Một cuộc khủng hoảng khí hậu đã làm thay đổi mô hình thời tiết, và điều này có thể làm gia tăng tình trạng mất mùa ở nhiều vùng nông nghiệp trên thế giới.
Trong một báo cáo được công bố trên tạp chí Nature Communications tuần này, các nhà nghiên cứu ở Mỹ và Đức phác thảo cách các khu vực sản xuất lương thực trên thế giới sẽ mất mùa, giảm năng suất cây trồng trong tương lai gần.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích các mô hình khí hậu và dữ liệu quan sát từ năm 1960-2014, sau đó xem xét các dự báo trong tương lai từ năm 2045-2099.
Carlos Tiul, một nông dân bản địa tại Guatemala bị mất mùa ngô, cùng các con của mình - (Ảnh: THE NEW YORK TIMES)
Bằng cách phân tích dữ liệu, họ nhận thấy rằng các "dòng tia không khí thổi nhanh" làm thay đổi kiểu thời tiết trên thế giới, góp phần gây ra mất mùa trong quá khứ.
Nhưng nhiều nhà khoa học đã quan sát thấy biến đổi khí hậu đang thay đổi cách di chuyển của các "dòng tia không khí thổi nhanh" này. Điều này có thể thách thức các vùng trồng trọt trên khắp thế giới.
Nghiên cứu giải thích rằng trong một kịch bản phát thải cao, “dòng tia không khí uốn khúc mạnh” hoặc "dòng tia không khí lượn sóng" thực sự có thể gây ra một số hiện tượng năng suất cây trồng thấp hơn trên toàn thế giới.
Dữ liệu cho các nhà nghiên cứu thấy rằng những năm có “nhiều hơn một dòng tia không khí” thường khiến năng suất cây trồng trong khu vực giảm tới 7%.
Họ cũng phát hiện các khu vực nông nghiệp ở Đông Âu, Đông Á và Bắc Mỹ có khả năng bị ảnh hưởng từ những sự kiện này.
Nghiên cứu một đợt nắng nóng gây thiệt hại đáng kể cho ngành nông nghiệp ở Nga vào năm 2010, các nhà khoa học nhận thấy nhiệt độ cao năm đó có liên quan đến sự thay đổi của "dòng tia thổi nhanh".
Theo Văn phòng Khí tượng Anh, đợt nắng nóng ở Nga đã phá hủy 9 triệu ha mùa màng, đồng thời gây ra hạn hán và cháy rừng. Tháng 7-2010, thủ đô Matxcơva ghi nhận 14.000 ca tử vong, cao hơn 5.000 ca tử vong so với tháng 7-2009.
Đây chỉ là một sự kiện liên quan đến những thay đổi trong "dòng tia thổi nhanh".
Các tác giả nghiên cứu cảnh báo: “Các tác động có khả năng gây rối đã trở nên phổ biến hơn và sẽ còn gia tăng hơn nữa nếu lượng khí thải nhà kính vẫn không được giảm nhẹ”.
Thế giới chưa chuẩn bị đối phó cảnh mất mùa
Ông Kai Kornhuber, tác giả chính của nghiên cứu và nhà nghiên cứu tại Đại học Columbia, gọi thông tin trên là một “lời cảnh tỉnh”.
Ông nhấn mạnh rằng các trường hợp mất mùa bị đánh giá thấp, điều này có thể có nghĩa là sự chuẩn bị chưa đầy đủ trên toàn thế giới.
“Chúng ta cần chuẩn bị cho những loại rủi ro khí hậu phức tạp này trong tương lai và các mô hình tại thời điểm này dường như không nắm bắt được điều đó", ông nói trong một thông cáo báo chí.