Khám phá mới cho thấy đảo Greenland đã trải qua những thay đổi mạnh mẽ về cảnh quan trong một triệu năm qua.
Năm 1966, các nhà nghiên cứu của Lục quân Mỹ đã khoan qua một lớp băng ở phía tây bắc Greenland tới độ sâu 1,6 km và kéo lên một ống đất dài 4,5 m từ phía dưới. Mẫu trầm tích này sau đó được lưu giữ trong tủ đông nhưng bị thất lạc suốt hàng chục năm, trước khi được nhà khoa học Andrew Christ của Đại học Vermont tình cờ phát hiện lại vào năm 2019.
Gần đây, Christ cùng các cộng sự đã tiến hành phân tích chi tiết mẫu trầm tích và vô cùng bất ngờ khi tìm thấy một số hóa thạch thực vật khoảng một triệu năm tuổi, bao gồm cành và lá cây, được bảo quản trong tình trạng hoàn hảo.
Hóa thạch thực vật được lưu giữ nguyên vẹn dưới lớp băng Greendland. (Ảnh: Andrew Christ).
"Những tảng băng thường nghiền nát và phá hủy mọi thứ ở phía dưới, nhưng những gì chúng tôi tìm thấy ở đây là các cấu trúc thực vật tinh vi. Chúng là hóa thạch nhưng trông giống như mới chết cách đây một ngày", Christ nhấn mạnh trong báo cáo trên Kỷ yếu của Viện hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ hôm 15/3.
Sự hiện diện của hóa thạch thực vật cho thấy cây cối đã từng phát triển ở đó (vị trí lấy mẫu trầm tích) trước khi bị băng vùi lấp. Ngày nay, phần lớn Greenland bị băng bao phủ, điều này có nghĩa là trong một triệu năm qua, hòn đảo đã trải qua những thay đổi mạnh mẽ về cảnh quan. Theo Christ, địa điểm lấy mẫu trầm tích có thể từng là một lãnh nguyên xanh giống như cảnh quan phía đông Greenland ngày nay.
Một vùng lãnh nguyên xanh ở phía đông Greenland. (Ảnh: Joshua Brown/UVM).
Khám phá mới cho thấy, Greenland dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu hơn những gì các nhà khoa học từng nghĩ. Hầu hết băng tại đây có thể đã tan chảy ít nhất một lần trong quá khứ, khi còn chưa có tác động của con người.
Băng ở Greenland dự trữ một lượng nước khổng lồ, đủ để làm mực nước biển dâng cao thêm 6 m nếu tan chảy hoàn toàn, điều này sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với các cộng đồng dân cư và quần thể sinh vật sống ven biển. Đồng tác giả của nghiên cứu Paul Bierman nhấn mạnh về sự cần thiết phải giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu ngay lập tức.