Bộ đề xe máy và hư hỏng thường gặp

Xe khó khởi động, hoạt động chập chờn, có tiếng vả răng khi đề cho thấy bộ đề đã bị hư hỏng.

>> Lưu ý khi đi xe máy trời mưa phùn

Cần bảo dưỡng củ đề đi kèm với bảo dưỡng xe định kỳ

Bộ đề có ý nghĩa hết sức quan trọng, đảm nhiệm chức năng khởi động và nâng cao tính tiện nghi của xe. Đối với một số dòng xe hiện nay như Honda Lead, SCR,… bộ phận duy nhất để khởi động động cơ là bộ đề.

Thông thường bộ đề đi theo xe rất ít khi xảy ra hỏng hóc, có độ bền khá cao. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, không kiểm tra bảo dưỡng định kỳ thì rất có thể vào một ngày nào đó bạn sẽ phải trả giá cho điều đó. Biết và hiểu các dấu hiệu dưới đây của một bộ đề bất thường sẽ giúp bạn xác định thời gian cần đưa xe đi kiểm tra, bảo dưỡng hoặc thay thế sớm. Lưu ý là, các dấu hiệu hư hỏng dưới đây đã loại trừ vấn đề về bình ắc-quy và máy phát điện.

Mòn chổi than

Trong bất kỳ động cơ điện thông dụng nào cũng cần có chổi than và bộ đề xe máy cũng không là ngoại lệ. Khi chổi than mòn nhiều, không được bảo dưỡng, làm sạch định kỳ, phần mạt do chổi than sinh ra sẽ bám vào phần nam châm vĩnh cửu được dán cố định vào vỏ bộ đề (stato).

Củ đề quá bẩn gây kẹt hoặc phá hủy nam châm

Phần mạt này ngày càng nhiều, khe hở giữa bề mặt rô-to và stato sẽ giảm dần, tới khi nào khoảng cách này đủ nhỏ và lượng mạt đủ nhiều sẽ gây ra kẹt, làm bong nam châm của stato gây hỏng đề. Trường hợp khác, chổi than quá mòn, lớp mạt bám nhiều trên cổ góp sẽ gây ra hiện tượng chập chờn khi sử dụng.

Hỏng rơ-le

Rơ-le có nhiệm vụ hút nhả để vành răng đề ăn khớp vào vành răng khởi động của động cơ. Dấu hiệu của rơ-le hoạt động không tốt là bạn sẽ nghe tiếng tanh tách liên tục khi tiến hành ấn đề. Lý do là, nguồn cấp cho cuộn hút là không ổn định khi đi qua rơ-le gây nên hiện tượng hút nhả liên tục. Điều này có thể dẫn đến trượt đề, vỡ răng và làm ảnh hưởng tới chất lượng của củ đề. Khi có hiện tượng trên cần đưa xe tới hiệu để kiểm tra, thay thế.

Vả đề

Khi đề, không những máy không nổ mà còn có hiện tượng va đập bánh răng bất thường ở phía động cơ, nghe rất chói tai. Đó chính là hiện tượng vả đề. Nguyên nhân gây nên hiện tượng này là IC đánh lửa không đúng thời điểm hoặc đặt cam sai sau khi tiến hành đại tu. Cụ thể là, thời điểm đánh lửa quá sớm, đánh lửa trước thời điểm đánh lửa sớm của động cơ gây nên hiện tượng nổ ngược (chiều quay của mô-tơ đề ngược với chiều quay của động cơ), dễ dẫn đến mẻ răng, vỡ răng, biến dạng răng đề hoặc phá hủy bộ đề. Cần đưa tới hiệu uy tín để tiến hành kiểm tra và điều chỉnh ngay khi có hiện tượng trên.

Chổi than có thể bị kẹt cứng nếu không bảo dưỡng định kỳ

Han gỉ mối nối

Các mối nối từ đầu ra bình ắc-quy và đầu vào bộ đề là nơi dễ xảy ra han, gỉ do ôxi hóa gây tiếp xúc kém, dòng điện cung cấp cho bộ đề nhỏ không đủ để củ đề tạo ra mô men quay lớn để khởi động động cơ. Hầu hết các dạng kẹp, hoặc ốc bắt các đầu nối này không phải bằng đồng hoặc nhôm nên nhanh bị han, gỉ sét ảnh hưởng đến chất lượng dòng điện khởi động. Nên thường xuyên kiểm tra và làm sạch các mối nối này để đảm bảo tính tiếp xúc tốt.

Bảo dưỡng củ đề thường xuyên và định kỳ (tiến hành kèm theo khi bảo dưỡng xe) không những giúp duy trì khả năng làm việc tốt và tăng tuổi thọ của nó mà còn tiết kiệm chi phí không đáng có khi xảy ra hư hỏng.