Trái tim bên phải - dị tật đặc biệt

Dị tật phủ tạng đảo ngược với trái tim nằm bên phải lồng ngực hay gặp ở những người có bệnh động mạch vành hay bệnh van tim do thấp khớp cấp. Tuy trái tim "lạc chỗ", tuổi thọ của họ cũng giống như người bình thường.

(Ảnh: SK & ĐS)

Trái tim bên phải là một trong các bất thường bẩm sinh của tim được nhận biết sớm nhất. Nhà giải phẫu học Marco Aurelio Severino là người đầu tiên mô tả nó vào năm 1643. Có 2 thể lâm sàng chính là:

Tim bên phải và đảo ngược phủ tạng: Là thể thường gặp nhất. Trong trường hợp này, trái tim cùng với các phủ tạng khác trong lồng ngực và bụng ở vị trí "soi gương" so với bình thường. Khi đó, trái tim và dạ dày ở bên phải, còn gan thì ở bên trái. Đây là bất thường bẩm sinh hay gặp và tim thường có cấu trúc bình thường. Sự bất thường này có thể phát hiện được nhờ chụp Xquang lồng ngực một cách tình cờ và qua khám lâm sàng.

Những người đảo ngược phủ tạng và tim nằm bên phải có tuổi thọ như mọi người bình thường khác, hay gặp ở nhóm bệnh tim mắc phải như bệnh động mạch vành hay bệnh van tim do thấp khớp cấp. Nếu bệnh nhân bị đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim, vị trí đau thường là vùng ngực bên phải, lan ra vai phải và tay phải (thay vì bên trái). Đau do viêm ruột thừa lại xuất hiện ở hố chậu trái, đau viêm túi mật đau ở hạ sườn trái, ngược với lẽ thường.

Tim bên phải và không có đảo ngược phủ tạng: Hiếm gặp hơn. Các phủ tạng trong lồng ngực và bụng ở vị trí bình thường trong khi tim và mỏm tim ở bên phải. Đôi cấu trúc tim bình thường nên làm chậm trễ việc phát hiện ra các bất thường này. Tuy nhiên, phần lớn bệnh nhân có bất thường bẩm sinh về cấu trúc tim.

Hiện nay, việc phát hiện phủ tạng bất thường đã có thể bắt đầu từ thời kỳ bào thai. Nếu có bất thường về vị trí của tim, các bác sĩ sẽ tư vấn cách chăm sóc và những chú ý cần thiết cho người bệnh. Người đã xác định có dị tật này nên có một chế độ sinh hoạt lành mạnh, tránh những tác động không tốt cho tim. Nếu có những dấu hiệu bệnh, nên được khám và điều trị sớm ở các trung tâm tim mạch.