Điều kiện thích hợp nhất để bảo tồn các loại hóa thạch động vật là gì?

  •  
  • 138

Các nghiên cứu mới nhất của các nhà khoa học sẽ làm thay đổi suy nghĩ của chúng ta về việc bảo tồn các hóa thạch của động vật.

Những loài động vật đầu tiên xuất hiện trên Trái đất là từ khi nào? Đây có lẽ là câu hỏi mà giới khoa học hiện nay vẫn chưa thể đưa ra được câu trả lời chính xác. Tuy nhiên nếu xem xét các ghi chép uy tín về hóa thạch thì những loài động vật đầu tiên đã tiến hóa cách đây khoảng 570 triệu năm.

Chúng bắt đầu sinh sôi nảy nở nhanh chóng trong thời kỳ bùng nổ của kỷ Cambri từ khoảng 539 triệu đến 485 triệu năm trước. Thế nhưng, nếu chúng ta theo dõi đồng hồ phân tử - một kỹ thuật sinh học sử dụng nhịp độ đột biến của các phân tử sinh học để suy ra thời gian (tuổi) trong giai đoạn tiền sử khi hai hoặc nhiều dạng sống khác nhau chia tách loài từ tổ tiên chung - thì động vật có lẽ đã tiến hóa lần đầu tiên vào khoảng 800 triệu năm trước.

Ngày nay các nhà nghiên cứu đã có được một cách tiếp cận khác và câu hỏi đặt ra là khi nào là điều kiện phù hợp nhất để bảo tồn hóa thạch động vật? Những loài động vật đầu tiên xuất hiện trên Trái đất được cho là thiếu đi lớp vỏ ngoài hoặc khung xương làm từ khoáng chất. Như vậy, chúng sẽ cần những điều kiện đặc biệt để hóa thạch, giống như các mỏ đá Burgess Shale có niên đại lên tới 500 triệu năm tuổi nổi tiếng ở dãy Rockies thuộc Canada.

Hóa thạch được tìm thấy tại mỏ đá Burgess Shale ở Canadian Rockies
Hóa thạch được tìm thấy tại mỏ đá Burgess Shale ở Canadian Rockies - một dãy núi được cho là "kho hóa thạch Cambri" của Canada.

Thông qua quá trình phân tích các loại đá ở Burgess Shale, các chuyên gia nhận ra rằng một số loại đất sét nhất định có khả năng làm tăng cơ hội bảo tồn hóa thạch của những loài động vật thân mềm. Các nhà nghiên cứu cho thấy chỉ có ba mỏ đá cách đây 800 triệu năm đáp ứng các tiêu chí này, đó là mở đá Nunavut ở Canada, Siberia ở Nga và Svalbard ở Na Uy. Tuy nhiên có một sự thật là không có mỏ đá nào trong ba mỏ đá này chứa hóa thạch động vật.

Trong một bài báo trên tạp chí Xu hướng Sinh thái và Tiến hóa (Trends in Ecology and Evolution), các nhà nghiên cứu kết luận rằng, thời điểm loài động vật đầu tiên xuất hiện trên Trái đất là từ 789 triệu năm trước. Họ cũng hy vọng có thể tính toán được con số chính xác hơn nữa bằng cách nghiên cứu những tảng đá ngày càng trẻ hóa.

Cập nhật: 17/11/2023 SHTT&ST
  • 138