy khi tổn thương não, tủy xương não lại cung cấp tế bào bạch cầu mạnh mẽ hơn cả. Từ đó, các nhà khoa học nghi ngờ rằng có một lối tắt chưa từng biết. Sử dụng thuốc nhuộm đặc hiệu và nhiều công cụ hiện đại, họ đã tìm ra lối tắt đó.
Phát hiện mới này có thể giúp con người lợi dụng chúng, mở đường cho các nghiên cứu mới nhằm cứu người đột quỵ cũng như giảm thiểu các di chứng của cơn tai biến.