Phát hiện hài cốt em gái nữ hoàng Cleopatra

Các nhà khảo cổ tin rằng họ đã tìm thấy hài cốt em gái nữ hoàng Cleopatra, người đã bị sát hại cách đây hơn 2000 năm theo lệnh của chính chị gái mình. 

Công chúa Arsinoe bị sát hại vào năm 41 trước công nguyên theo lệnh của Cleopatra và người tình Mark Antony. Hài cốt công chúa Arsinoe là những di tích đầu tiên thuộc triều đại Ptolemaic được các nhà khảo cổ tìm thấy.

Phát hiện mang tính đột phá của một nhóm các nhà khảo cổ, được sự bảo trợ của Viện khảo cổ Áo, đã cung cấp thêm nhiều bằng chứng về nguồn gốc thực sự của Cleopatra. Từ lâu các học giả vẫn tự hỏi, bà là người Hy Lạp, Macedonia hay bắc Phi. 

Những bằng chứng thu được trong quá trình nghiên cứu kích thước hộp sọ của công chúa Arsinoe cho thấy Arsinoe có những đặc điểm của người châu Âu da trắng, người Ai Cập cổ và cả người châu Phi. Điều này giúp các nhà khoa học rút ra kết luận rằng Cleopatra có thể là con lai. Cleopatra và em gái có thể là con gái của vua Ptolemy XII với nhiều bà vợ khác nhau.

Nhà nhân chủng học Caroline Wilkinson đã tiến hành dựng lại hộp sọ và khuôn mặt của công chúa Arsinoe dựa trên các số đo có được từ những năm 1920.

Viện khảo cổ Áo sẽ công bố chi tiết về phát hiện này trong một cuộc hội thảo về nhân chủng học tại Mỹ vào cuối tháng này.

Trước đó, các nhà khảo cổ đã tiến hành cuộc điều tra để xác minh những giả thuyết của nhà khoa học Hilke Thür thuộc Viện khoa học Áo cho rằng một ngôi mộ bát giác tại thành phố La Mã Ephesus có chứa hài cốt của công chúa Arsinoe. Theo tài liệu cổ của La Mã, thành phố này hiện giờ nằm ở bờ tây của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi Arsinoe bị đày đi sau khi thất bại trong cuộc chiến tranh giành quyền lực với Cleopatra và người tình khi đó là Julius Caesar. Sau khi Caesar chết, Cleopatra và Mark Antony ra lệnh hạ sát Arsinoe để diệt tận gốc âm mưu tranh giành ngai vàng. 

Ngôi mộ này được mở lần đầu tiên vào năm 1926. Khi ấy các nhà khảo cổ tìm thấy một chiếc quách có chứa một bộ xương người. Họ lấy ra chiếc sọ để kiểm tra và đo đạc. Tuy nhiên nó đã bị thất lạc trong cuộc chiến thế giới thứ 2.

Vào đầu những năm 1990, bà Hilke Thür tìm tới ngôi mộ và phát hiện có một bộ xương không đầu mà bà tin rằng thuộc về một cô gái trẻ. Những bằng chứng như hình dáng không bình thường của ngôi mộ - 8 cạnh - khiến người ta gợi nhớ tới ngọn hải đăng Alexandria thường gắn liền với hình ảnh công chúa Arsinoe, đã khiến Hilke Thür tin rằng đây là hài cốt em gái Cleopatra.

Giả thuyết của bà Hilke được rất nhiều nhà sử học tán thành. Để giải mã bí ẩn này, Viện khảo cổ Áo đã nhờ tới một chuyên gia từ trường Đại học y Vien (Áo) để xét nghiệm phần hài cốt còn lại trong ngôi mộ.

Sau khi sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng cacbon, nhà nhân chủng học Fabian Kanz - người đã xét nghiệm hơn 500 bộ xương khai quật được từ tàn tích của thành phố Ephesus - khẳng định bộ xương có niên đại từ năm 200-20 Trước công nguyên và giả thuyết của Hilke Thür là hoàn toàn có cơ sở.

Đây chắc chắn là xương của phụ nữ ở độ tuổi từ 15-18. Dù các nhà khoa học chưa biết đích xác tuổi của Arsinoe nhưng Arsinoe ít tuổi hơn Cleopatra. Vào thời điểm Arsinoe qua đời Cleopatra khoảng 27 tuổi. Theo Fabian Kanz, Arsinoe không có dấu hiệu của bệnh tật hay suy dinh dưỡng.

Một nhà nhân chủng học khác là Caroline Wilkinson đã tiến hành tái dựng lại hộp sọ bị thất lạc và khuôn mặt của công chúa Arsinoe dựa trên các số đo có được từ những năm 1920.