Voi là loài động vật to lớn nhất còn sinh sống trên cạn, và chắc chắn chúng có rất nhiều thịt, vậy tại sao chúng ta không nuôi voi để lấy thịt giống như nuôi nhiều loài động vật khác?
Trên khắp thế giới, con người dựa vào nhiều loại động vật làm nguồn thức ăn. Từ thịt bò đến thịt gà, cá, thịt lợn,... Tuy nhiên, có một loại thịt ít thấy trên bàn ăn của chúng ta - thịt voi. Điều gì tạo ra sự xa lánh đặc biệt đối với loại thịt này? Thịt voi khác như thế nào khi so với thịt gia cầm, gia súc thông thường?
Thrombin của voi là thứ vô cùng quý giá đối với y học
Thrombin của voi là một loại enzyme mạnh, có tác dụng làm loãng quá trình đông máu, do đó ngăn ngừa quá trình đông máu dẫn đến hình thành huyết khối. Chất này có giá trị rất lớn đối với con người, đặc biệt là đối với những bệnh nhân mắc các bệnh như tim mạch và có tác dụng điều trị tích cực. Vì vậy, bảo vệ loài voi khỏi tác hại của việc bị săn bắt hay chăn nuôi lấy thịt là một phần quan trọng trong công tác bảo vệ có liên quan mật thiết đến sức khỏe con người.
Ngoài ra thrombin của voi tương đối hiếm và quy trình bào chế khá khó khăn, đòi hỏi phải lấy ra từ voi một cách cẩn thận và kiên nhẫn. Cho dù là nghiên cứu khoa học hay sản xuất thuốc, hiện tại thrombin voi vẫn là một chất có tác dụng rất mạnh. Vì vậy, nếu voi bị săn bắt hoặc giết thịt quá mức sẽ dẫn đến sự cạn kiệt nguồn thrombin voi, làm mất đi nguồn nguyên liệu nghiên cứu và phát triển thuốc quan trọng trong lĩnh vực y học.
Voi đã thuần hóa là con vật nuôi có ích và rất thân thiện với con người.
Từ hàng nghìn năm nay, những chú voi đã được thuần dưỡng để làm những công việc như kéo gỗ, kéo cày, kéo cây và để biểu diễn trong các lễ hội. Voi là động vật thông minh nên có thể học và ghi nhớ rất nhanh các kỹ năng đơn giản. Người dân vùng Đông Á thường dùng voi để kéo các cây gỗ lớn mà xe ủi hoặc xe kéo không làm được. Người châu Á cũng dùng voi để làm loài vật chiến đấu như voi chiến hay voi trận như Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan, Campuchia...
Ngoài các đặc tính quý hiếm của thrombin, việc nuôi voi để lấy thịt cũng cần được xem xét về mặt đạo đức và luân lý. Voi là nguồn tài nguyên quý giá và là một phần quan trọng của hệ sinh thái trên Trái Đất, vì vậy chúng ta cần bảo vệ môi trường sống của chúng và tôn trọng quyền sống của các sinh vật khác. Nuôi voi để lấy thịt có thể là hành vi vi phạm đạo đức ở nhiều nơi và không có lợi cho việc bảo vệ môi trường cũng như duy trì đa dạng sinh học toàn cầu.
Để đáp ứng nhu cầu thịt của con người, chúng ta có thể tích cực khám phá các lựa chọn thay thế khác, chẳng hạn như protein từ thực vật và thịt nuôi cấy. Protein từ thực vật không chỉ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể con người mà còn ít gây áp lực lên môi trường, hệ sinh thái. Ngoài ra, sự phát triển của công nghệ thịt nuôi cấy cũng mang lại hy vọng giải quyết vấn đề này và các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu để tạo ra các sản phẩm thịt không cần dựa vào sự sống của động vật.
Thịt voi không ngon như thịt những loài gia súc, gia cầm
Thịt voi có hương vị đặc biệt và thường có mùi lạ, khiến nó trở thành một trong những nguyên liệu ít được yêu thích.
Thịt voi khác biệt đáng kể so với thịt lợn về hàm lượng chất béo. Hàm lượng mỡ trong thịt lợn tương đối cao, đặc biệt là lớp mỡ dưới da của lợn. Những chất béo này có thể làm tăng thêm vị béo của thịt và cũng làm tăng lượng chất béo trong khẩu phần ăn của người tiêu thụ.
Voi là loài động vật to lớn và mạnh mẽ, đặc điểm cơ thể và thói quen sinh hoạt khiến thịt của chúng khác biệt đáng kể so với các loài động vật khác. Kích thước và trọng lượng cơ thể của voi lớn hơn nhiều so với các loài vật nuôi thông thường nên cấu trúc thớ thịt của chúng cũng cồng kềnh và thô hơn.
Đồng thời, voi có xu hướng sống ở những đồng cỏ rộng lớn hoặc rừng rậm trong môi trường sinh thái tự nhiên và thói quen ăn uống của chúng cũng có thể ảnh hưởng đến hương vị của thịt. Thức ăn của voi chủ yếu là thực vật như lá cây, vỏ cây, cỏ... Thói quen ăn uống này khiến thịt của voi có nhiều xơ, thịt dai.
Môi trường nơi voi sinh sống cũng là một trong những nguyên nhân khiến thịt của chúng có hương vị đặc biệt. Do kích thước lớn và di cư tương đối chậm, voi thường bị nhiễm các loại ký sinh trùng. Mặc dù bản thân loài voi có khả năng miễn dịch mạnh mẽ chống lại sự xâm nhập này, nhưng sự hiện diện của những loài côn trùng và ký sinh trùng vẫn để lại một số dư lượng trên cơ thể voi, điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng thịt của voi.
Thịt voi và thịt lợn có sự khác biệt rõ rệt về kết cấu cơ thịt. Cơ thịt lợn có kết cấu mịn, mềm nên là một lựa chọn tốt để nấu ăn. Tuy nhiên, kết cấu cơ của thịt voi thô và thớ thịt dày hơn. Kết cấu cơ, thô này có thể cần nấu lâu hơn để đạt được kết cấu mềm. Ngược lại, thịt lợn dễ dàng đạt được kết cấu mong muốn hơn nhiều trong quá trình nấu.
Trong quá khứ, con người nguyên thủy đã từng săn voi để làm thức ăn, tuy nhiên theo thời gian, khi chúng ta thuần hóa được những loài động vật khác, con người cũng dẫn từ bỏ thói quen ăn thịt voi.
Ở thời điểm hiện tại, trong văn hóa ẩm thực truyền thống của nhiều nơi, mức độ chấp nhận của người dân đối với thịt voi không cao. Voi có chu kỳ mang thai dài (22 tháng), mỗi lần sinh cách nhau 4-5 năm, mất 20 năm để voi con trưởng thành, mỗi ngày chúng ăn khoảng 150kg thức ăn. Từ điều này có thể thấy rằng việc biến voi thành gia súc để nuôi lấy thịt là không hợp lý, vì những loài được chăn nuôi để con người lấy thịt đều phải đáp ứng được yêu cầu có khả năng sinh sản mạnh và lớn nhanh.
Hơn nữa, voi được coi là loài vật linh thiêng ở nhiều quốc gia vì vậy việc nuôi voi để lấy thịt có thể bị coi là hành vi phi đạo đức ở nhiều nơi trên thế giới.