Hai bộ xương được tìm thấy tại một địa điểm khai quật khảo cổ, tỉnh Tây Azerbaijan, Iran trong tư thế đang hướng về nhau và trao cho nhau nụ hôn có niên đại 2,800 năm.
Chỉ có cái chết mới có thể chia lìa đôi lứa - câu nói như "kim chỉ nam" cho các bộ phim truyền hình kiếm hiệp hay ngôn tình Trung Quốc đó khiến người ta từng có những cái nhìn mơ mộng, "hường phấn" về chuyện tình cảm. Tuy nhiên, giữa cuộc sống hiện đại, người ta cho rằng, cách ví von như vậy chỉ "đo ni đóng giày" cho truyện tình cảm mà thôi.
Người trẻ thời này có thể không tin, nhưng hàng nghìn năm về trước, những thứ cảm xúc, thề nguyền sống chết như vậy là có thật. Để 2.800 năm sau, người ta tìm thấy dấu tích của một tình yêu vĩnh cửu như vậy: hai bộ hài cốt trong tư thế ôm hôn nhau trước khi chết.
Nụ hôn 2800 năm lịch sử.
Phần hài cốt của cặp đôi này được khai quật vào năm 1972 tại khu khai quật khảo cổ Teppe Hasanlu, thung lũng Solduz, tỉnh Tây Azerbaijan, Iran. Khu vực này trước kia được phỏng đoán là đã bị thiêu đốt sau cuộc tấn công của quân đội. Người tham chiến của cả hai bên đã bị giết trong vụ hỏa hoạn, lan nhanh và bất ngờ trên toàn thành phố.
Hai bộ xương được tìm thấy trong một thùng chứa ngũ cốc bằng thạch cao, được cho là thi thể của một cặp đôi đã chui vào đây để trốn quân địch nhưng bị chết ngạt. Vết thương ở đầu thi thể bộ xương nam giới là do quá trình khai quật chứ không phải tổn thương trước khi qua đời.
Các nhà khảo cổ đã thấy hai bộ xương trong tư thế ôm hôn nhau với phần tay của một người đang chạm lên má người còn lại. Người ta đã đặt cho bức ảnh này cái tên: "Nụ hôn 2800 năm". Mặc dù nhiều nguồn tin khẳng định rằng hai bộ xương này là của hai người đàn ông, theo cuốn sách "Văn hóa và thể chế xã hội tại Iran cổ đại" của các tác giả Muhammad A. Dandamaev, Vladimir G. Lukonin, Philip L. Kohl, công bố bởi đại học Cambridge, hai bộ xương này là của một cặp đôi nam nữ (người phụ nữ bên trái).
Nhiều tạp chí khảo cổ học cũng xác định đây là cặp đôi nam nữ và đưa thêm thông tin về chiều cao của hai người.
Khi được phát hiện, hai bộ xương được tìm thấy trong thùng và không có vật dụng gì xung quanh. Điều duy nhất khiến họ chú ý thêm là một phiến đá dưới đầu của bộ xương bên trái. Nhiều nguồn khẳng định là bộ xương này có niên đại lên tới 6000 năm. Trên thực tế, các nhà khảo cổ học nghiên cứu bộ xương cho biết nó mới chỉ có niên đại 2800 năm. Nhóm nghiên cứu từ đại học Pennsylvania cũng cho rằng hai người này qua đời vào khoảng năm 800 trước công nguyên.
Dù còn nhiều tranh luận, nhiều nguồn đều cho rằng hai bộ xương này đang trong tư thế hôn nhau trước khi qua đời.
Bức ảnh nguyên gốc chụp lại hai bộ xương này đặt tại bảo tàng Penn với tên gọi "Cặp đôi". Phần miêu tả tại bảo tàng có ghi:
"The Lovers", chụp năm 1972 tại Hasanlu
Hasanlu là một điểm khai quật khảo cổ tại thung lũng Solduz, tỉnh Tây Azerbaijan, Iran. Những bộ xương này được tìm thấy trong một thùng rỗng và không có gì xung quanh. Thứ duy nhất còn sót lại ngoài hai bộ xương là một phiến đá dưới đầu bộ xương bên trái.
Teppe Hasanlu, nằm tại phía tây bắc Iran là một địa điểm khảo cổ nổi tiếng. Nơi đây từng là một thành cổ trong quá khứ. Nhóm khảo cổ học từ trường đại học Pennsylvania và viện bảo tàng Metropolitan, New York đã tiến hành khai quật tại đây từ năm 1956 đến 1974. Nhiều hiện vật có giá trị đã được khai quật tại đây, bao gồm cả hai bộ xương này.