Giới khoa học ngày 1/3 xác nhận Zika đang lan nhanh tại châu Mỹ Latin và virus này là nguyên nhân gây nên hội chứng rối loạn thần kinh nguy hiểm Guillain-Barre.
Theo AFP, trong nghiên cứu đăng trên tạp chí y khoa The Lancet, nhóm 24 nhà khoa học đã chứng minh virus Zika có liên quan tới hội chứng Guillain-Barre (GSB) năm 2013-2014 ở vùng Polynesia thuộc Pháp. GSB là hội chứng rối loạn hiếm gặp do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công một phần hệ thần kinh ngoại biên.
Quá trình nghiên cứu trên 42 bệnh nhân nhiễm GSB trong đợt dịch tại vùng Polynesia, gồm cả xét nghiệm máu, cho thấy virus Zika là thủ phạm của hội chứng GSB. "Đây là bằng chứng đầu tiên cho thấy virus Zika gây ra Guillain-Barre", nghiên cứu viết.
Arnaud Fontanet, giáo sư ban dịch tễ học về các bệnh mới xuất hiện của Viện Pasteur (Paris), cho hay các nhà nghiên cứu không nghi ngờ về việc virus Zika là nguyên nhân làm tăng các trường hợp mắc GBS. "Mối liên hệ này ở mức cao cũng giống như thuốc lá là nguyên nhân gây ra ung thư", ông nói với AFP.
Virus Zika được chứng minh là nguyên nhân gây ra hội chứng GSB. (Ảnh: AP).
Theo ông, 3 bằng chứng dẫn tới kết luận này gồm số lượng trường hợp mắc GBS tăng 20 lần trong thời gian dịch Zika bùng phát; 90% bệnh nhân GBS có các triệu chứng suy nhược do virus Zika gây nên từ trước đó và phát hiện đặc điểm của virus Zika trong 100% bệnh nhân nhiễm GBS, gồm cả những người có kháng thể chống lại virus này.
Tuy vậy, các nhà nghiên cứu chưa tìm ra cơ chế sinh học của việc virus Zika gây nên hội chứng GBS.
Một số chuyên gia không tham gia nghiên cứu đồng ý rằng việc phát hiện virus Zika có liên quan tới GSB là bước đột phá.
"Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng thuyết phục nhất cho tới nay về mối liên hệ giữa virus Zika và hội chứng thần kinh nghiêm trọng Guillain-Barre", Jeremy Farrar, giám đốc tổ chức Wellcome Trust tại Anh, cho hay.
Theo ông, thế giới cần chuẩn bị cho những diễn biến khó lường khi quy mô của dịch Zika tại châu Mỹ Latin đang ở mức nghiêm trọng.
Với 1,5 triệu trường hợp nhiễm virus Zika tại Brazil và hàng chục bệnh nhân khác ở các quốc gia láng giềng, giới nghiên cứu cảnh báo nguy cơ bùng phát hội chứng Guillain-Barre có thể khiến các cơ sở y tế, đặc biệt bên ngoài các thành phố lớn, ở trong tình trạng căng thẳng.
"Tại khu vực bị ảnh hưởng bởi virus Zika, chúng ta cần quan tâm tới việc tăng cường năng lực chăm sóc đặc biệt", giáo sư Fontanet cho hay.
Bản thân người nhiễm virus Zika không xuất hiện nhiều triệu chứng khác ngoài cảm lạnh hoặc cúm nhẹ. Đôi khi họ không có biểu hiện khác thường. Nhưng sự lây lan nhanh của loại virus này, hiện nay đã xuất hiện ở gần 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, được cho là nguyên nhân gây ra sự tăng đột biến các trường hợp trẻ sơ sinh bị tật đầu nhỏ.
Tuần trước, giới chức Brazil báo cáo 583 trường hợp trẻ sơ sinh mắc chứng dị tật đầu nhỏ kể từ tháng 10/2015. Con số này cao gấp 4 lần so với mức trung bình các năm trước.
Zika lây lan từ người sang người chủ yếu qua vết cắn của muỗi Aedes. Nhưng bằng chứng gần đây cho thấy nó cũng thể lây truyền qua đường tình dục từ những bệnh nhân mang virus Zika.
Ngày 1/2, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ban bố tình trạng khẩn cấp đối với sức khỏe cộng đồng do các trường hợp mắc chứng đầu nhỏ và GBS tăng cao, dù khi đó mối liên hệ với virus Zika vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng.