Tháng 10/2023 được coi là một tháng rất khác thường về thời tiết trên khắp thế giới, đặc biệt là trên các đại dương khi liên tục có bão hình thành. Không chỉ vậy, đã có 8 cơn bão đổ bộ chỉ trong khoảng thời gian một tuần, khiến các chuyên gia khí tượng cũng thấy khó hiểu và đã có những trường hợp hoàn toàn không thể dự báo.
Thế giới đang có một tháng 10 rất kỳ lạ về thời tiết, nhất là về các cơn bão, từ Thái Bình Dương đến Đại Tây Dương và cả ở biển Ả Rập.
Theo cơ quan khí tượng của Vương quốc Anh (Met Office), điều lạ lùng nhất là chỉ trong vòng đúng một tuần, có tới 8 cơn bão - không chỉ là bão hình thành trên biển mà là bão đổ bộ trên khắp thế giới. Đó là: Bão Sanba (ở Việt Nam gọi là cơn bão số 5) đổ bộ Trung Quốc ngày 19/10; Bão Norma đổ bộ Mexico ngày 21/10; Bão Tammy đổ bộ Barbuda ngày 22/10; Bão Tej đổ bộ Yemen ngày 23/10; Bão Hamoon đổ bộ Bangladesh ngày 24/10; Áp thấp nhiệt đới 21L đổ bộ Nicaragua ngày 24/10; Siêu bão Lola đổ bộ Vanuatu ngày 24/10; Siêu bão Otis đổ bộ Mexico ngày 25/10.
8 cơn bão đổ bộ khắp thế giới chỉ trong một tuần. (Ảnh: Met Office).
Những cơn bão hình thành ở tít phía Đông Đại Tây Dương cũng là rất khác thường vào tháng 10, chẳng hạn như bão Sean ở gần châu Phi. Đây là điều bình thường vào tháng 8 và 9 chứ không phải tháng 10. Theo nhà khoa học Phil Klotzbach của ĐH bang Colorado (Mỹ), bão Sean là cơn bão tháng 10 hình thành ở xa nhất về phía Đông của Đại Tây Dương trong lịch sử. Ngay trong tuần sau đó, bão Tammy cũng lập kỷ lục tương tự.
Ở phía Đông Thái Bình Dương, 4 cơn bão đổ bộ trong 2 tuần. Trong đó, siêu bão Otis là kinh hoàng nhất vì nó tăng cường độ từ một cơn bão nhiệt đới bình thường lên cấp siêu bão (bão Cấp 5) trong vòng chưa đầy 24 giờ, khiến ngay cả các đài khí tượng cũng không kịp trở tay chứ chưa nói đến người dân.
Người dân đứng nhìn những thiệt hại do siêu bão Otis gây ra ở thành phố Acapulco (Mexico). (Ảnh: Henry Romero/ Reuters).
Phía Tây Nam Thái Bình Dương cũng có một cơn bão mạnh khác thường và sớm khác thường, đó là siêu bão Lola. Lola là cơn bão tháng 10 mạnh nhất được ghi nhận, tính theo sức gió, ở khu vực này. Điều lạ nữa là mùa bão ở Tây Nam Thái Bình Dương chỉ mới sắp bắt đầu. Kể từ những năm 1970, mới có 10 lần ở khu vực này có bão vào tháng 10.
Vẫn chưa hết, một cơn bão còn lập kỷ lục là trút xuống lượng mưa bằng 8 năm! Bão Tej đã trở thành một trong 10 cơn bão mạnh nhất được ghi nhận ở biển Ả Rập, theo trang Yale Climate Connections. Khi đổ bộ Yemen, cơn bão này đổ xuống lượng mưa mà không một đài khí tượng nào dự báo được. Theo Dịch vụ Khí tượng Yemen, thành phố Al Ghaydah đã hứng lượng mưa là 431,8 mm do bão Tej, bằng tổng lượng mưa trung bình hơn 8 năm ở nơi này. Vì vậy, phía Đông Yemen đã bị ngập lụt nghiêm trọng.
Ngập lụt mênh mông ở Yemen do bão Tej. (Ảnh: The Weather Channel).
Hiện các nhà khí tượng chỉ mới nghĩ đến một nguyên nhân cho sự khác thường về những cơn bão như trên, đó là sự ấm lên của bề mặt các đại dương, tuy nhiên đây cũng không phải là lý do duy nhất. Sẽ cần theo dõi tiếp để có thể hiểu tại sao lại có nhiều bão mạnh, bão trái mùa và bão liên tục đổ bộ trong tháng 10 như năm nay.