Bẻ cong không - thời gian, “chữ thập Einstein” ma quái xuất hiện

Kính thiên văn Very Large của Đài thiên văn Nam Âu (ESO) vừa chụp được cụm vật thể không gian cực hiếm gồm một thiên hà và 4 "bóng ma vũ trụ" sinh ra từ sự bẻ cong không - thời gian.

Cụm vật thể lạ lùng bao gồm một thiên hà elip khổng lồ hiện ra với ánh sáng màu cam đỏ trong ống kính của ESO, cùng 4 vật thể khác nằm đối xứng quanh nó tạo thành một chữ thập khổng lồ.

Theo Sci News, nó vừa được các nhà khoa học đặt tên là DESI-253.2534+26.8843 và xác định là là một "chữ thập Einstein" cực hiếm, hình thành từ hai hiện tượng "dịch chuyển đỏ" và "thấu kính hấp dẫn" đã được nhà bác học Albert Einstein mô tả.

"Chữ thập Einstein" vừa được phát hiện - (Ảnh: ESO).

Thiên hà elip đỏ nằm giữa chữ thập mang màu sắc đó là do hiện tượng dịch chuyển đỏ. Theo nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi nhà thiên văn Aleksandar Cikota từ Đài quan sát Gemini, ánh sáng bắt đầu rời khỏi nó "lên đường" tới Trái đất vào lúc thiên hà chỉ 20% tuổi hiện tại.

Điều này có nghĩa hình ảnh chúng ta nhìn thấy thuộc về hơn 11 tỉ năm về trước. Tuy nhiên, do vũ trụ giãn nỡ, hiện nó không còn cách chúng ta 11 tỉ năm ánh sáng mà đã "chạy" ra xa hơn, chính cú chạy này khiến ánh sáng biểu kiến dịch về phía phổ đỏ và đem đến màu sắc kỳ lạ.

Trong khi đó, hiện tượng thấu kính hấp dẫn đã khiến thiên hà này nhân bản thành 4 bóng ma, chính là 4 vật thể ma quái tạo thành các nhánh của chữ thập.

Thấu kính hấp dẫn trong thiên văn chính là các vật thể khổng lồ nhưng gần Trái Đất hơn, nằm giữa khoảng không gian từ Trái đất tới vật thể cần quan sát.

Các vật thể "chen vào giữa" to lớn này có trường hấp dẫn khủng khiếp, đến nỗi bẻ cong không gian, thời gian và làm cho ánh sáng từ vật thể cần quan sát bị biến đổi: Có thể khiến nó sáng hơn, to hơn hay bị nhân bản lung tung thành các "bóng ma" đánh lừa người nhìn.

Đây không chỉ là một hình ảnh thú vị. Theo bài công bố trên Astrophysical Journal, việc nhìn thấy một vật thể cổ xưa với 5 hình ảnh khác nhau và khá to, rõ như vậy là cơ hội đặc biệt để tìm hiểu về vũ trụ sơ khai.

Trong bài công bố sơ bộ này, các tác giả cho biết DESI-253.2534+26.8843 là một thiên hà đang hình thành sao mạnh mẽ, tức một thế giới sẽ có rất nhiều điều để khám phá.

Cập nhật: 16/09/2023 NLĐ