Chỉ trong vòng 2 tuần,hàng tấn cá chết được phát hiện ở sông Oder, con sông lớn thứ hai của Ba Lan, cũng chảy qua Cộng hòa Séc và miền đông nước Đức. Các nhà chức trách ở Ba Lan và Đức đang cố gắng xác định nguyên nhân thảm họa môi trường này.
Đài truyền hình rbb24 của Đức đưa tin hôm 13/8 nói rằng thảm họa đã ập đến Đầm phá Szczecin ở cửa sông Oder đổ ra biển Baltic. Hàng trăm tình nguyện viên cũng như khoảng 300 chuyên gia dịch vụ khẩn cấp của Đức đã tiến hành thu thập xác động vật chết trong một khu vực trải dài khoảng 80 km ở bờ sông Oder.
Các nhà chức trách đã ghi nhận hàng tấn cá chết đã được nhìn thấy trôi dạt vào bờ sông Oder trong hai tuần qua và gọi đó là một thảm họa môi trường.
Ngày 12/8, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nhận định rằng: “một lượng lớn chất thải hóa học có thể đã được đổ xuống sông Oder”. Mateusz Morawiecki đã thề sẽ đưa những kẻ gây án ra trước công lý. “Chúng tôi sẽ không bỏ qua vấn đề này. Chúng tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi những kẻ có tội bị trừng phạt nghiêm khắc", ông nói trong một video đăng trên Facebook.
Ba Lan đã treo thưởng 1 triệu zloty (220.200 USD) cho bất kỳ thông tin nào về những người gây ra “thảm họa môi trường lớn nhất của quốc gia trong nhiều năm”.
Các nhà chức trách vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra ô nhiễm.
Phòng thí nghiệm Bang Brandenburg cho biết rằng hàm lượng thủy ngân cực cao đã được phát hiện trong các mẫu nước lấy từ sông. Theo báo cáo, lượng chất cực độc trong nước sông cao đến mức thiết bị thử nghiệm không thể hiển thị đúng kết quả thử nghiệm và thử nghiệm phải được lặp lại nhiều lần.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Môi trường Ba Lan Anna Moskwa đã loại trừ mức thủy ngân gia tăng là nguyên nhân gây ra cái chết hàng loạt của cá ở Oder. “Viện Thú y Nhà nước đã thử nghiệm bảy loài. Nó loại trừ thủy ngân là nguyên nhân gây chết cá”, cô viết trên Twitter. Các nhà chức trách Ba Lan tuyên bố rằng nồng độ muối cao trong nước có thể là thủ phạm.
Trong khi đó, Berlin đổ lỗi cho Warsaw vì đã không chia sẻ thông tin về thảm họa với Đức kịp thời. Bộ trưởng Môi trường liên bang, Steffi Lemke, cho biết các nhà chức trách Đức đã được thông báo quá muộn.
Nhân viên vớt xác cá trên sông Oder tại một lưu vực đánh bắt di động tại Krajnik Dolny, Ba Lan, hôm 13/8. (Ảnh: Reuters).
Thủ tướng Morawiecki nói với các phóng viên rằng bản thân ông đã biết về thảm họa “quá muộn” và đã cách chức 2 công chức hàng đầu phụ trách bảo vệ môi trường và quản lý nước.
Theo kênh truyền hình rbb24, có một số "dấu hiệu" cho thấy một số chất độc hại đã được đổ vào sông Oder gần thành phố Wroclaw ở miền nam Ba Lan vào cuối tháng 7. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ con đường chính xác được tìm thấy của nó là gì hoặc hung thủ có thể là ai.
Vụ việc xảy ra khi châu Âu phải đối mặt với một đợt gió lớn và các đợt nắng nóng khiến mực nước ở nhiều con sông lớn trên lục địa này giảm xuống. Một số phương tiện truyền thông đã đưa tin rằng thực tế này cũng có thể đã góp phần vào thảm họa.