Đeo khẩu trang vẫn đang được xem là một trong những yêu cầu bắt buộc để phòng ngừa sự lây lan của dịch bệnh, đặc biệt là tại những quốc gia vẫn đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ virus corona chủng mới.
Việt Nam chúng ta mới đây cũng đã xuất hiện ca lây nhiễm trong cộng đồng sau gần 100 ngày chống dịch thành công. Covid-19 đến thời điểm hiện tại được xác định lây qua đường giọt bắn và (có thể) là cả khí dung - aerosol - lơ lửng trong không khí. Nó tỏa ra khi vật chủ nhiễm bệnh ho, hắt hơi, thậm chí là nói chuyện bình thường. Bởi vậy để đảm bảo an toàn cho chính mình, chúng ta nên đeo khẩu trang và hạn chế tụ tập đông người nơi công cộng.
Tuy nhiên, không phải khẩu trang nào cũng sẽ cho tác dụng giống nhau. Theo một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Thorax, các chuyên gia đã thực hiện một video so sánh 3 loại khẩu trang khác nhau, và đã cho kết quả hết sức rõ ràng.
Thí nghiệm cho thấy khẩu trang loại nào là an toàn nhất.
Đây là những gì nghiên cứu tìm ra
Một trong những đặc điểm nguy hiểm nhất của Covid-19, đó là nó có thể lây lan ngay cả khi người nhiễm chưa bộc lộ triệu chứng. Bạn sẽ không thể biết ai nhiễm bệnh, ai không chỉ bằng việc quan sát. Mà thậm chí, chính bản thân chúng ta cũng có thể nhiễm bệnh mà không hề hay biết.
Các nhà khoa học tại Viện Kirby (Úc) đã tiến hành thu lại video, so sánh xem chuyện gì sẽ xảy ra khi chúng nói chuyện, ho và hắt hơi trong lúc đeo khẩu trang và không. Họ so sánh 4 trường hợp: không đeo khẩu trang, đeo khẩu trang vải tự làm (1 lớp), khẩu trang vải 2 lớp và khẩu trang y tế 3 lớp.
Để quan sát các giọt bắn và khí dung tạo ra, các chuyên gia dùng hệ thống đèn LED, cùng một camera chụp tốc độ cao. Và đây là những gì đã xảy ra.
*Thứ tự từ trái sang phải và trên xuống dưới: không đeo khẩu trang, khẩu trang 1 lớp, 2 lớp và khẩu trang y tế.
Khi đếm từ 1 - 10
Khi ho
Lúc hắt hơi
Có thể thấy khi không đeo khẩu trang, ngay cả việc thông thường như trò chuyện cũng sẽ tạo ra giọt bắn. Số lượng giọt và khí dung tạo ra lúc ho và hắt hơi còn nhiều hơn thế nữa.
Kết quả thí nghiệm cho thấy, khẩu trang y tế 3 lớp cho hiệu quả cản giọt bắn tốt hơn rất nhiều so với khẩu trang 1 lớp, kể cả trong trường hợp ho và hắt hơi. Khẩu trang 2 lớp cho hiệu quả ở mức tốt, chấp nhận được.
Với số lượng giọt bắn trong hình, dù chưa thể quy đổi sang rủi ro lan truyền dịch bệnh (do còn phụ thuộc vào số lượng mầm bệnh tiếp xúc), nhưng có thể hiểu khẩu trang 1 lớp sẽ không bảo vệ tốt bằng 2 loại còn lại.
Nghiên cứu có ý nghĩa gì?
Điều này không có nghĩa rằng chúng ta phải bất chấp tất cả để có được khẩu trang y tế - thứ đang trong tình trạng thiếu hụt ở nhiều quốc gia. Thay vào đó, việc sử dụng một khẩu trang vải có nhiều hơn 1 lớp là đủ khả năng bảo vệ gần như tương đương, có thể hạ rủi ro xuống hơn 67%.
Sử dụng một khẩu trang vải có nhiều hơn 1 lớp có thể hạ rủi ro nhiễm virus tới 67%.
Ngoài ra, điều quan trọng nhất còn phụ thuộc vào việc bạn đeo khẩu trang có đúng cách hay không. Phải đảm bảo khẩu trang bao được kín mũi và miệng, đồng thời giặt khẩu trang ngay sau khi sử dụng.
Trong thực tiễn, dù khẩu trang chưa chứng minh được có hiệu quả 100%, nhưng đã có nhiều bằng chứng cho thấy nó bảo vệ được cộng đồng, cũng như ngăn virus lan truyền ra bên ngoài. Như tại Missouri đã có trường hợp 2 thợ cắt tóc vẫn làm việc dù nhiễm bệnh mà không hay biết, nhưng họ có đeo khẩu trang. 139 khách hàng của họ cũng vậy, và không ai nhiễm cả.
Tuy nhiên, một trong 2 người thợ đã lây nhiễm cho gia đình mình, bởi khi về nhà cô không đeo khẩu trang, và các thành viên trong gia đình cũng không đeo.