Khi tế bào gan bị viêm và hư hại kéo dài qua nhiều năm tháng, các tế bào chết dần dần sẽ được thay thế bằng các mô xơ và bắt đầu quá trình xơ gan.
Hiện nay, các quốc gia trên thế giới, ngay ở các nước phát triển, không thể biết chính xác có bao nhiêu loại bia rượu và nước uống có cồn hiện hữu trên đất nước của mình. Cùng với thuốc lá, rượu bia - một trong những loại độc chất - đã được rất nhiều người trên hành tinh này tự nguyện đưa vào cơ thể với một niềm đam mê khó dứt.
Bệnh gan do rượu tăng chóng mặt
"Vô tửu bất thành lễ", bất cứ việc gì cũng phải có rượu, từ Tết, lễ, liên hoan, tổng kết đến sinh nhật, ma chay, cưới hỏi. Quán nhậu ngày càng lan tràn và đang là hoạt động kinh doanh mau đem lại lợi nhuận nhất. Ngoài các loại thức uống tiêu chuẩn như bia, rượu vang, rượu mạnh... được sản xuất theo công nghệ tương đối khoa học, một khối lượng rất lớn các loại rượu sản xuất theo lối thủ công mà người ta hay gọi là rượu đế và các loại rượu giả, các loại rượu pha từ cồn công nghiệp đang có mặt trên thị trường, thậm chí trong từng con hẻm, góc phố mà không thể kiểm soát được.
Tại các bệnh viện ở nước ta, có rất nhiều bệnh nhân nhập viện vì bệnh gan do rượu và số lượng có chiều hướng gia tăng với tốc độ cực nhanh. Ở các khoa gan mật, thường có khoảng 1/4 trong số bệnh nhân nằm điều trị bị bệnh xơ gan do 2 nguyên nhân chính là viêm gan siêu vi B và viêm gan do rượu. Các bệnh nhân tử vong một phần do các biến chứng của xơ gan như phù, tràn dịch đa màng, hôn mê gan, xuất huyết tiêu hóa do vỡ tĩnh mạch thực quản... Một số khác tiến triển thành ung thư gan.
Có khoảng 20% những người uống rượu kéo dài bị biến chứng xơ gan. (Ảnh: Tấn Thạnh).
Gan là cơ quan thải độc duy nhất
Gan là cơ quan duy nhất trong cơ thể có chức năng lọc và loại trừ các chất độc trong thức ăn và đồ uống ra khỏi cơ thể. Nhưng để làm được điều đó cần phải có một khoảng thời gian nhất định. Khi chúng ta uống rượu, nồng độ rượu trong máu tăng nhanh và đạt nồng độ tối đa sau 30 phút nếu uống lúc đói bụng và khoảng sau 1 giờ nếu uống trong bữa ăn. Thức ăn dù là loại có nhiều chất béo cũng chỉ làm chậm thời gian hấp thu của rượu chứ không ngăn cản nó thẩm thấu qua niêm mạc đường tiêu hóa vào máu. Vì vậy, nếu uống rượu bia từ từ hoặc uống chút ít trong bữa ăn thì lượng rượu hấp thu vào máu sẽ được gan phân giải một phần lớn; phần còn lại đủ để tạo ra cảm giác lâng lâng, sảng khoái và hưng phấn nhẹ nhàng cho con người.
Ngược lại, nếu uống rượu quá nhanh, quá nhiều như chúng ta thường thấy hiện nay thì gan không kịp phân giải một khối lượng rượu quá lớn trong máu, dẫn đến tình trạng choáng váng, nôn nao khó chịu. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ được cơ thể thích nghi dần, dẫn đến việc người nghiện rượu ngày càng phải tăng thêm "tửu lượng" mới đủ tạo cảm giác lâng lâng, sảng khoái. Và khi đó, tình trạng viêm gan sẽ xảy ra, bắt đầu từ hiện tượng thoái hóa mỡ của tế bào gan, rồi đến viêm gan do rượu và cuối cùng là xơ gan trên nền viêm gan mãn tính.
Các loại bệnh gan do rượu gây ra
1. Gan nhiễm mỡ
Là giai đoạn sớm nhất của bệnh gan do rượu. Một người khi uống nhiều rượu, ngay cả trong trường hợp uống rượu trong một vài ngày cũng có thể làm cho tế bào gan sưng phồng lên chứa ngay tế bào mỡ. Nếu ngừng uống rượu vào giai đoạn này, các tế bào gan có thể phục hồi.
2. Viêm gan do rượu
Viêm gan do rượu có thể gây tử vong hoặc làm bệnh trở nên nặng hơn.
Rượu như là một chất độc làm tế bào gan bị viêm, bị hư hại và chết đi. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể cảm thấy chán ăn, đau bụng, nôn, buồn nôn, nặng hơn nữa là sốt và vàng da. Ngừng uống rượu tuyệt đối trong giai đoạn này có thể giúp gan phục hồi. Viêm gan do rượu có thể gây tử vong hoặc làm bệnh trở nên nặng hơn, nhất là ở những người có bệnh gan từ trước như viêm gan siêu vi C, xơ gan...
3. Xơ gan do rượu
Khi tế bào gan bị viêm và hư hại kéo dài qua nhiều năm tháng, các tế bào chết dần dần sẽ được thay thế bằng các mô xơ và bắt đầu cho quá trình xơ gan. Có khoảng 20% những người uống rượu kéo dài bị biến chứng này và khi đã bị xơ gan rồi thì rất nhiều chuyện sẽ xảy ra cho dù người bệnh không còn uống rượu nữa.
Có nên uống rượu?
Trong văn hóa giao tiếp hiện nay, nếu không có một chút chất cay cay thì cũng khó mà vui với nhau. Đã có những công trình nghiên cứu cho thấy nếu uống rượu bia với số lượng vừa phải sẽ giúp tránh được khá nhiều bệnh, nhất là các bệnh về tắc nghẽn mạch máu như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, đặc biệt là những tao nhân mặc khách nếu không có chút rượu thì khó có những áng thơ văn, những bản nhạc say đắm lòng người. Khó thật nhưng biết thế nào là uống rượu vừa phải? Một hai ly, nhiều ly hay một chai?
Dù thế nào đi nữa thì vì sức khỏe của lá gan, bạn càng hạn chế uống rượu nhiều chừng nào tốt chừng ấy vì khi đã bị xơ gan do rượu thì cuộc sống của bạn xem như rẽ vào ngõ cụt rồi.