Robot Perseverance chụp ảnh selfie trên sao Hỏa, bên dưới là các vết bánh xe và ống mẫu vật lưu giữ mẫu đất đá quý giá.
Robot thám hiểm Perseverance của NASA sắp hoàn thành việc xây dựng kho chứa mẫu vật ngoài hành tinh đầu tiên bằng cách đặt các ống chứa mẫu đất đá xuống bề mặt sao Hỏa. Để đánh dấu cột mốc này, robot chụp ảnh selfie với các ống mẫu vật của mình.
Robot Perseverance chụp selfie trên sao Hỏa với các ống mẫu vật tại kho chứa. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech/MSSS).
Bức ảnh cuối cùng được tổng hợp từ nhiều hình ảnh khác nhau do Perseverance chụp hôm 22/1. NASA công bố bức ảnh hôm 24/1. Ống mẫu vật nằm ngay phía trước robot là ống thứ 9 được thả xuống kho, chứa mẫu đá núi lửa thu thập ở gần bãi đáp của robot.
Việc xây dựng kho chứa bắt đầu vào tháng 12/2022 và cần nhiều tuần để hoàn thiện. Kho chứa sẽ lưu trữ 10 ống được sắp xếp theo cấu trúc nhất định. Đa số ống chứa các mẫu đá sao Hỏa nhỏ được thu thập tại hố trũng Jezero.
Kho chứa là kế hoạch dự phòng cho Mars Sample Return (MSR) - nhiệm vụ hợp tác giữa Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) và NASA nhằm đưa mẫu đất đá sao Hỏa về Trái Đất vào những năm 2030. NASA hy vọng Perseverance vẫn hoạt động tốt khi phương tiện của MSR đến và tự mang mẫu vật tới. Nếu không, hai máy bay trực thăng nhỏ sẽ được điều đến kho để thu thập các ống mẫu vật. Perseverance thu thập mẫu vật theo cặp nên nó có thể thả một mẫu xuống kho và giữ lại mẫu thứ hai.
"Không thể thả bừa chúng thành một đống lớn vì các trực thăng được thiết kế để tương tác với một ống mỗi lần", Richard Cook, quản lý chương trình tại MSR, cho biết. Theo NASA, các ống này sẽ được đặt theo kiểu zigzag phức tạp với khoảng cách 5 - 15 m. Địa điểm làm kho mẫu vật cần bằng phẳng và không có đá - một yêu cầu khó với hành tinh nổi tiếng nhiều đá như sao Hỏa. Cuối cùng, NASA chọn địa điểm mang tên Three Forks.
Hố trũng Jezero rộng 45km, nhiều khả năng từng có hồ nước lớn và đồng bằng sông cách đây hàng tỷ năm. Các mẫu đất đá từ khu vực đồng bằng sông sẽ rất thú vị. Các nhà khoa học hy vọng chúng sẽ mang đến thông tin giá trị cho câu hỏi liệu hành tinh đỏ có từng tồn tại vi sinh vật hay không.