Tìm thấy hóa thạch cổ xưa nhất Trái đất

Hóa thạch vi sinh vật trong các khối đá nhỏ khai quật tại Tây Úc có tuổi đời tới 3,4 tỉ năm; có thể là bằng chứng đầu tiên của sự sống trên Trái đất.

Nhóm nghiên cứu đa quốc gia đã phân tích những khối đá nhỏ vốn được khai quật từ 5 năm trước, ở Strelley Pool, Pilbara (miền Tây nước Úc).

Trong bài công bố mới đây trên tạp chí khoa học Geochemical Perspectives Letters, họ tuyên bố đã xác định hóa thạch các vi sinh vật bám trên đá có tuổi đời lên tới 3,4 tỉ năm, là hóa thạch cổ xưa nhất từng được con người phát hiện.

Hóa thạch cổ xưa ở Tây Úc được quan sát qua kính hiển vi - (ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp).

Nghiên cứu nắm bắt các dấu hiệu hóa học còn lại trên hóa thạch và hé mở nhiều điều đáng kinh ngạc về cuộc sống trên Trái đất thuở sơ khai. Tiến sĩ Julien Alleon thuộc Viện Công nghệ Massachusetts, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết những sinh vật này đã sống sót qua một thời kỳ vô cùng khắc nghiệt, khi nhiệt độ của Trái đất lên tới 300 độ C.

Các nhà khoa học ví đó là thời đại "hỗn mang" của Trái đất. Khi đó, nhiều chất không thể thiếu cho sự sống ngày nay như oxy và ozone vẫn chưa được hình thành. Tuy nhiên, có thể chính thời tiết nóng cực đoan là một trong các yếu tố kích thích sự hình hành những dạng sống nguyên thủy.

Các vi sinh vật được cho là nguyên thủy nhất này là các sinh vật đơn bào hay còn gọi là vi khuẩn prokaryote. Chúng vẫn còn rất xa so với thực vật sơ khai: tế bào duy nhất của các vi khuẩn cổ xưa này còn chưa hoàn thiện, không có hạt nhân hay ti thể, chưa thể hô hấp hay quang hợp.

Dạng sống sơ khai này tồn tại khá nhiều năm trong lịch sử Trái đất. Các nhà khoa học đã đem so hóa thạch mới này với các hóa thạch niên đại 1,9 tỉ năm về trước, từng được phát hiện tại Canada, và nhận thấy chúng cùng một loại.

Trước đó, hóa thạch lâu đời nhất được phát hiện là một thảm vi sinh vật khai quật tại Nam Phi vài thập kỷ trước. Một bài báo xuất bản trên Nature Geoscience hồi cuối tháng 7-2018 cho biết thảm sinh vật ở Nam Phi có niên đại 3,22 tỉ năm.

Một số bằng chứng hóa học tại những nơi được cho là cái nôi của sự sống trên Trái đất giúp các nhà khoa học xây dựng giả thuyết rằng các dấu hiệu đầu tiên sự sống trên Trái đất có thể xuất hiện từ 4,1 tỉ năm trước. Tuy nhiên, từ trước đến nay, vẫn chưa có bằng chứng nào thực sự rõ ràng. Hóa thạch ở Tây Úc nói trên là hóa thạch xưa nhất từng trải qua một quá trình kiểm định đủ nghiêm ngặt để xác định nó thực sự là bằng chứng sự sống nguyên thủy.

• Phát hiện hóa thạch động vật cổ xưa nhất
• Những hóa thạch cổ nhất của loài người