Ngày 6/12, Australia chính thức thông báo việc hoàn thành xây dựng trạm thiên văn quang học lượng tử đầu tiên trên thế giới có tên Đài Thiên văn Mount Stromlo.
Công trình này hứa hẹn sẽ tạo ra bước đột phá trong ngành thiên văn Australia với khả năng quan sát và xử lý dữ liệu dự kiến gấp hàng nghìn lần kính thiên văn quang học truyền thống.
Theo Giáo sư Anna Moore, Giám đốc Viện nghiên cứu Vũ trụ, Đại học Quốc gia Australia (ANU), Đài thiên văn Mount Stromlo sử dụng kính thiên văn lượng tử với công nghệ quang học thích ứng và laser lượng tử, thay vì sóng vô tuyến truyền thống, để gửi và nhận dữ liệu từ không gian. Chính vì vậy, kính thiên văn lượng tử có thể thu thập và truyền tải dữ liệu tính theo đơn vị terabit/giây.
Giáo sư Anna Moore cho biết Đài thiên văn Stromlo có thể truyền và nhận nhiều thông tin hơn Kính thiên văn James Webb. (Ảnh: ABC).
Bên cạnh việc gia tăng khả năng quan sát tới các vùng không gian vũ trụ mà các kính thiên văn truyền thống, kể cả kính thiên văn James Webb, đài thiên văn này cũng có thể thực hiện các hoạt động truyền tải dữ liệu và liên lạc với tốc độ chưa từng có với các đối tác trên khắp thế giới cũng như với các trạm không gian vũ trụ, vệ tinh và không thể bị đột nhập (hack) được.
Theo thông tin từ Viện Nghiên cứu Vũ trụ ANU, đây là đài thiên văn đầu tiên trên thế giới xét về khả năng quan sát và truyền tải dữ liệu theo công nghệ lượng tử, thuộc thế hệ tiếp theo và đi trước thời đại. Hiện Viện này đang hợp tác với NASA, Mỹ để triển khai chương trình khám phá con người Artemis, và từ năm 2024, sẽ bắt đầu có thể truyền tải trực tiếp các hình ảnh phi hành gia hoạt động ngoài vũ trụ và trên mặt trăng một cách hoàn hảo, với độ phân giải và tốc độ cao.
Giáo sư Anna Moore cho biết, Kính thiên văn James Webb đang thay đổi quan điểm của loài người về vũ trụ hàng ngày, không phải hàng tháng hay hàng năm. Nhưng chỉ khoảng 0,1% thông tin mà nó có thể thu thập được truyền đến chúng ta, và đó là bởi vì nó sử dụng công nghệ cũ, công nghệ vô tuyến. Theo đó, nếu kính thiên văn này được lắp đặt thêm một máy phát tín hiệu lượng tử tương tự, Đài thiên văn quang học lượng tử Stromlo có thể truyền và nhận nhiều thông tin hơn hàng nghìn lần hiện nay.
Dự án trạm thiên văn quang học lượng tử Stromlo được thực hiện trong 5 năm và được tài trợ một phần thông qua chương trình Mặt trăng tới Sao Hỏa của Cơ quan Vũ trụ Australia. Australia cũng hi vọng có thể sử dụng Đài Stromlo như một trung tâm tiếp nhận, truyền tải và xử lý dữ liệu từ các vệ tinh địa tĩnh nhằm kịp thời thu thập, theo dõi mọi hoạt động trên mặt đất với độ phân giải siêu cao, theo thời gian thực một các hiệu quả nhất, đặc biệt là phát hiện và xử lý cháy rừng ở nước này.