Bản báo cáo của tổ chức nghiên cứu bệnh ung thư Mỹ tiến hành hàng năm hôm 29 tháng 4 vừa rồi đã phát hiện ra rằng cứ 10 người Mỹ lại có 6 người phải sống trong những vùng không khí bị ô nhiễm nặng nề.
Tình trạng khí quyển năm 2009 đang kích thích các quá trình thực tế để ngăn lại sự ô nhiễm không khí tại nhiều nơi trên đất nước, nhưng hầu hết các thành phố lớn vẫn bị ngập chìm trong làn không khí ô nhiễm. Mặc dù chương trình phát triển màu xanh của Mỹ đang tiến triển thế nhưng không khí nhiều thành phố vẫn ô nhiễm nặng hơn. Bản báo cáo về tình trạng không khí bao gồm cả việc đánh giá về chất lượng không khí trên toàn quốc phân chia các mức độ từ A – F tới từng vùng trên cả nước. Bản báo cáo xếp thứ tự các thành phố và các đất nước bị ô nhiễm nặng nề nhất do 3 loại ô nhiễm phổ biến (ôzôn, khói sương, ô nhiễm phân tử hàng năm và mức độ ô nhiễm phân tử 24 giờ) và xu hướng cụ thể cho 900 quốc gia trong suốt thập kỷ qua.
“Đây là một bước thức tỉnh các quốc gia. Chúng tôi biết rằng vấn nạn ô nhiễm không khí là một đe doạ lớn đối với sức khoẻ con người,” Stephen J. Nolan, chủ tịch hiệp hội ung thư Quốc gia Mỹ cho biết. “60% dân cư Mỹ đang chống chọi hít thở không khí ô nhiễm, chúng ta cần phải chuyển họ tới một căn phòng riêng, theo dõi phổi của trẻ rm ở đó phát triển ra sao, nhằm biết được tình trạng ô nhiễm đang ở mức độ nghiêm trọng như thế nào.”
Bản báo cáo nhận thấy ô nhiễm không khí ở mức độ nguy hiểm đến sức khỏe ở hầu hết các thành phố chính, đe doạ đến khả năng hô hấp của con người và đặt cuộc sống vào tình trạng nguy hiểm. Một số nguồn gây ra ô nhiễm không khí nhiều nhất bao gồm các nhà máy năng lượng, động cơ chạy diesel và các tàu thuyền đang chạy trên biển cũng đang làm trái đất nóng lên. “Chúng tôi nghiên cứu càng nhiều thì chúng tôi càng cảm thấy cấp bách để tìm cách làm cho không khí trong lành hơn,” Nolan nói.
Rất nhiều thành phố, như Los Angeles, New York, Atlanta, Charlotte, Philadelphia, Washington, D.C., và Baltimore có được sự cải thiện đáng kể về chất lượng không khí ở thành phố của họ trong thập kỷ qua. Mọi người sống trong những vùng này thực tế vẫn phải hít thở không khí ô nhiễm hơn nhiều so với kết quả tường thuật trong báo cáo của Hiệp hội ung thư năm 2008. Chỉ duy nhất một thành phố - Fargo, N.D dẫn đầu trong số những vùng có không khí sạch nhất trên nước Mỹ.
Ôzôn
Mười sáu thành phố nằm trong danh sách bị ô nhiễm ozôn thực tế đang trải qua vấn nạn ô nhiễm còn nghiêm trọng hơn nhiều so với báo cáo. 58% dân cư Mỹ trong tình trạng bị nguy hiểm về sức khoẻ do ô nhiễm tầng ôzôn được kiểm tra tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn kể từ tháng 3 năm 2008.
Tiêu chuẩn mới chỉ ra rằng mức độ ôzôn gây nguy hiểm cho con người hiện trở nên phổ biến và nghiêm trọng hơn mức chúng ta được cảnh báo.
Bản tổng kết lại trong 10 năm qua đã xác định một số tiến triển tốt về tầng ôzôn tại một số thành phố, đáng ngạc nhiên ở Los Angeles nơi mà trước đây được phát hiện như một nơi bị ô nhiễm trầm trọng. Trái lại, tại 2 thành phố Dallas-Ft. Worth và Las Vegas lại có mức ô nhiễm ôzôn cao hơn nhiều so với 10 năm trước. Bài báo cáo cũng tổng hợp lại nội dung dựa trên tiêu chuẩn EPA để có thể theo dõi được xu hướng.
Ôzôn là dạng phân tán nhanh nhất của ô nhiễm không khí. Khi hít vào, ôzôn phá huỷ phổi và gây ra sạm phổi. Sự ảnh hưởng từ ôzôn có thể gây tác hại tức thì như gây ra triệu chứng thở khò khè, ho khan và từng cơn hen suyễn. Và thở khí ôzôn có thể làm rút ngắn tuổi thọ.
“Hơn 175 triệu dân cư Mỹ đang sống trong các khu có khí ô nhiễm – nhiều hơn 80 triệu người so với báo cáo năm ngoái,” Charles D. Connor nhận xét, ông là chủ tịch và tổng giám đốc điều hành hiệp hội ung thư phổi Mỹ. “Chúng tôi tin rằng các tiêu chuẩn ôzôn mới vẫn chưa đủ để bảo vệ sức khoẻ con người – đó là chia sẻ từ các chuyên gia nghiên cứu.”
Ô nhiễm phân tử
Tình trạng không khí chia các tỉnh hạt thành các mức độ ô nhiễm phân tử thành cả 2 loại 24h và 1 năm. Ô nhiễm phân tử là dạng hỗn hợp chất độc hại từ chất thải dầu diesel, hoá chất, kim loại. Đó chính là những chất gây ô nhiễm độc hại nhất đang phát tán trong môi trường nước Mỹ. Hít thở những chất ô nhiễm này có thể gây nguy cơ tử vong, bệnh tim mạch, hen suyễn.
Cứ 6 người Mỹ lại có một người sống trong khu vực ô nhiễm. Có tới 9 thành phố có tên trong danh sách 25 thành phố bị ô nhiễm phân tử trong năm đã chỉ ra sự cải tiến về phương pháp đo, bao gồm 5 thành phố được báo cáo mức độ hàng năm tốt nhất kể từ khi Hiệp hội Ung thư có kế hoạch theo dõi các chất ô nhiễm này: Pittsburgh, Cincinnati, Atlanta, York, Pa., và Lancaster, Pa. Mức độ ô nhiễm phân tử càng trở nên tồi tệ trong hàng chục thành phố, bao gồm Bakersfield, Calif., Los Angeles và Houston.
Trung bình cứ 3 trong 10 người Mỹ sống trong các vùng bị ô nhiễm phải chịu đựng nhiều giờ đến nhiều ngày (mức độ 24 giờ). Mười ba thành phố thậm chí có nhiều ngày ô nhiễm nặng nề hơn so với bản báo cáo cũ. Mười một thành phố đã cải thiện đều đặn hơn kể từ bản báo cáo năm 2007.
Nghiên cứu gần đây đã xác nhận lại mức độ trầm trọng và sự ảnh hưởng ghê gớm tới sức khoẻ do ô nhiễm phân tử và ôzôn gây lên, cũng như định nghĩa lại về các nhóm đang ở vùng nguy hiểm. Các dữ liệu mới chỉ ra phụ nữ trong vòng 50 tuổi có thể bị ảnh hưởng nặng nề hơn từ ô nhiễm không khí, những người lái xe tải chạy dầu diesel và công nhân bến tàu bắt buộc phải hít thở chất thải này do công việc thì có thể đối diện với nguy cơ cao hơn mắc bệnh ung thư phổi hoặc các bệnh liên quan khác. Các nhà nghiên cứu California đã đưa ra ước tính về con số người có thể bị chết hàng năm do ô nhiễm không khí tại nơi họ đang sinh sống.
“Khoa học rất chặt chẽ. Chúng ta biết rằng ô nhiễm không khí có thể phá huỷ các chức năng phổi thậm chí của những người khỏe mạnh nhất,”Trưởng văn phòng y dược tại Hiệp hội ung thư Mỹ nói. “ô nhiễm không khí làm gia tăng bệnh hen suyễn và là nguyên nhân trực tiếp của bệnh truỵ tim mạch, khiến cho con người phải sống chung với tim và phổi dễ bị tổn thương trong suốt cuộc đời”.
Những người có thu nhập thấp và thuộc nhóm người dân tộc thiểu số thường đối mặt với các nguy cơ từ ô nhiễm nhiều hơn. Các nguồn ô nhiễm như các nhà máy, các xí nghiệp nguyên tử có thể được xây rất gần nhà họ. Nhiều người sống gần những vùng có giao thông tắc nghẽn hoặc có cơ sở y tế yếu kém cũng làm cho họ trở nên dễ bị tấn công do bệnh tật hơn. Các dân tộc thiểu số thường dẫn đầu trong các nguy cơ mắc bệnh hen suyễn hoặc bệnh đái tháo đường, đây đều là các ảnh hưởng từ ô nhiễm môi trường.
“Chúng tôi cần phải cam kết để cung cấp không khí đủ an toàn cho dân cư nước Mỹ - đó là một cam kết từ chính phủ Mỹ cách đây đã 40 năm khi Quốc hội Hoa Kỳ đã thông qua hiệp định không khí sạch.” Connor nhận xét. “Sau 4 thập kỷ chúng ta vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Người Mỹ cần giảm lượng chất khí thải mà họ đang thải ra giống như các xí nghiệp năng lượng đang chạy bằng than đá và các tàu biển chạy bằng diesel. Chúng ta cần để sửa chữa các động cơ máy cũ để làm chúng sạch hơn và làm sạch tâng ôzôn vì sức khoẻ của chúng ta. Người Mỹ phải mạnh mẽ áp dụng luật để giúp chúng ta cải thiện chất lượng không khí của quốc gia.”
Los Angeles. Hầu như mỗi thành phố chính ở Mỹ đều bị đe doạ bởi màn không khí ô nhiễm dày đặc. (Ảnh: iStockphoto/Christian Aiello) |
Khi đất nước Mỹ đang đối mặt với những thử thách về ô nhiễm không khí, việc nóng lên toàn cầu và năng lượng, thì Hiệp hội ung thư Mỹ lại cảnh báo thêm Quốc hội, tổ chức EPA và các cá nhân để tìm ra giải pháp giải quyết 3 thử thách nêu trên. Một số bước đã thực hiện tuy nhiên nó có thể tốt cho một vấn đề nào đó thì lại làm cho không khí có thể tồi tệ hơn.
Người dân Mỹ có thể thay đổi ngay chính họ để cải thiện chất lượng không khí một cách nhanh nhất và cả những việc khiến khí hậu thay đổi như: lái xe tư ít đi, không đốt củi hoặc than đá, sử dụng tiết kiệm điện và khuyến khích các nhà trường sử dụng xe bus.
Các thành phố sạch nhất nước Mỹ
Các thành phố có mức độ ô nhiễm phân tử tạm thời (24h PM 2.5)
Alexandria, La.
Amarillo, Texas
Austin-Round Rock, Texas
Bismarck, N.D.
Brownsville-Harlingen-Raymondville, Texas
Cheyenne, Wyo.
Colorado Springs, Colo.
Corpus Christi-Kingsville, Texas
Fargo-Wahpeton, N.D.-Minn.
Farmington, N.M.
Fort Collins-Loveland, Colo.
Grand Junction, Colo.
Longview-Marshall, Texas
Midland-Odessa, Texas
Oklahoma City-Shawnee, Okla.
Portland-Lewiston-South Portland, Maine
Pueblo, Colo.
Redding, Calif.
Salinas, Calif.
San Luis Obispo-Paso Robles, Calif.
Santa Barbara-Santa Maria-Goleta, Calif.
Santa Fe-Espanola, N.M.
Sioux Falls, S.D.
Tucson, Ariz.
10 thành phố sạch nhất trong số các thành phố có mức độ ô nhiễm phân tử kéo dài (hàng năm PM2.5)
Các thành phố đứng theo thứ tự. Các vị trị giống nhau có số giống nhau.
1. Cheyenne, Wyo.
2. Santa Fe-Espanola, N.M.
3. Honolulu, Hawaii
4. Great Falls, Mont.
5. Flagstaff, Ariz.
6. Farmington, N.M.
7. Anchorage, Alaska
8. Tucson, Ariz.
9. Bismarck, N.D.
9. Salinas, Calif.
Các thành phố sạch nhất có sự ô nhiễm không khí tầng Ôzôn
Các thành phố có điểm số ngang nhau:
Billings, Mont.
Carson City, Nev.
Coeur D’Alene, Idaho
Fargo-Wahpeton, N.D.-Minn.
Honolulu, Hawaii
Laredo, Texas
Lincoln, Neb.
Port St. Lucie-Sebastian-Vero Beach, Fla.
Sioux Falls, S.D.
Các thành phố ô nhiễm nhất nước Mỹ
10 thành phố ô nhiễm nhất do ô nhiễm phân tử tạm thời (24h PM2.5)
Các thành phố đứng theo thứ tự. Các vị trị giống nhau có số giống nhau.
1. Pittsburgh-New Castle, Pa.
2. Fresno-Madera, Calif.
3. Bakersfield, Calif.
4. Los Angeles-Long Beach-Riverside, Calif.
5. Birmingham-Hoover-Cullman, Ala.
6. Salt Lake City-Ogden-Clearfield, Utah
7. Sacramento-Arden-Arcade-Yuba City, Calif.-Nev.
8. Logan, Utah
9. Chicago-Naperville-Michigan City, Ill.-Ind.-Wis.
9. Detroit-Warren-Flint, Mich.
Các thành phố ô nhiễm nhất do ô nhiễm phân tử kéo dài (Hàng năm PM 2.5)
Các thành phố đứng theo thứ tự
1. Bakersfield, Calif.
2. Pittsburgh-New Castle, Pa.
3. Los Angeles-Long Beach-Riverside, Calif.
4. Visalia-Porterville, Calif.
5. Birmingham-Hoover-Cullman, Ala.
6. Hanford-Corcoran, Calif.
7. Fresno-Madera, Calif.
8. Cincinnati-Middletown-Wilmington, Ohio-Ky.-Ind.
9. Detroit-Warren-Flint, Mich.
10. Cleveland-Akron-Elyria, Ohio
Các thành phố bị ô nhiễm nhất bởi tầng ôzôn
Các thành phố đứng theo thứ tự
1. Los Angeles-Long Beach-Riverside, Calif.
2. Bakersfield, Calif.
3. Visalia-Porterville, Calif.
4. Fresno-Madera, Calif.
5. Houston-Baytown-Huntsville, Texas
6. Sacramento-Arden-Arcade-Yuba City, Calif.-Nev.
7. Dallas-Fort Worth, Texas
8. Charlotte-Gastonia-Salisbury, N.C.-S.C.
9. Phoenix-Mesa-Scottsdale, Ariz.
10. El Centro, Calif.