Phát hiện ngôi sao nghèo kim loại nhất Dải Ngân hà

289

Các nhà thiên văn học vừa phát hiện ngôi sao heli nghèo kim loại nhất có tên EC 19529-4430.

Các sao heli cực đoan (EHe) là những sao siêu khổng lồ lớn hơn và nóng hơn nhiều so với Mặt trời, nhưng khối lượng nhẹ hơn. Chúng gần như không có hydro, điều này thật bất thường vì hydro là nguyên tố hóa học phổ biến nhất trong vũ trụ.

EC 19529-4430 được cho là ngôi sao nghèo kim loại nhất Dải Ngân hà - (Ảnh minh họa: Living Future).

Đặc điểm của sao EHe là các đường vạch quang sắc nét và mạnh mẽ tương đối của heli trung tính, biểu thị lực hấp dẫn bề mặt thấp và bầu khí quyển do heli chi phối.

Ngoài heli, những ngôi sao này còn chứa một lượng đáng kể carbon, nitơ và oxy. Ngôi sao EHe đầu tiên được phát hiện vào năm 1942.

EC 19529-4430 là một ngôi sao EHe mới được phát hiện gần đây trong quầng Thiên hà, cách chúng ta khoảng 15.500 năm ánh sáng.

Một nhóm các nhà thiên văn học do Simon Jeffery thuộc Đài thiên văn và Trung tâm thiên văn học Armagh ở Armagh, Vương quốc Anh dẫn đầu, đã quyết định nghiên cứu sâu hơn về EC 19529-4430 để làm sáng tỏ bản chất thực sự của nó.

Với mục đích này, họ đã sử dụng máy quang phổ độ phân giải cao (HRS) và máy quang phổ Robert Stobie (RSS) của kính thiên văn lớn Nam Phi (SALT). Các quan sát cho thấy EC 19529-4430 có nhiệt độ hiệu dụng là -252,45 độ C và độ kim loại tổng thể ở mức -1,3 dex.

Dữ liệu quang phổ thu được bằng HRS đối với EC 19529-4430 - (Ảnh: Jeffery/phys.org).

Nghiên cứu xác nhận bề mặt của nó dường như được cấu tạo chủ yếu bằng heli đã trải qua chu trình CNO (một trong hai chuỗi phản ứng nhiệt hạch mà các ngôi sao chuyển hydro về heli, trong đó hydro được hợp nhất với heli bằng carbon C, nitơ N và oxy O). Đến nay không có xung động nào từ ngôi sao này được xác định.

Nhìn chung, kết quả chỉ ra rằng EC 19529-4430 là ngôi sao EHe nghèo kim loại nhất được phát hiện cho đến nay. Hơn nữa, nó còn là ngôi sao EHe nghèo carbon và giàu nitơ nhất được biết đến.

Các tác giả cho rằng rất có thể nó là kết quả của sự hợp nhất hai sao lùn trắng heli.

Cập nhật: 20/04/2024 Tuổi Trẻ