Một phòng thí nghiệm tại Phnom Penh phát hiện họ hàng gần của SARS-CoV-2 trong mẫu vật lưu trữ ở tủ đông suốt thập kỷ.
Hai virus tìm thấy trong mẫu vật lấy từ dơi móng ngựa ở đông bắc Campuchia năm 2010 được nhận dạng trong nghiên cứu công bố hôm 26/1, có độ tương đồng lên tới 92,6% với SARS-CoV-2. Điều này biến chúng thành những họ hàng gần nhất của virus gây Covid-19 ở bên ngoài Trung Quốc, cung cấp thêm thông tin mới để tìm hiểu mầm bệnh đến từ đâu.
Dơi móng ngựa được cho là vật trung gian truyền SARS-CoV-2. (Ảnh: SCMP).
Họ hàng gần nhất của SARS-CoV-2 là virus dơi tại tỉnh Vân Nam phía tây nam Trung Quốc với độ tương đồng 96,2%. Phát hiện mới nhất là kết quả phân tích của các nhà nghiên cứu tại Viện Pasteur ở Phnom Penh. Hiện nay, giới chuyên gia vẫn chưa biết chắc Covid-19 bắt đầu như thế nào, nhưng họ nghi ngờ virus có thể bắt nguồn từ dơi trước khi truyền trực tiếp qua sang người hoặc qua vật trung gian.
Công cuộc săn tìm nguồn gốc SARS-CoV-2 thúc đẩy một số phòng thí nghiệm kiểm tra lại mẫu vật để tìm dấu vết của những virus tương tự. Dù chưa qua thẩm duyệt từ hội đồng chuyên gia, phát hiện của Viện Pasteur Phnom Penh chỉ ra Đông Nam Á là khu vực rất quan trọng để cân nhắc trong quá trình tìm kiếm nguồn gốc của SARS-CoV-2, theo nhóm tác giả nghiên cứu, bao gồm các nhà khoa học từ Đại học Sorbonne và Viện Pasteur Pháp cùng Đại học California, Davis, Mỹ. Nghiên cứu cũng cung cấp dữ liệu cho thấy Đông Nam Á và miền nam Trung Quốc là điểm nóng của họ virus corona.
Nhóm nghiên cứu lấy mẫu virus bằng tăm bông từ dơi móng ngựa Shamel trong dự án do UNESCO tài trợ. Trong dự án này, các chuyên gia so sánh sự đa dạng loài ở hai bờ sông Mekong tại miền bắc Campuchia. Mẫu vật được chuyển tới viện Pasteur và bảo quản ở -80 độ C.
Sau khi Covid-19 bùng phát, các nhà nghiên cứu bắt đầu tiến hành thêm xét nghiệm trên mẫu vật lưu trữ để tìm kiếm virus corona liên quan. Trong số 430 mẫu vật họ xem xét, 16 mẫu dương tính với virus corona, bao gồm 2 mẫu gần như giống hệt. Kết quả phân tích di truyền trong nghiên cứu mới hé lộ các virus họ hàng gần của SARS-CoV-2 có phân bố địa lý rộng hơn nhiều so với suy đoán trước đây. Dơi móng ngựa Shamel mang virus corona ở Campuchia không sống ở Trung Quốc.